Eymerick
BASISREGISTRATIE [?]
algemeen | omschrijving | bezits- en bouwgeschiedenis | afbeeldingen, literatuur en documentatie | verdere informatie | terug naar de lijst
Object
Eymerick
Eymerick
Locatie
Adres: Kapelstraat 25, 5591HC
Heeze
Gemeente Heeze-Leende
Provincie Noord-Brabant
Kasteel Eymerick ligt 500 meter ten oosten van Heeze, achter 'kasteel Heeze' (dat geen kasteel is), waarmee het kasteeleiland gedeeld wordt.
Adres: Kapelstraat 25, 5591HC
Heeze
Gemeente Heeze-Leende
Provincie Noord-Brabant
Kasteel Eymerick ligt 500 meter ten oosten van Heeze, achter 'kasteel Heeze' (dat geen kasteel is), waarmee het kasteeleiland gedeeld wordt.
Typologie
De typologie van dit kasteel is onbekend. Het is lastig over over de typologie te verklaren, aangezien niet het gehele kasteel is opgegraven.
De typologie van dit kasteel is onbekend. Het is lastig over over de typologie te verklaren, aangezien niet het gehele kasteel is opgegraven.
Etymologie
Huidige situatie
Laatst bijgewerkt: 19-12-2011
Huidige functie:
Huidige functie:
Een deel van het middeleeuwse kasteel Eymerick is bewaard gebleven. Het kasteelterrein wordt gedeeld met kasteel Heeze, in gebruik als woning, maar is regelmatig ook opengesteld voor het publiek.
Laatst bijgewerkt: 19-12-2011
Huidige functie:
Huidige functie:
Een deel van het middeleeuwse kasteel Eymerick is bewaard gebleven. Het kasteelterrein wordt gedeeld met kasteel Heeze, in gebruik als woning, maar is regelmatig ook opengesteld voor het publiek.
Toestand van het middeleeuwse kasteel
Zichtbaar:
Grondgebruik:
De 15e-eeuwse zaalbouw van kasteel Eymerick is nog aanwezig. Het oorspronkelijke kasteel was veel groter en resteert nog gedeeltelijk onder kasteel Heeze als fundament. (Kasteel Heeze is in 1665 gebouwd). Het hele complex is een Rijksmonument (complexnummer 515137) bestaande uit 12 onderdelen, waarvan kasteel Eymerick er één is.
Zichtbaar:
Grondgebruik:
De 15e-eeuwse zaalbouw van kasteel Eymerick is nog aanwezig. Het oorspronkelijke kasteel was veel groter en resteert nog gedeeltelijk onder kasteel Heeze als fundament. (Kasteel Heeze is in 1665 gebouwd). Het hele complex is een Rijksmonument (complexnummer 515137) bestaande uit 12 onderdelen, waarvan kasteel Eymerick er één is.
Afmetingen
De afmetingen van het miideleeuwse kasteel zijn onbekend.
De afmetingen van het miideleeuwse kasteel zijn onbekend.
Oudste vermelding
Datum:
Bron:
Datum:
Bron:
Bezitsgeschiedenis
Bouwgeschiedenis
Afbeeldingen
- tekening, 1660, Plattegrond van kasteel Eymerick, naar een opmeting van Pieter Post. (Becx 1999, 86).- Kadastrale minuut, 1811-1832, heeze, Noord Brabant. Sectie F, blad 2, nr. 855(http://watwaswaar.nl/#Zc-ES-6-ed-1v-1-3crg-zDc---2CS, geraadpleegd op 13-10-2011).- Google Earth foto, 2011, locatie Eymerick en Heeze (Documentatiecentrum NKS, digitale documentatie).
- tekening, 1660, Plattegrond van kasteel Eymerick, naar een opmeting van Pieter Post. (Becx 1999, 86).- Kadastrale minuut, 1811-1832, heeze, Noord Brabant. Sectie F, blad 2, nr. 855(http://watwaswaar.nl/#Zc-ES-6-ed-1v-1-3crg-zDc---2CS, geraadpleegd op 13-10-2011).- Google Earth foto, 2011, locatie Eymerick en Heeze (Documentatiecentrum NKS, digitale documentatie).
Bronnen
N.v.t.
N.v.t.
Literatuur
- Aa., van der, A. J., 1839, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, Gorinchem, dl. 5, 325-327.- Becx, E., et al., 1999, Kastelengids van Noord-Brabant, Utrecht, 86-88.- Boven, M.M.A. van, 1982, Kastelen in Brabant. ‘Van Burcht tot Landhuis’, ’s-Hertogenbosch, 125, 152.- Kolman, C., B. Olde Meierink, R. Stenvert, 1997, Monumenten in Nederland Noord-Brabant, Zeist/Zwolle, 186-188.- Moes, E.W. en K. Sluyterman, 1912-1915, "Heeze" overdruk uit: Nederlandse Kastelen en hun Historie, Amsterdam.- Oirschot, A. Van, 1981, Middeleeuwse kastelen van Noord-Brabant. Hun bewoners en bewogen geschiedenis, Rijswijk, 155-164. - Tromp, H., 1997, Private Country Houses in the Netherlands, Zwolle/Zeist/Heerle, 232, 250-252.
- Aa., van der, A. J., 1839, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, Gorinchem, dl. 5, 325-327.- Becx, E., et al., 1999, Kastelengids van Noord-Brabant, Utrecht, 86-88.- Boven, M.M.A. van, 1982, Kastelen in Brabant. ‘Van Burcht tot Landhuis’, ’s-Hertogenbosch, 125, 152.- Kolman, C., B. Olde Meierink, R. Stenvert, 1997, Monumenten in Nederland Noord-Brabant, Zeist/Zwolle, 186-188.- Moes, E.W. en K. Sluyterman, 1912-1915, "Heeze" overdruk uit: Nederlandse Kastelen en hun Historie, Amsterdam.- Oirschot, A. Van, 1981, Middeleeuwse kastelen van Noord-Brabant. Hun bewoners en bewogen geschiedenis, Rijswijk, 155-164. - Tromp, H., 1997, Private Country Houses in the Netherlands, Zwolle/Zeist/Heerle, 232, 250-252.
Documentatie
Documentatiecentrum NKS (documentatiemap "Heeze" en "Eymerick")
Documentatiecentrum NKS (documentatiemap "Heeze" en "Eymerick")
Coördinaten
Coordinaten: 51°22'51.37''N, 5°35'18.03''O
Kaartblad: 51G , x: 169.000, y: 376.880, precisie 3
Coordinaten: 51°22'51.37''N, 5°35'18.03''O
Kaartblad: 51G , x: 169.000, y: 376.880, precisie 3
Bescherming gebouw
Status: (complexnummer 515137)
Monumentnummer: 515137
ODB Beschrijving (monumentenregister.cultureelerfgoed.nl): 'ComplexgegevensComplexnummer : 515137Complexnaam : HeezeStatus : BeschermdAanwijzingsbesluit : 10-04-2002Inschrijving register : 08-07-2001Kadaster deel/nr : 16354/46ComplexomschrijvingHISTORISCHE BUITENPLAATS HEEZE In structuur en deels in detail gaaf bewaarde buitenplaats met de volgende onderdelen: Complexonderdeel 1 HET OUDE KASTEEL EYMERICK. Complexonderdeel 2 KASTEEL HEEZE. Complexonderdeel 3 STALGEBOUWEN AAN DE BINNENPLAATS. Complexonderdeel 4 TUIN- EN PARKAANLEG. Complexonderdeel 5 DUIVENTOREN. Complexonderdeel 6 IJSKELDER. Complexonderdeel 7 SLUISWERKEN. Complexonderdeel 8 TUINMANS- OF RENTMEESTERWONING. Complexonderdeel 9 NEDERZETTING AAN DE BOSLAAN. Complexonderdeel 10 JACHTHUIS. Complexonderdeel 11 BRUGGEN OVER DE SLOTGRACHT. Complexonderdeel 12 TOEGANGSHEK NABIJ DE DUIVENTOREN. Complexonderdeel 13 DRUIVENKAS. Complexonderdeel 14 BOERDERIJ Kapelstraat 29. Complexonderdeel 15 HEKWERK ROND WEILANDEN. De historische buitenplaats Heeze is gelegen aan de oostzijde van het Heeze. Een 500m lange rechte laan verbindt het kasteel met het dorp. De geschiedenis van de heerlijkheid Heeze-Leende gaat terug tot in de 12de eeuw. Als eerste heer wordt in een oorkonde van 1172 genoemd Herbertus dominus de Hese, één van de edelen van Brabant in de tijd van Godfried III. Het bestaan van het huis wordt uitdrukkelijk vermeld in een oorkonde van 1203, waarin de hertog van Brabant en de graaf van Gelre verklaren hierop beiden rechten te verkrijgen. Uit de eerste uitvoerige omschrijving van 1405 blijkt dat het om een zeer aanzienlijk - zo niet het grootste - goed van Brabant gaat, met huizen, bossen en landerijen en als centrum het kasteel met de naam Emerick. In de 14e en 15e eeuw treedt het geslacht van Horn op als heer van Heeze en Leende tot het in de laatste helft van de 16e eeuw in bezit komt van Willem van Horn, die bekend is als Hezius of Van Heeze. Van het Kasteel Eymerick resteert thans (gesitueerd achter het nieuwere kasteel) een onregelmatig gevormd eiland, met daarop een zaalgebouw. Het kasteel ligt in een dal waar grote Aa en Sterkselse Aa samenvloeien en als Kleine Dommel of Rul noordwaarts stromen, een watersysteem waarin de omgrachting is opgenomen. Het complex was alleen bereikbaar via een ophaalbrug aan het einde van een brede dreef, die vanaf de weg Eindhoven-Weert naar het kasteel voerde en die thans de toegangsweg tot het kasteel is. De lanen, weilanden en bossen, die nog in 1440 het kasteel omgaven zijn vrijwel geheel vervangen door de latere, 17e eeuwse tuin- en, daarna de 18e en 19e eeuwse parkaanleg. In 1615 wordt het kasteel gekocht door Albert baron Snoeckaert van Schauburg, die het plan opvatte ter plaatse een geheel nieuw kasteel te bouwen, een ontwikkeling die in de 17e eeuw overigens veelvuldig viel waar te nemen. Voor het ontwerp werd opdracht gegeven aan één van de meest bekende bouwmeesters van die tijd, Pieter Post, die reeds naam had gemaakt met onder meer het Mauritshuis en het Huis ten Bosch in Den Haag. Het plan omvatte een vierkant hoofdgebouw op het oude kasteelterrein met een rechthoekige voorburcht, alles in de stijl van het Hollandse Klassicisme. Uiteindelijk werd echter alleen de thans aanwezige U-vormige voorbouw uitgevoerd voor het terrein van kasteel Eymerick. Op het kasteeleiland, waar het nieuwe hoofdgebouw was geprojecteerd, en waarop zich nu nog het genoemde zaalgebouw bevindt, werd naast het oude kasteel een boerderij en een koetshuis opgetrokken. Het nieuwe kasteel, dat in 1665 gereed kwam, bezit een frontgedeelte met een streng symmetrische opzet van twee vleugels met in het midden een poorttoren en twee hoekpaviljoens aan de uiteinden. Daarbij werd afgeweken van het oorspronkelijke plan door het gehele bouwwerk te verhogen, zodat de vleugels van een extra woonlaag konden worden voorzien. Heeze wisselde in 1733 van eigenaar en kwam in het bezit van Francois Adam baron van Holbach, die in 1735 het plein achter het kasteel door lage stalgebouwen liet omsluiten, zodat zich nu als het ware twee binnenplaatsen achter elkaar bevinden. Vanaf die tijd vonden uiterlijk weinig veranderingen aan het kasteel meer plaats. Het ontwerp van het nieuwe kasteel omvatte tevens een plan voor de tuin met formele aanleg, omsloten door een vrijwel vierkante gracht, die thans geheel aanwezig is. Aan de voorzijde van het kasteel is de waterloop verdubbeld, zodat het kasteel over twee bruggen bereikt wordt. De buitenste waterloop aan de noordwestzijde en de gracht aan de zuidoostzijde bevatten twee sluisjes, die voor de waterbeheersing zorgdragen. Een opmeting uit het eind van de 18e eeuw, toen het kasteel inmiddels in eigendom was overgegaan naar Jan Diederik van Tuyll van Serooskerken, in 1796 gehuwd met Johanna Catharina van Westreenen, geeft inzicht in de door Pieter Post ontworpen tuinen, waarop een geheel geometrische indeling is te zien en die zich ook buiten de omgrachting uitstrekt, met name ten noorden en ten zuiden van de Boslaan. De aanleg bestaat hoofdzakelijk uit een geometrisch laanpatroon, dat vanaf de tweede helft van de 17e eeuw successievelijk tot stand kwam en waarbinnen verschillende plantages van loof- en naaldhout werden aangelegd. Enige van de huidige lanen dateren nog uit die tijd. In de 90-er jaren van de 18e eeuw werd een begin gemaakt met de aanleg van de Engelse landschapstuin, die als één van de zeer vroege voorbeelden van een dergelijke aanleg in Noord-Brabant mag gelden. Met name de zgn. "Engelse tuin" en "de doolhof", waarin zich ook een ijskelder bevindt, getuigen daarvan. Deels door groen omzoomde weilanden, afgewisseld door bossen, geven invulling aan het terrein. Aan het eind van de Boslaan bevindt zich een boerderij met een nederzetting bestaand uit twee tegenover elkaar gelegen rijtjes woningen. Even ten noorden van deze kleine nederzetting bevindt zich het jachtopzienershuis Jachtlust. Binnen het carré van de omgrachting bevinden zich een dienstwoning met erf en druivenkas, een siertuin, een bloementuin, een tennisbaan, een boomgaard en een weide met vruchtbomen, alles in een rechthoekig aangelegd patroon. Aan het begin van de met klinkers bestrate toegangslaan bevinden zich een smeedijzeren hek en een duiventil. WAARDERING De HISTORISCHE BUITENPLAATS Heeze is van algemeen cultuur-, architectuur- en tuinhistorische belang: - van wege de ouderdom; - vanwege de vrij gaaf bewaarde structuur van de aanleg; - vanwege de visuele samenhang van de complexonderdelen. Op de bij deze omschrijving behorende kaart is de omgrenzing van de bescherming aangegeven'.
Monumentnummer: 515138
ODB Beschrijving (monumentenregister.cultureelerfgoed.nl): 'HET OUDE KASTEEL EYMERICH, met KEERMUUR en KOETSHUIS/GARAGE, Kapelstraat 25 Het kasteel vormde blijkens de omschrijving in het register van het leenhof van Brabant te Brussel destijds het middelpunt van de heerlijkheid Heeze-Leende en moet behalve het zaalgebouw ook een daarnaast gelegen omvangrijk bouwwerk hebben omvat, alsmede links en rechts van de toegangspoort gelegen gebouwen en een ringmuur. De ligging van het kasteel is strategisch gekozen in de driehoek die gevormd wordt door de rivieren de Aa en de Kleine Aa, die de gracht van water voorzien. In 1640 werd reeds vermeld dat het kasteel zeer vervallen was. De nieuwe heer van Heeze-Leende, Albert Snoeckaert van Schauwenburg, besloot in 1659 om ter plaats van kasteel Eymerick een nieuw kasteel te bouwen. Omdat dit plan niet in zijn geheel tot uitvoering kwam is het zaalgebouw blijven staan en is ook het beloop van de gracht bewaard gebleven. Het thans resterend gedeelte van het kasteel, bestaat uit een rechthoekig, gedeeltelijk onderkelderd, bakstenen gebouw van twee lagen onder pannen zadeldak tussen topgevels, waarvan het onderste gedeelte dateert uit de 15e, gedeeltelijk 16e eeuw, het muurwerk boven de kelders uit de 17e eeuw, toen ingrijpende herstellingen moeten zijn verricht. Ook de kruis- en ribgewelven boven de kelders dateren uit die tijd. In 1912 werd een ingrijpende restauratie uitgevoerd, waarbij onder meer trapgevels werden aangebracht, die bij de restauratie van 1975 weer werden vervangen door puntgevels. De benedenruimte heeft vroeger inwendig niet in verbinding gestaan met de bovengelegen zaal, welke alleen toegankelijk was via een trap die tegen de voorgevel was gebouwd. Een deuropening in het midden van de gevel die voor de restauratie van 1913 nog aanwezig was getuigde daarvan. Aan de oostzijde bevinden zich beganegronds drie en op de verdieping vier vensters, voorzien van halfronde ontlastingsbogen en luiken, die het bovenste gedeelte van de ramen vrijlaten. Het gebouw is het gedeelte van het kasteel dat, afgaande op een tekening uit 1663 in gebruik geweest is als keuken. Aan weerzijden van de voormalige brug zijn funderingen aanwezig en rechts een kelder van het oude kasteel met muurdikten van 1,40 m, gelijk aan die van de fundering van het zaalgebouw. Het kasteel bevindt zich op een aanvankelijk onregelmatig gevormd eiland, dat vanaf de 17e eeuw onderdeel ging uitmaken van de formele aanleg van de gracht en geometrische tuinen. Op het terrein van kasteel Eymerick, werd (aan de achterzijde van het middelste stalgebouw) rond 1905 een koetshuis/garage van rode baksteen gebouwd onder met Oud-Hollandse pannen gedekt schilddak, waarvan de schilden naar onderen uitzwenken. Naar de binnenplaats van Eymerick vier dubbbel halfronde garagedeuren; bovenlichten met spaakroeden. Drie door de goot heen stekende dakkapellen met open huifschild. Aan de grachtzijde kruisvensters met glas-in lood. Aan de NO-hoek tussen zaalgebouw en garage, de gracht volgende keermuur met kantelen en schietgaten in neo-gotische trant; deze vormgeving dateert vermoedelijk uit de tijd van de restauratie in 1913. WAARDERING Van algemeen belang: - als oudste onderdeel van de deel van de buitenplaats; - vanwege de functioneel-ruimtelijke relatie met de andere onderdelen van de buitenplaats'.
Status: (complexnummer 515137)
Monumentnummer: 515137
ODB Beschrijving (monumentenregister.cultureelerfgoed.nl): 'ComplexgegevensComplexnummer : 515137Complexnaam : HeezeStatus : BeschermdAanwijzingsbesluit : 10-04-2002Inschrijving register : 08-07-2001Kadaster deel/nr : 16354/46ComplexomschrijvingHISTORISCHE BUITENPLAATS HEEZE In structuur en deels in detail gaaf bewaarde buitenplaats met de volgende onderdelen: Complexonderdeel 1 HET OUDE KASTEEL EYMERICK. Complexonderdeel 2 KASTEEL HEEZE. Complexonderdeel 3 STALGEBOUWEN AAN DE BINNENPLAATS. Complexonderdeel 4 TUIN- EN PARKAANLEG. Complexonderdeel 5 DUIVENTOREN. Complexonderdeel 6 IJSKELDER. Complexonderdeel 7 SLUISWERKEN. Complexonderdeel 8 TUINMANS- OF RENTMEESTERWONING. Complexonderdeel 9 NEDERZETTING AAN DE BOSLAAN. Complexonderdeel 10 JACHTHUIS. Complexonderdeel 11 BRUGGEN OVER DE SLOTGRACHT. Complexonderdeel 12 TOEGANGSHEK NABIJ DE DUIVENTOREN. Complexonderdeel 13 DRUIVENKAS. Complexonderdeel 14 BOERDERIJ Kapelstraat 29. Complexonderdeel 15 HEKWERK ROND WEILANDEN. De historische buitenplaats Heeze is gelegen aan de oostzijde van het Heeze. Een 500m lange rechte laan verbindt het kasteel met het dorp. De geschiedenis van de heerlijkheid Heeze-Leende gaat terug tot in de 12de eeuw. Als eerste heer wordt in een oorkonde van 1172 genoemd Herbertus dominus de Hese, één van de edelen van Brabant in de tijd van Godfried III. Het bestaan van het huis wordt uitdrukkelijk vermeld in een oorkonde van 1203, waarin de hertog van Brabant en de graaf van Gelre verklaren hierop beiden rechten te verkrijgen. Uit de eerste uitvoerige omschrijving van 1405 blijkt dat het om een zeer aanzienlijk - zo niet het grootste - goed van Brabant gaat, met huizen, bossen en landerijen en als centrum het kasteel met de naam Emerick. In de 14e en 15e eeuw treedt het geslacht van Horn op als heer van Heeze en Leende tot het in de laatste helft van de 16e eeuw in bezit komt van Willem van Horn, die bekend is als Hezius of Van Heeze. Van het Kasteel Eymerick resteert thans (gesitueerd achter het nieuwere kasteel) een onregelmatig gevormd eiland, met daarop een zaalgebouw. Het kasteel ligt in een dal waar grote Aa en Sterkselse Aa samenvloeien en als Kleine Dommel of Rul noordwaarts stromen, een watersysteem waarin de omgrachting is opgenomen. Het complex was alleen bereikbaar via een ophaalbrug aan het einde van een brede dreef, die vanaf de weg Eindhoven-Weert naar het kasteel voerde en die thans de toegangsweg tot het kasteel is. De lanen, weilanden en bossen, die nog in 1440 het kasteel omgaven zijn vrijwel geheel vervangen door de latere, 17e eeuwse tuin- en, daarna de 18e en 19e eeuwse parkaanleg. In 1615 wordt het kasteel gekocht door Albert baron Snoeckaert van Schauburg, die het plan opvatte ter plaatse een geheel nieuw kasteel te bouwen, een ontwikkeling die in de 17e eeuw overigens veelvuldig viel waar te nemen. Voor het ontwerp werd opdracht gegeven aan één van de meest bekende bouwmeesters van die tijd, Pieter Post, die reeds naam had gemaakt met onder meer het Mauritshuis en het Huis ten Bosch in Den Haag. Het plan omvatte een vierkant hoofdgebouw op het oude kasteelterrein met een rechthoekige voorburcht, alles in de stijl van het Hollandse Klassicisme. Uiteindelijk werd echter alleen de thans aanwezige U-vormige voorbouw uitgevoerd voor het terrein van kasteel Eymerick. Op het kasteeleiland, waar het nieuwe hoofdgebouw was geprojecteerd, en waarop zich nu nog het genoemde zaalgebouw bevindt, werd naast het oude kasteel een boerderij en een koetshuis opgetrokken. Het nieuwe kasteel, dat in 1665 gereed kwam, bezit een frontgedeelte met een streng symmetrische opzet van twee vleugels met in het midden een poorttoren en twee hoekpaviljoens aan de uiteinden. Daarbij werd afgeweken van het oorspronkelijke plan door het gehele bouwwerk te verhogen, zodat de vleugels van een extra woonlaag konden worden voorzien. Heeze wisselde in 1733 van eigenaar en kwam in het bezit van Francois Adam baron van Holbach, die in 1735 het plein achter het kasteel door lage stalgebouwen liet omsluiten, zodat zich nu als het ware twee binnenplaatsen achter elkaar bevinden. Vanaf die tijd vonden uiterlijk weinig veranderingen aan het kasteel meer plaats. Het ontwerp van het nieuwe kasteel omvatte tevens een plan voor de tuin met formele aanleg, omsloten door een vrijwel vierkante gracht, die thans geheel aanwezig is. Aan de voorzijde van het kasteel is de waterloop verdubbeld, zodat het kasteel over twee bruggen bereikt wordt. De buitenste waterloop aan de noordwestzijde en de gracht aan de zuidoostzijde bevatten twee sluisjes, die voor de waterbeheersing zorgdragen. Een opmeting uit het eind van de 18e eeuw, toen het kasteel inmiddels in eigendom was overgegaan naar Jan Diederik van Tuyll van Serooskerken, in 1796 gehuwd met Johanna Catharina van Westreenen, geeft inzicht in de door Pieter Post ontworpen tuinen, waarop een geheel geometrische indeling is te zien en die zich ook buiten de omgrachting uitstrekt, met name ten noorden en ten zuiden van de Boslaan. De aanleg bestaat hoofdzakelijk uit een geometrisch laanpatroon, dat vanaf de tweede helft van de 17e eeuw successievelijk tot stand kwam en waarbinnen verschillende plantages van loof- en naaldhout werden aangelegd. Enige van de huidige lanen dateren nog uit die tijd. In de 90-er jaren van de 18e eeuw werd een begin gemaakt met de aanleg van de Engelse landschapstuin, die als één van de zeer vroege voorbeelden van een dergelijke aanleg in Noord-Brabant mag gelden. Met name de zgn. "Engelse tuin" en "de doolhof", waarin zich ook een ijskelder bevindt, getuigen daarvan. Deels door groen omzoomde weilanden, afgewisseld door bossen, geven invulling aan het terrein. Aan het eind van de Boslaan bevindt zich een boerderij met een nederzetting bestaand uit twee tegenover elkaar gelegen rijtjes woningen. Even ten noorden van deze kleine nederzetting bevindt zich het jachtopzienershuis Jachtlust. Binnen het carré van de omgrachting bevinden zich een dienstwoning met erf en druivenkas, een siertuin, een bloementuin, een tennisbaan, een boomgaard en een weide met vruchtbomen, alles in een rechthoekig aangelegd patroon. Aan het begin van de met klinkers bestrate toegangslaan bevinden zich een smeedijzeren hek en een duiventil. WAARDERING De HISTORISCHE BUITENPLAATS Heeze is van algemeen cultuur-, architectuur- en tuinhistorische belang: - van wege de ouderdom; - vanwege de vrij gaaf bewaarde structuur van de aanleg; - vanwege de visuele samenhang van de complexonderdelen. Op de bij deze omschrijving behorende kaart is de omgrenzing van de bescherming aangegeven'.
Monumentnummer: 515138
ODB Beschrijving (monumentenregister.cultureelerfgoed.nl): 'HET OUDE KASTEEL EYMERICH, met KEERMUUR en KOETSHUIS/GARAGE, Kapelstraat 25 Het kasteel vormde blijkens de omschrijving in het register van het leenhof van Brabant te Brussel destijds het middelpunt van de heerlijkheid Heeze-Leende en moet behalve het zaalgebouw ook een daarnaast gelegen omvangrijk bouwwerk hebben omvat, alsmede links en rechts van de toegangspoort gelegen gebouwen en een ringmuur. De ligging van het kasteel is strategisch gekozen in de driehoek die gevormd wordt door de rivieren de Aa en de Kleine Aa, die de gracht van water voorzien. In 1640 werd reeds vermeld dat het kasteel zeer vervallen was. De nieuwe heer van Heeze-Leende, Albert Snoeckaert van Schauwenburg, besloot in 1659 om ter plaats van kasteel Eymerick een nieuw kasteel te bouwen. Omdat dit plan niet in zijn geheel tot uitvoering kwam is het zaalgebouw blijven staan en is ook het beloop van de gracht bewaard gebleven. Het thans resterend gedeelte van het kasteel, bestaat uit een rechthoekig, gedeeltelijk onderkelderd, bakstenen gebouw van twee lagen onder pannen zadeldak tussen topgevels, waarvan het onderste gedeelte dateert uit de 15e, gedeeltelijk 16e eeuw, het muurwerk boven de kelders uit de 17e eeuw, toen ingrijpende herstellingen moeten zijn verricht. Ook de kruis- en ribgewelven boven de kelders dateren uit die tijd. In 1912 werd een ingrijpende restauratie uitgevoerd, waarbij onder meer trapgevels werden aangebracht, die bij de restauratie van 1975 weer werden vervangen door puntgevels. De benedenruimte heeft vroeger inwendig niet in verbinding gestaan met de bovengelegen zaal, welke alleen toegankelijk was via een trap die tegen de voorgevel was gebouwd. Een deuropening in het midden van de gevel die voor de restauratie van 1913 nog aanwezig was getuigde daarvan. Aan de oostzijde bevinden zich beganegronds drie en op de verdieping vier vensters, voorzien van halfronde ontlastingsbogen en luiken, die het bovenste gedeelte van de ramen vrijlaten. Het gebouw is het gedeelte van het kasteel dat, afgaande op een tekening uit 1663 in gebruik geweest is als keuken. Aan weerzijden van de voormalige brug zijn funderingen aanwezig en rechts een kelder van het oude kasteel met muurdikten van 1,40 m, gelijk aan die van de fundering van het zaalgebouw. Het kasteel bevindt zich op een aanvankelijk onregelmatig gevormd eiland, dat vanaf de 17e eeuw onderdeel ging uitmaken van de formele aanleg van de gracht en geometrische tuinen. Op het terrein van kasteel Eymerick, werd (aan de achterzijde van het middelste stalgebouw) rond 1905 een koetshuis/garage van rode baksteen gebouwd onder met Oud-Hollandse pannen gedekt schilddak, waarvan de schilden naar onderen uitzwenken. Naar de binnenplaats van Eymerick vier dubbbel halfronde garagedeuren; bovenlichten met spaakroeden. Drie door de goot heen stekende dakkapellen met open huifschild. Aan de grachtzijde kruisvensters met glas-in lood. Aan de NO-hoek tussen zaalgebouw en garage, de gracht volgende keermuur met kantelen en schietgaten in neo-gotische trant; deze vormgeving dateert vermoedelijk uit de tijd van de restauratie in 1913. WAARDERING Van algemeen belang: - als oudste onderdeel van de deel van de buitenplaats; - vanwege de functioneel-ruimtelijke relatie met de andere onderdelen van de buitenplaats'.
Bescherming terrein
Status:
Status:
Bestemming
Bestemmingsplan:
Bestemming:
Bestemmingsplan:
Bestemming:
Auteur en datum
Auteur: Maartje Verhoeckx
Beschrijving gemaakt: 13-10-2011
Auteur: Maartje Verhoeckx
Beschrijving gemaakt: 13-10-2011
Bouwhistorisch onderzoek RCE
N.v.t.
N.v.t.
Archeologisch onderzoek RCE
N.v.t.
N.v.t.
Overig onderzoek
N.v.t.
N.v.t.
Geomorfologische codering
2R7, Beekdalbodem met meanderruggen en geulen
2R7, Beekdalbodem met meanderruggen en geulen
Bodemkundige codering
zVz-II, Meerveengronden op zand zonder humuspodzol, beginnend ondieper dan 120 cm
zVz-II, Meerveengronden op zand zonder humuspodzol, beginnend ondieper dan 120 cm
Basisregistratie - er zijn in ieder geval gegevens over naam en locatie van het object, en verwijzingen naar de beschikbare afbeeldingen, literatuur, documentatie en bronnen. Aan de hand van deze informatie kan eenieder die geïnteresseerd is zich gaan verdiepen in het desbetreffende kasteel. Het is de bedoeling dat deze basisregistratie-beschrijvingen in de toekomst tot volwaardige beschrijvingen worden uitgebreid.
In bewerking - de beschrijvingen zijn veelal voorzien van meer uitgebreide informatie over de geschiedenis en bouwgeschiedenis van het kasteel. Deze beschrijvingen zijn echter nog niet door de wetenschappelijke redactie van het Kastelenlexicon gezien, of moeten nog bijgewerkt worden naar aanleiding van redactie-opmerkingen.
Volledig - deze beschrijvingen zijn door de redactie gezien en goedgekeurd.
In bewerking - de beschrijvingen zijn veelal voorzien van meer uitgebreide informatie over de geschiedenis en bouwgeschiedenis van het kasteel. Deze beschrijvingen zijn echter nog niet door de wetenschappelijke redactie van het Kastelenlexicon gezien, of moeten nog bijgewerkt worden naar aanleiding van redactie-opmerkingen.
Volledig - deze beschrijvingen zijn door de redactie gezien en goedgekeurd.