Garreweer- Appelburg
IN BEWERKING [?]
algemeen |
omschrijving |
bezits- en bouwgeschiedenis |
afbeeldingen, literatuur en documentatie |
verdere informatie |
terug naar de lijst
Object
Garreweer- Appelburg
Locatie
Adres: Stadsweg, Tjamsweer
Tjamsweer
Gemeente Appingedam
Provincie Groningen
Google Earth coördinaten: 53 18 57.37 N, 6 48 41.81 O.Het vroegere kasteelterrein ligt ten zuiden van het Damsterdiep en ten zuidwesten van het dorp Tjamsweer aan de Stadsweg.
Typologie
(historische bronnen.)
De typologie is onbekend.
Etymologie
De naam Garreweer van het huis is afgeleid van de oudst bekende bewoners familie 'te Garreweer'. Appelburg voert terug op de familie Von Appell die in de 18e eeuw eigenaar waren.
Huidige situatie
Laatst bijgewerkt: 01-04-2009
Van het oude borgterrein zijn delen van de noordelijke en oostelijke gracht nog bewaard. De oude oprijlaan heeft nog het vroegere tracé behouden. De boerderij uit 1932 staat op de plaats van het oude huis.
Toestand van het middeleeuwse kasteel
Zichtbaar:
Van het oude kasteelterrein rest nog een deel van de noordelijke en een groot deel van de oostelijke gracht. Op de plaats van het kasteel is een moderne boerderij gebouwd. De oprijlaan volgt nog het oude tracé. Bij droogvallen van de gracht in 1959 zijn in de walkant fundamenten gezien (Formsma vermeldt zuidwest, ik denk dat noordoost juist is), mogelijk van Oud-Garreweer.
Afmetingen
Aan de hand van de kadastrale minuut uit 1830 is het totale borgterrein inclusief de buitenste grachten 80x 80 m. De afmeting van de burcht is onbekend.
Oudste vermelding
Datum: 1649
Bron: RHC Groninger Archieven, Huisarchief Nienoord, inv. nr. 182;
"In 1649 komt Rudolf Polman voor 'op Garreweer'."
In 1649 komt Rudolf Polman voor 'op Garreweer'
Bezitsgeschiedenis
Na de leden van het geslacht Te Garreweer in de 14e en 15e eeuw, die waarschijnlijk Oud Garreweer bezaten, komt in 1649 komt de naam Garreweer boven met Rudolf Polman 'op Garreweer'. Ulrich Willem Polman laat het huis in 1727 afbreken en weer opnieuw opbouwen.Later in de 18e eeuw komt de familie Von Appell als eigenaar in beeld. Van dat geslacht is de naam 'Appelburg' afgeleid voor het huis. De laatste eigenaar is Jan Ernst Polman Gruys, die overlijdt in 1818. In 1820 is het huis verbouwd tot boerderij. In 1932 is deze door brand verwoest en vervangen door de huidige boerderij met de naam Garreweer.
Bouwgeschiedenis
Oud Garreweer (zie betreffend formulier) zou op een andere plaats hebben gelegen. Formsma suggereert 700 meter ten zuidoosten van het onderhavige Garreweer of toch op / bij hetzelfde kasteeleiland als de fundamenten die in 1959 zichtbaar werden in de hoge wal aan de gracht aan de noordoostzijde dat zouden bewijzen. Wanneer Garreweer-Appelburg is gebouwd is niet bekend, in ieder geval vóór 1649.In 1727 is een bestaand gebouw afgebroken en opnieuw opgebouwd. In 1820 is de borg verbouwd tot boerderij. In 1932 is deze afgebrand en vervangen door een nieuwe boerderij. De stenen omlijsting van de voordeur met wapen is gered uit de brand van 1932 en overgebracht naar het Groninger Museum.
Afbeeldingen
Kadastrale minuut uit 1830, Garreweer, Appingedam, sectie H 1, nrs. 128-130 (bewerking Formsma 1973, p. 398).
Bronnen
Literatuur
Feith, J.A., De Ommelander Borgen en haar Bewoners in de 17e en 18e eeuw, Groningen 1979, p. 108.Formsma, W.J., R.A. Luitjens-Dijkveld Stol en A. Pathuis, De Ommelander Borgen en Steenhuizen, Assen 1973, p. 397-399.
Documentatie
Bescherming gebouw
Status:
Bescherming terrein
Status:
Bestemming
Bestemmingsplan: J
Bestemming: (1)
Auteur en datum
Auteur: J.W. van den Heuvel
Beschrijving gemaakt: 01-04-2009
Bouwhistorisch onderzoek RCE
Archeologisch onderzoek RCE
Overig onderzoek
Geomorfologische codering
Bodemkundige codering
Basisregistratie - er zijn in ieder geval gegevens over naam en locatie van het object, en verwijzingen naar de beschikbare afbeeldingen, literatuur, documentatie en bronnen. Aan de hand van deze informatie kan eenieder die geïnteresseerd is zich gaan verdiepen in het desbetreffende kasteel. Het is de bedoeling dat deze basisregistratie-beschrijvingen in de toekomst tot volwaardige beschrijvingen worden uitgebreid.
In bewerking - de beschrijvingen zijn veelal voorzien van meer uitgebreide informatie over de geschiedenis en bouwgeschiedenis van het kasteel. Deze beschrijvingen zijn echter nog niet door de wetenschappelijke redactie van het Kastelenlexicon gezien, of moeten nog bijgewerkt worden naar aanleiding van redactie-opmerkingen.
Volledig - deze beschrijvingen zijn door de redactie gezien en goedgekeurd.