Object
Ufkenshuis

Locatie
Adres: Hoofdweg
Siddeburen
Gemeente Slochteren
Provincie Groningen

Het vroegere kasteelterrein ligt aan de Hoofdweg, 100 meter ten westen van de 13e eeuwse kerk van Siddeburen.

Typologie

De typologie van het huis is onbekend, op grond van het feit dat in 1609 sprake is van een ‘steenhuister heerth landes’ (zie 9 B 1) kan men speculeren op het type woontoren.

Etymologie
De naam is afgeleid van het geslacht Ufkens, hoewel het niet geheel zeker is of zij op het onderhavige huis hebben gewoond.

Huidige situatie
Laatst bijgewerkt: 08-04-2009

Het kasteelterrein is niet meer als zodanig te herkennen en bebouwd met woonhuis en bedrijfsgebouwen.

Toestand van het middeleeuwse kasteel
Zichtbaar:
Grondgebruik:

Het oude kasteelterrein is onherkenbaar en overbouwd met bedrijfsgebouwen.

Afmetingen
Op grond van de bewerkte kadastrale minuut uit 1830, kan bij benadering het totale terrein gesteld worden op 30x 150 meter.

Oudste vermelding
Datum: 1609
Bron: RHC Groninger Archieven, Archief Hoge Justitiekamer inv. nr.1733

""Popko Uffkens steenhuister heerth landes""

Abele Ewens, weduwe van Johannes Ewens, draagt voor de tijd van negen jaar vijf akkers land over, grenzend aan 'Popko Uffkens steenhuister heerth landes'.

Bezitsgeschiedenis
Sicke Benninge vermeldt in zijn kroniek (Analecta 1725, p.44) dat omstreeks 1500 de Groningers Eylkens huis te Siddeburen bezetten en versterken. Formsma veronderstelt dat dat Heylke Johans is geweest, die in 1481 als hoofdeling in Siddeburen voorkomt. Het is onbekend waar dat huis precies gestaan heeft. Tegen het eind van de 16e eeuw komt pas de naam Ufkens ter sprake in verband met het huis in de persoon van Popko Ufkens (niet de vertrouweling Popko Ufkens van Willem van Oranje). Zijn zuster Lamme huwt met Ewke Entens. Hun dochter Johanna Entens huwt met een drietal buitenlandse partners en overlijdt in na 1678. Haar kleindochter Agnes von Schauroth trouwt met een man uit een Iers geslacht Adriaan de Perceval. Hij wordt genoemd als heer van Siddeburen van 1685-1687. In 1687 wordt het huis verkocht door schuldeisers. Er is dan sprake van twee huizen of borgen met bijgehorende landerijen. Een combinatie van 4 personen kocht het goed in delen. Het was de kopers meer om de rechten te doen. In 1745 is er in een inventaris alleen sprake van een borgplaats en in 1750 wordt bij registratie melding gemaakt van twee collaties op de plaatsen waar borgen gestaan hebben. (De tweede borg is waarschijnlijk van de familie Ewens, Ewenshuis).

Bouwgeschiedenis
Waarschijnlijk is er in de 15e eeuw een woontoren gebouwd, die versterkt wordt in 1500. Daarna is er niets bekend van de bouwgeschiedenis. De afbraak moet vóór 1745 hebben plaats gevonden. Mondelinge overlevering in het dorp spreekt over ‘het börgje’ op het terrein van het Ufkenshuis en tevens weet men nog dat de grachten gedempt werden.

Afbeeldingen
Kadastrale minuut 1830, Ufkenshuis en Ewenshuis, Siddeburen, sectie E 1, nrs.297, 301 (bewerking Formsma 1987, p. 361).

Literatuur
Beninga, Sicke, 1725, ‘Chronikel der Vrieschen Landen en der Stadt Groningen’, in: M.Brouërius van Nideck (ed.), Analecta medii aevi ofte oude en nooit voorheen gedrukte Nederlandsche geschiedenisboeken, eerste deel, Amsterdam/Middelburg, p. 44. Feith, J.A., (1906)1979, De Ommelander Borgen en haar Bewoners, p. 165-166. Formsma, W.J., R.A. Luitjens-Dijkveld Stol en A.Pathuis, 1987, De Ommelander Borgen en Steenhuizen, Assen/Maastricht, p. 360-362.

Bescherming gebouw
Status:

Bescherming terrein
Status:

Bestemming
Bestemmingsplan: J
Bestemming:

Auteur en datum
Auteur: J.W. van den Heuvel
Beschrijving gemaakt: 08-04-2009