Weemselo

IN BEWERKING [?]

Object
Weemselo

Locatie
Adres: n.v.t.
Albergen
Gemeente Tubbergen
Provincie Overijssel

De havezate Weemselo lag in de buurschap Albergen, waar nu nog het erve Weemselo ligt aan de Fleringermolenbeek.

Typologie

Het is niet duidelijk wat de typologie van het middeleeuwse huis Weemselo is geweest. Historische of archeologische gegevens ontbreken of zijn ontoereikend. Mogelijk was er sprake van een complex dat bestond uit een hoofdburcht op palen en twee voorburchten, waarvan één in de vorm van een eiland en één op vast terrein. Dit zou kunnen verklaren waarom er tot nu toe van de hoofdburcht geen sporen zijn gevonden.

Etymologie

Huidige situatie
Laatst bijgewerkt: 21-11-2000

Er rest nu slechts nog een klein gedeelte van het grachtenstelsel rondom Weemselo.

Oudste vermelding
Datum: 1413, 27/09
Bron: Cate, J.A. ten, 1961, Het archief van vergadering en convent te Albergen, 's-Gravenhage, nr. 59 (regest van afschrift uit: RAO, Liber Monasterii f.38).

"'bezitter des huizes Wemesel'"

De priester en rector van de devote lieden te Albergen verklaart dat hij en zijn medebroeders zonder toestemming van de bezitter des huizes Wemesel in Albergen geen molen op zullen richten, waarin voor iemand anders wordt gemalen dan voor de broeders en hun gasten (Ten Cate, Archief Albergen, nr. 59: regest van afschrift uit: RAO, Liber Monasterii f.38).

Bezitsgeschiedenis
Het is niet duidelijk wanneer er op het goed Weemselo al een huis stond. Het goed zelf was leenroerig aan de Utrechtse bisschop. In 1353 werd Geert (I) van Bevervoorde reeds voor beleend gehouden met het goed. Het goed bleef in dit geslacht en in 1413 bleek er een huis op te staan. Geert (II) van Bevervoorde was vlak daarvoor in 1411, onder hulderschap van zijn oom, Egbert van Langen, met het goed beleend. Vanaf 1484 verschenen de Van Bevervoordes van Weemselo als riddermatigen op landdagen. In 1553 wordt een dagvaarding afgeleverd bij de zaalstede Weemselo. In de bepalingen van de Ridderschap van Overijssel van 1546 wordt de residentie van een ridder nog 'saelstede' genoemd, maar in 1622 zijn dit havezaten geworden. Weemselo werd ook een havezate. In 1591 werd het huis door troepen van de aan Spaanse zijde vechtende graaf van den Berg bezet. Met de havezate werd in 1603 Johan Christoph van Bevervoorde beleend, die echter met zijn gezin voornamelijk op zijn Westfaalse goederen verbleef en zijn naam veranderde in 'von Beverförde'. Het huis bleef hierna eigendom van leden van deze familie. In 1675 is Weemselo afgebrand en staat er nog een 'bouwhuys' dat voor twee vuursteden wordt aangeslagen. In 1768 werd Weemselo door een adoptiezoon, Friedrich Clemens von Elverfeldt, geërfd, onder de voorwaarde dat hij de naam 'von Beverförde' zou dragen. In 1775 stond het huis -waarschijnlijk het 'bouwhuis'- er in slechte staat bij. De familie von Elverfeldt genannt von Beverförde verkocht Weemselo in 1812 aan Bertus Blokhuis. Het goed kwam hierna uiteindelijk in de handen van zijn dochter Johanna Blokhuis en haar man Hermannus Hofmeier, maar dan blijkt er in 1826 nog slechts een boerenwoning te staan met een steen van het huis Weemselo uit 1697. De zoon Lambertus Hofmeier veilde het goed publiekelijk in 1892. Het werd eigendom van de familie Lenferink. Tegenwoordig bezit de familie Velthof het goed nog.

Bouwgeschiedenis
In 1413 blijkt er een bezitter te zijn van het huis Wemesel. Bij een vuurstedentelling van 1675 wordt vermeld dat Weemselo is afgebrand en dat er toen alleen nog een boerderij op het terrein stond. Het wordt slechts voor twee vuursteden aangeslagen. In 1697 werd een huis her- of gebouwd, getuige een steen die in de veel latere boerenwoning is gemetseld. Wellicht is dit huis uit 1697 het herbouwde bovengenoemde 'bouwhuys'. In 1775 wordt het 'adelijken huys Weemseloo' besproken als een huis onder één dak met vier binnenvertrekken. Dit alles wijst op een boerderij met herenkamer, die mogelijk nog wel de rechten van een adellijk huis genoot. Het is in een bouwvallige staat. Er wordt ook melding gemaakt van een door een binnengracht afgetekende plek die 'het fondament genaemd wordt'. Dit lijkt de plek van het oude Weemselo te zijn geweest. Beiden bevinden zich in ieder geval op een plaats die door een gedeeltelijk gedempte buitengracht omringd is en toegankelijk is via een 'oude houten poort en brugge'. In 1826 en 1846 zijn reisverslagen gemaakt, waarin melding wordt gemaakt van een boerenwoning op Weemselo. De bezoekers uit 1826 en 1846 melden dat de gracht, fundamenten van het slot en fragmenten van de brug nog resteren en dat de bentheimer bouwsteen uit 1697 in de boerenwoning ingemetseld is. In 1882 brandde de boerderij gedeeltelijk af. Het erf werd in 1895 voor een gedeelte vernieuwd. In 1970 wordt de plek omringd door de binnengracht beschreven als een kleine, ronde verhevenheid die niet meer dan 10 m in doorsnee telt en ten oosten van de voormalige huisplaats ligt. In 1973 werd de binnengracht dichtgegooid.