Sevenaer, Kasteel

IN BEWERKING [?]

Object
Sevenaer, Kasteel

Locatie
Adres: Masiusplein
Zevenaar
Gemeente Zevenaar
Provincie Gelderland

Kasteel Sevenaer is gelegen geweest aan de westzijde van de stad Zevenaar, ter hoogte de Nieuwe Doelenstraat en het Masiusplein.

Typologie

Etymologie

Huidige situatie

Oudste vermelding
Datum: 1401?
Bron: P.N. van Doorninck, Acten betreffende Gelre en Zutphen uit het staatarchief te Düsseldorf, Register B. 25, p. 65. Haarlem, 1901.

In 1401 gaf Gerrit Palick van Sevenaire zijn huis te Zevenaar in de Liemers aan hertog Willem ten gebruike.

Bezitsgeschiedenis
Aanvankelijk was Sevenaer een leen van huis Kemnade, dat zelf een leen was van Kleef. Dat maakte Sevenaer tot een achterleen van Kleef. In 1371 hoorde Sevenaer bij de lijftocht van Mechteld van Gelre, echtgenote van graaf Johan van Kleef. In 1401 werd Geryt Palick van Sevenaire met huis Sevenaer beleend. Hij gaf zijn kasteel aan hertog Willem ten gebruik. Zijn voorouders zetelden waarschijnlijk al op het kasteel. Zij stamden af van het geslacht Paleke, dat al rond 1200 in de Liemers voorkomt als grondeigenaar. In de tijd van Kleefse heerschappij over Zevenaar werd kasteel Sevenaer de woning van de ambtman. Achtereenvolgens zetelden er onder andere Ansem van Keken, Diderick van Hessen, Wolter Smullinck, Henrick van Huchtebroeck en de laatste ambtman Wessel van de Loe. Na de laatste ambtman bewonen leden van het geslacht Smullinck kasteel Sevenaer. Deze familie had de Schuilenborg van de Kleefse hertog in pand. Zij raakten dit pand kwijt toen de Schuilenborg in 1527 werd overgedaan aan hertog Karel van Gelre. Mogelijk ontvingen zij toen kasteel Sevenaer als nieuw onderpand van de Kleefse hertog. Via een huwelijk van Wendelina Smullinck met Adriaan van Spierinck ging Sevenaer over in handen van het geslacht Spierinck. In 1608 werd Frans Spierinck eigenaar van kasteel Sevenaer. Het huis blijft in deze familie tot 1736. In dat jaar werd Sevenaer verkocht aan Otto graaf van Bylandt-Palsterkamp. Deze verkocht het weer in 1776 aan Alexandrine Henriëtte Frederica van Rouwenoort. Van haar kocht Arnold Anton Jan van Nispen het huis in 1785. Tot op heden is huis Sevenaer in het bezit van de familie Van Nispen van Sevenaer.

Bouwgeschiedenis
Het huis Sevenaer is vermoedelijk voortgekomen uit de Hof te Zevenaar. In de veertiende en vijftiende eeuw is er al sprake van een slot of burcht en in 1363 wordt er melding gemaakt van een 'borchman' van Zevenaar. HEt huidige Huis Sevenaer heeft een L-vormige plattegrond. Het hoofdgebouw van huis Sevenaer werd vermoedelijk gebouwd rond 1575 door Adriaan van Spierinck en zijn vrouw Wendelina Schmullinck. Hun zoon Frans liet de achtkantige traptoren tegen de voorgevel aan het huis bouwen, waarvan de gevelsteen met het jaartal 1612 getuigt. In de eerste helft van de negentiende eeuw werd het huis verbouwd, waarbij men de linkerzijgevel en de huidige ingang realiseerde. De korte vleugel aan de linkerzijde van het huis werd iets verhoogd en het dak van het hoofdgebouw werd iets verlaagd. De vierkante toren aan de rechterzijde van het huis, die in de negentiende eeuw was ingestort, werd niet herbouwd. Het huidige huis bevat nog steeds veel muurwerk uit de zestiende eeuw. In 1868 bouwde men een bouwhuis met inrijpoorten, dat werd voorzien van neoclassicistische elementen. In 1907 liet men Sevenaer verbouwen volgens plannen van Eduard Cuypers. De gracht die om het huis liep is verdwenen.