Eindhoven (Stadskasteel)

BASISREGISTRATIE [?]

Object
Eindhoven (Stadskasteel)

Locatie
Adres: Ten Hagestraat 2
Eindhoven
Gemeente Eindhoven
Provincie Noord-Brabant

Het voormalige stadskasteel van Eindhoven lag in de binnenstad, ten hoogte van het kruispunt Ten Hagestraat - Vestdijk, onder de huidige villa Ravensdonck (ODB 14633).

Typologie

Etymologie

Huidige situatie
Laatst bijgewerkt: 08-07-2011

Huidige functie:

Het kasteel s overbouwd geraakt in de loop van de eeuwen en bevindt zich nu onder de stad Eindhoven.

Toestand van het middeleeuwse kasteel
Zichtbaar:
Grondgebruik:

Bovengronds is niets meer te zien van het kasteel, het is volledig overbouwd. In 1990 werd nog een opgraving gedaan voor villa Ravensdonck, daarbij werden ondegrondse fundamenten van het kasteel zichtbaar. Het huidige huis zou ook mogelijk op fundamenten van het kasteel gebouwd zijn.

Afmetingen
Het gaat hier om globale afmetingen afgeleid van de plattegrond van het kasteel [Van der Wielen].

Oudste vermelding
Datum: 26-09-1482
Bron: Akte 26 september 1482

"'sijn huys ofte borch aen der stat veste aldaer'."

In genoemde akte bekent jonker Jacob II, graaf van Horne, dat hij van mr. Gerit van Brede 300 Rijnsgulden heeft ontvangen, en daarvoor heeft hij zijn kasteel in de stad Eindhoven aan Van Brede overgedragen [Van der Wielen].

Bezitsgeschiedenis
De oudste vermelding van het kasteel dateert uit 1482. Willem van Milberg, heer van Eindhoven, benut waarschijnlijk de toestemming de stad te versterken om plannen te maken voor een nieuw kasteel. Het oude kasteel van Eindhoven, De Hage, werd inmiddels bestemd tot klooster. In 1482 vinden we Jacob II van Horne als eigenaar van het kasteel. Hij wordt opgevolgd door Frederik van Egmond. Via huwelijk komt het kasteel via Anna van Egmond in handen van Willem van Oranje [Van der Wielen].

Historische betekenis
Het kasteel was de zetel van de heren van Eindhoven [Van der Wielen].

Bouwgeschiedenis
Het kasteel werd gebouwd tussen 1413 en 1420. De oudste vermelding van het kasteel dateert uit 1482. In 1486 wordt de stad door Robert van der Marck belegerd en ingenomen. De stad wordt geplunderd en in brand gestoken. Ook het kasteel loopt hierbij schade op. In 1502 is het kasteel weer hersteld. In 1534 worden er reparaties uitgevoerd, en in 1537 wordt er een nieuwe galerij aangebouwd. In 1604 wordt een deel van het kasteel omvergeworpen, welk deel is niet bekend. In 1646 is een toren van het kasteel zo bouwvallig, dat afbraak wordt bevolen. In 1647 breekt er brand uit in het kasteel, en in 1655 verkeert het kasteel in een zeer bouwvallige staat. In 1677 is het kasteel geslecht, hoewel er in 1698 nog sprake is van een kasteelplein en een toren [Van der Wielen].

Afbeeldingen
- Kaart, 1560, Eyndhouen, door Jacob van Deventer, Biblioteca Nacional te Madrid (Arts 1992, 30).- Belegeringskaart, 1583, door Eindhoven van Frans Hogenberg (Arts 1992, 31).- Gewassen pentekening, 18e eeuw, 't Kasteel van Eijnthooven, door Jacob Stellingwerf (Arts 1992, 33).- Kadastrale minuut, 1811-1832, Gemeente Eindhoven, Noord Brabant. Sectie A, blad 1, nr. 102(http://watwaswaar.nl/#Z6-G4-8-ed-1v-1-3WCG-14nI---koX, geraadpleegd op 07-07-2011).- Google Earth foto, 2011, locatie Eindhoven (stadskasteel onder villa Ravensdonck) (Documentatiecentrum NKS, digitale documentatie).

Bronnen
N.v.t.

Literatuur
- Aarts, B, 1995, 'Het Noord-Brabants kasteel en de archeologie, een overzicht', Het Brabants kasteel, jaargang 18, 1/2, 25.- Arts, N., 1992, Het kasteel van Eindhoven Archeologie, ecologie en geschiedenis van een heerlijke woning 1420-1676, Eindhoven.- Boven, M.M.A. van, 1982, Kastelen in Brabant. ‘Van Burcht tot Landhuis’, ’s-Hertogenbosch, 158.- Perk, F., 1991, Weerstandsonderzoek naar het Kasteel van Eindhoven, R.A.A.P. NOTITIE 30, Amsterdam.

Documentatie
NKS documentatiecentrum

Bescherming gebouw
Status:

Bescherming terrein
Status:

Bestemming
Bestemmingsplan:
Bestemming:

Auteur en datum
Auteur: Maartje Verhoeckx
Beschrijving gemaakt: 07-07-2011

Bouwhistorisch onderzoek RCE
N.v.t.

Archeologisch onderzoek RCE
N.v.t.

Overig onderzoek
RAAP 1990, geofysisch onderzoek (en graafwerk?)

Geomorfologische codering
B, Bebouwing

Bodemkundige codering
|h Bebouwing

Basisregistratie - er zijn in ieder geval gegevens over naam en locatie van het object, en verwijzingen naar de beschikbare afbeeldingen, literatuur, documentatie en bronnen. Aan de hand van deze informatie kan eenieder die geïnteresseerd is zich gaan verdiepen in het desbetreffende kasteel. Het is de bedoeling dat deze basisregistratie-beschrijvingen in de toekomst tot volwaardige beschrijvingen worden uitgebreid.
In bewerking - de beschrijvingen zijn veelal voorzien van meer uitgebreide informatie over de geschiedenis en bouwgeschiedenis van het kasteel. Deze beschrijvingen zijn echter nog niet door de wetenschappelijke redactie van het Kastelenlexicon gezien, of moeten nog bijgewerkt worden naar aanleiding van redactie-opmerkingen.
Volledig - deze beschrijvingen zijn door de redactie gezien en goedgekeurd.