Auwemahuis
VOLLEDIG [?]
algemeen |
omschrijving |
bezits- en bouwgeschiedenis |
afbeeldingen, literatuur en documentatie |
verdere informatie |
terug naar de lijst
Object
Auwemahuis
Locatie
Adres: Hoofdstraat, Tolbert
Tolbert
Gemeente Leek
Provincie Groningen
Het vroegere borgterrein ligt 250 meter ten noordoosten van de kerk van Tolbert aan de Hoofdstraat.
Typologie
In 1546 is er sprake van 'Ipinge olde steenhuis' (Feenstra en Oudman 2004, p. 142). Volgens Formsma e.a. 1973, p. 400 wordt hier mogelijk Auwemahuis bedoeld.
Etymologie
De naam Auwemahuis is afgeleid van de familienaam Auwema, met variaties als Awema en Ouwema (15e - 17e eeuw).
Huidige situatie
Laatst bijgewerkt: 27-05-2009
Huidige functie:
Het vroegere borgterrein is als zodanig nog aanwijsbaar, nu echter overbouwd met twee boerderijcomplexen. De restanten van de grachten aan de noord- en oostzijde zijn nog intact.
Toestand van het middeleeuwse kasteel
Zichtbaar:
Zichtbaar:
Grondgebruik:
Het vroegere borgterrein is overbouwd met twee boerenbedrijven, de grachtrestanten aan de noord- en oostzijde zijn nog intact.Het vroegere borgterrein is overbouwd met twee boerenbedrijven, de grachtrestanten aan de noord- en oostzijde zijn nog intact.
Afmetingen
Op grond van de kadastrale minuutkaart uit 1830 is de afmeting van het totale terrein inclusief buitenste grachten 150 x150 meter.
Oudste vermelding
Datum: 1546
Bron: Feenstra 2004, p. 142.
"Ipinge olde steenhuis."
In 1546 is er sprake van 'Ipinge olde steenhuis'. Formsma (p. 400) is van mening dat hier mogelijk Auwemahuis bedoeld wordt.
Bezitsgeschiedenis
Het oudst bekende bewonersgeslacht van het Auwemahuis vormt de familie Auwema, vanaf 1444 genoemd. Dit geslacht sterft einde 16e eeuw uit, echter de kinderen van de aangetrouwde Elinck Fossama nemen de naam Auwema aan. In 1710 kocht Wya Ausema, weduwe van Coppen Jarges van Meima, de borg. Na enige problemen met doorverkoop aan Johan Willem Ripperda stond Wya in 1731 de borg in ruil voor landerijen aan Evert Joost Lewe van Aduard af. De Lewe’s behielden de borg tot de sloop tussen 1756 en 1762.
Bouwgeschiedenis
In 1546 is er sprake van een steenhuis, van de verdere bouwgeschiedenis is niets bekend. Wel is bekend dat er enkele jaren na 1712 een poortgebouw is afgebroken en dat de borg tussen 1756 en 1762 geheel is gesloopt.
Afbeeldingen
Kadastrale minuutkaart uit 1830, Auwema, Leek, sectie I 2, nr. 282 (bewerking bij Formsma e.a. 1973, p. 401.).
Bronnen
N.v.t.
Literatuur
Feenstra, H. en H.H. Oudman, 2004, Een vergeten plattelandselite. Eigenerfden in het Groninger Westerkwartier van de vijftiende tot de zeventiende eeuw. Leeuwarden, p. 141 - 142. Feith, J.A., 1979, De Ommelander borgen en haar bewoners, Groningen, p. 76-77. Formsma, W.J., R.A. Luitjens-Dijkveld Stol en A. Pathuis, 1973, De Ommelander borgen en steenhuizen, Assen, p. 400-401.
Documentatie
Bescherming gebouw
Status:
Bescherming terrein
Status:
Bestemming
Bestemmingsplan: J (Bestemmingsplan Tolbert [Bron: http://www.ruimtelijkeplannen.nl/ geraadpleegd 02-04-2012].)
Bestemming: (Enkelbestemming Wonen - 1)
Bestemming: (Dubbelbestemming waarde - Archeologie)
Bestemming: (Dubbelbestemming waard - Cultuurhistorie)
Auteur en datum
Auteur: F.R. Hijszeler, J.W. van den Heuvel
Beschrijving gemaakt: 01-09-2009
Bouwhistorisch onderzoek RCE
N.v.t.
Archeologisch onderzoek RCE
N.v.t.
Overig onderzoek
N.v.t.
Geomorfologische codering
3L2 - Grondmorene (+/- welvingen, bedekt met dekzand, zwak golvend), B - Bebouwing
Bodemkundige codering
zEZ23x-V - Hoge zwarte enkeerdgronden; lemig fijn zand.
Basisregistratie - er zijn in ieder geval gegevens over naam en locatie van het object, en verwijzingen naar de beschikbare afbeeldingen, literatuur, documentatie en bronnen. Aan de hand van deze informatie kan eenieder die geïnteresseerd is zich gaan verdiepen in het desbetreffende kasteel. Het is de bedoeling dat deze basisregistratie-beschrijvingen in de toekomst tot volwaardige beschrijvingen worden uitgebreid.
In bewerking - de beschrijvingen zijn veelal voorzien van meer uitgebreide informatie over de geschiedenis en bouwgeschiedenis van het kasteel. Deze beschrijvingen zijn echter nog niet door de wetenschappelijke redactie van het Kastelenlexicon gezien, of moeten nog bijgewerkt worden naar aanleiding van redactie-opmerkingen.
Volledig - deze beschrijvingen zijn door de redactie gezien en goedgekeurd.