Heemskerk, Huis te / Marquette
BASISREGISTRATIE [?]
algemeen | omschrijving | bezits- en bouwgeschiedenis | afbeeldingen, literatuur en documentatie | verdere informatie | terug naar de lijst
Object
Heemskerk, Huis te / Marquette
Heemskerk, Huis te / Marquette
Locatie
Adres: Marquettelaan 34
Heemskerk
Gemeente Heemskerk
Provincie Noord-Holland
Marquette is gelegen aan de noordwestelijke rand van Heemskerk. Bovenstaande vier punten begrenzen het kasteelterrein van Marquette. De oprijlaan begint aan de Marquettelaan.
Adres: Marquettelaan 34
Heemskerk
Gemeente Heemskerk
Provincie Noord-Holland
Marquette is gelegen aan de noordwestelijke rand van Heemskerk. Bovenstaande vier punten begrenzen het kasteelterrein van Marquette. De oprijlaan begint aan de Marquettelaan.
Typologie
Etymologie
Huidige situatie
Laatst bijgewerkt: 17-3-2011
Sinds 1980 is heeft Marquette een commerciële functie als hotel.
Laatst bijgewerkt: 17-3-2011
Sinds 1980 is heeft Marquette een commerciële functie als hotel.
Toestand van het middeleeuwse kasteel
Zichtbaar:
Grondgebruik:
Het huidige gebouw is niet het kasteel wat in de middeleeuwen is gebouwd. In het jaar 1802 is het laatste restant van het eerste kasteel gesloopt. Het huidige huis stamt uit de 17e en 18e eeuw.
Zichtbaar:
Grondgebruik:
Het huidige gebouw is niet het kasteel wat in de middeleeuwen is gebouwd. In het jaar 1802 is het laatste restant van het eerste kasteel gesloopt. Het huidige huis stamt uit de 17e en 18e eeuw.
Afmetingen
Oudste vermelding
Datum:
Bron:
Datum:
Bron:
Bezitsgeschiedenis
Bouwgeschiedenis
Marquette is waarschijnlijk gesticht omstreeks 1252, en maakte deel uit van een keten van kastelen. Tot het jaar 1610 was het kasteel bekend onder de naam huis te Heemskerk, in 1610 kreeg het van Daniel de Hertaing de naam Marquette. Hij kreeg van de Staten toestemming voor deze naamsverandering. Het huidige gebouw is niet het kasteel wat in de middeleeuwen is gebouwd. Tussen 1730 en 1760 is het kasteel verbouwd naar een buitenhuis. In het jaar 1802 verdween het laatste restant van het eerste kasteel.
Marquette is waarschijnlijk gesticht omstreeks 1252, en maakte deel uit van een keten van kastelen. Tot het jaar 1610 was het kasteel bekend onder de naam huis te Heemskerk, in 1610 kreeg het van Daniel de Hertaing de naam Marquette. Hij kreeg van de Staten toestemming voor deze naamsverandering. Het huidige gebouw is niet het kasteel wat in de middeleeuwen is gebouwd. Tussen 1730 en 1760 is het kasteel verbouwd naar een buitenhuis. In het jaar 1802 verdween het laatste restant van het eerste kasteel.
Afbeeldingen
Google Earth, 2009, locatie Marquette, Heemskerk, Noord-Holland (Documentatiecentrum NKS, digitale documentatie).Gravure, 1630, Het Huis te Heemskerk door A. Rademaker (Groesbeek 1981, 130).Kaart situatie ca. 1250, overzichtskaart kastelen Heemskerk door J. Roefstra (Roefstra 2002, 24).Kadastrale minuut, 1811-1832, gemeente Heemskerk, Noord-Holland, sectie D, blad 1,(http://watwaswaar.nl/#SK-iO-9-1-1v-1-2plU-2xjM---1CB, geraadpleegd op 12-10-2009).Plattegrond Marquette van huis en hof, 1730, gravure door H. de Leth. (Groesbeek 1981, 133).Tekening, 1640, het huis Marquette door R. Roghman, Teylers Stichting Haarlem (Groesbeek 1981, 131).Topografische prent, 1837-1844, het huis Marquette door P.J. Lutgers (http://www.beeldbank.noord-hollandsarchief.nl/index.php?option=com_memorix&Itemid=3&task=topview&cp=3&RecordID=4777&CollectionID=17&PhotoID=1383, geraadpleegd op 19-10-2009).
Google Earth, 2009, locatie Marquette, Heemskerk, Noord-Holland (Documentatiecentrum NKS, digitale documentatie).Gravure, 1630, Het Huis te Heemskerk door A. Rademaker (Groesbeek 1981, 130).Kaart situatie ca. 1250, overzichtskaart kastelen Heemskerk door J. Roefstra (Roefstra 2002, 24).Kadastrale minuut, 1811-1832, gemeente Heemskerk, Noord-Holland, sectie D, blad 1,(http://watwaswaar.nl/#SK-iO-9-1-1v-1-2plU-2xjM---1CB, geraadpleegd op 12-10-2009).Plattegrond Marquette van huis en hof, 1730, gravure door H. de Leth. (Groesbeek 1981, 133).Tekening, 1640, het huis Marquette door R. Roghman, Teylers Stichting Haarlem (Groesbeek 1981, 131).Topografische prent, 1837-1844, het huis Marquette door P.J. Lutgers (http://www.beeldbank.noord-hollandsarchief.nl/index.php?option=com_memorix&Itemid=3&task=topview&cp=3&RecordID=4777&CollectionID=17&PhotoID=1383, geraadpleegd op 19-10-2009).
Bronnen
N.v.t.
N.v.t.
Literatuur
Anoniem, z.j., Assumburg Marquette, z.p., [ typoscript ]. Kransberg, D. en Mils, H., 1980, Kastelengids van Nederland Middeleeuwen, Haarlem, 130-131.Groesbeek, J.W., 1981, Middeleeuwse kastelen van Noord-Holland, Rijswijk, 128-141.Hesp E.G., 1982, 'Kasteel Marquette 't Huys te Heemskerk', De bouwadviseur, nr 2, 28-31.Wijck, H.W.M. van der, 1967, 'Marquette, Assumburg, Beeckesteyn en Waterland', Bulletin Koninklijke Nederlandse Oudheidkundige Bond, nr. 66, 29-46.
Anoniem, z.j., Assumburg Marquette, z.p., [ typoscript ]. Kransberg, D. en Mils, H., 1980, Kastelengids van Nederland Middeleeuwen, Haarlem, 130-131.Groesbeek, J.W., 1981, Middeleeuwse kastelen van Noord-Holland, Rijswijk, 128-141.Hesp E.G., 1982, 'Kasteel Marquette 't Huys te Heemskerk', De bouwadviseur, nr 2, 28-31.Wijck, H.W.M. van der, 1967, 'Marquette, Assumburg, Beeckesteyn en Waterland', Bulletin Koninklijke Nederlandse Oudheidkundige Bond, nr. 66, 29-46.
Documentatie
N.v.t.
N.v.t.
Bescherming gebouw
Status:
Monumentnummer: 519562
De rijksbescherming geldt het huidige huis, waarin geen delen van de middeleeuwse voorganger zijn opgenomen. Letterijk uit ODB/KICH: ' HOOFDGEBOUW ( Marquette). Het in oorsprong 16de-eeuwse kasteel is tussen 1741 en 1770 in sobere classicistische stijl verbouwd, alleen het torentje herinnert nog aan het oude kasteel. Het 18de-eeuwse huis stond oorspronkelijk op U-vormige grondslag, maar de noordelijke vleugel is rond 1800 afgebroken waardoor de huidige haakvormige plattegrond ontstond. De langerekte front- en zijgevel, die aan de zuid- en westzijde zijn beklampt om het middeleeuwse muurwerk te verhullen, zijn één beuk diep en bestaan uit een souterrain en twee bouwlagen onder een met leien gedekt schilddak, deze vleugels omsluiten een rechthoekig bouwblok bestaande uit twee smalle bouwlichamen van twee bouwlagen onder twee met pannen gedekte zadeldaken; alleen het dakvlak aan de binnenplaats is van leien voorzien. De gevels worden beeindigd door kroonlijsten en ingedeeld door meerruitsvensters, die aan het eind 19de eeuw/begin 20ste eeuw zijn vernieuwd met laat-18de-eeuwse roedenindeling; deels voorzien van luiken. De regelmatig ingedeelde frontgevel (zuid) van negen traveen heeft een excentrisch geplaatste, licht risalerende toegangspartij met poort. De segmentvormig getoogde poortdoorgang is gevat in een natuurstenen omlijsting van blokwerk en pilasters die een kroonlijst dragen waarop aan weerszijden een denneappel is geplaatst; aan de binnenplaatszijde wordt de poort geaccentueerd door geblokte lisenen, die zich op de verdieping voortzetten. Links hiervan twee vensterassen met meerruitsvensters. Schuin daarboven de 15de-eeuwse ronde toren onder een met leien gedekte ingesnoerde spits met bolvormige bekroning. In de toren een 15de-eeuwse eikenhouten toegangsdeur. Oorspronkelijk liep een lange 18de-eeuwse muur tussen de oostgevel en het rondeel, het grootste deel is rond 1800 afgebroken thans resteert nog een klein deel. De poort geeft toegang tot de aan twee zijden bebouwde binnenplaats met de eigenlijke voorgevel. De representatieve voorgevel bestaat uit een natuurstenen middenpartij geflankeerd door twee vensterassen die aan weerszijden beeindigd worden door een naar buiten uitstulpende (kwart rond) geblokte pilaster; uiterst links een zesde vensteras. De natuurstenen toegangspartij is in blokwerk uitgevoerd en bekroond door een driezijdig fronton met het wapenschild van familie Rendorp met een lint waarop annoo 1741 in Romeinse cijfers (jaartal verwijst waaarschijnlijk naar de aanvang van de bouwplannen); op de begane grond dubbele toegangsdeur onder een rondboog bovenlicht geplaatst tussen twee pilasters, die een smal venster omvatten, op de verdieping eveneens tussen pilasters geplaatst meerruitsvenster geflankeerd door een smalle rondboog nis met schelpmotief. achtergevel (west) van zes traveeen zeer symmetrisch ingedeeld met meerruitsvensters en een iets uitgemetseld middenrisaliet van twee traveeen. De noordelijke zijgevel toont als enige gevel een onregelmatige aanblik (door de afbraak van de zijvleugel) met twee topgevels en verspringend muurwek; de fundamenten van de 18de-eeuwse zijvleugel zijn nog zichtbaar. In het INTERIEUR is ondermeer van belang de gaaf bewaarde 18de-eeuwse ruimte-indeling en de aankleding die in verschillende fasen in de 18de en 19de eeuw tot stand is gekomen: - rechthoekige hal met stucdecoraties uit ca.1745 in Lodewijk XIV stijl met asymmetrische elementen, wanden geleed door pilasters, bovendeurstukken in stuc met voorstellingen van de vier jaargetijden en initialen; - links daarvan de voormalige zomereetkamer met 18de-eeuwse buffetnis opgenomen in de wandbetimmering en stucplafond; - het kleine kabinet met Chinese behangsels uit het einde van de 18de eeuw en schilderstukken boven de schouw en deur; - zeer bijzonder en uniek zijn de knipselbehangsels in de huidige Bloemzaal met bloem- en bladmotieven uit de tweede helft van de 19de eeuw, eenvoudige betimmeringen, schoorsteenpartij met grote marmeren schoorsteenmantel en spiegel; - de Balzaal met oorspronkelijk 18de-eeuwse cassetteplafond, de aankleding in zware Lodewijk XIV stijl is afkomstig van het huis Assumburg en rond 1911 hier geplaatst: betimmeringen, deuren en pilasters met verguld snijwerk, schoorsteenpartij met zwartmarmeren schouw en spiegel; - de huidige Geverskamer met betimmeringen en op linnen geschilderde behangsels met romantische taferelen/landschappen; -de huidige Rendorpkamer met betimmeringen, schoorsteenpartij in Lodewijk XIV-stijl met marmeren schouw, spiegel en schilderstuk. Waardering: HOOFDGEBOUW ( Marquette) van algemeen belang: - vanwege de ouderdom; - vanwege de 18de-eeuwse vormgeving in sobere classicistische stijl; - vanwege de vrij gaaf bewaard gebleven ruimte-indeling en aankleding van het interieur; - vanwege de kenmerkende ligging binnen de historische tuin- en parkaanleg; - vanwege de functioneel-ruimtelijke relatie met de andere onderdelen van de buitenplaats'.
Monumentnummer: 519564
De tuin en het park van het kasteel zijn ook beschermd door het Rijk.
Monumentnummer: 519565
De tuin en het park van het kasteel zijn ook beschermd door het Rijk.
Status:
Monumentnummer: 519562
De rijksbescherming geldt het huidige huis, waarin geen delen van de middeleeuwse voorganger zijn opgenomen. Letterijk uit ODB/KICH: ' HOOFDGEBOUW ( Marquette). Het in oorsprong 16de-eeuwse kasteel is tussen 1741 en 1770 in sobere classicistische stijl verbouwd, alleen het torentje herinnert nog aan het oude kasteel. Het 18de-eeuwse huis stond oorspronkelijk op U-vormige grondslag, maar de noordelijke vleugel is rond 1800 afgebroken waardoor de huidige haakvormige plattegrond ontstond. De langerekte front- en zijgevel, die aan de zuid- en westzijde zijn beklampt om het middeleeuwse muurwerk te verhullen, zijn één beuk diep en bestaan uit een souterrain en twee bouwlagen onder een met leien gedekt schilddak, deze vleugels omsluiten een rechthoekig bouwblok bestaande uit twee smalle bouwlichamen van twee bouwlagen onder twee met pannen gedekte zadeldaken; alleen het dakvlak aan de binnenplaats is van leien voorzien. De gevels worden beeindigd door kroonlijsten en ingedeeld door meerruitsvensters, die aan het eind 19de eeuw/begin 20ste eeuw zijn vernieuwd met laat-18de-eeuwse roedenindeling; deels voorzien van luiken. De regelmatig ingedeelde frontgevel (zuid) van negen traveen heeft een excentrisch geplaatste, licht risalerende toegangspartij met poort. De segmentvormig getoogde poortdoorgang is gevat in een natuurstenen omlijsting van blokwerk en pilasters die een kroonlijst dragen waarop aan weerszijden een denneappel is geplaatst; aan de binnenplaatszijde wordt de poort geaccentueerd door geblokte lisenen, die zich op de verdieping voortzetten. Links hiervan twee vensterassen met meerruitsvensters. Schuin daarboven de 15de-eeuwse ronde toren onder een met leien gedekte ingesnoerde spits met bolvormige bekroning. In de toren een 15de-eeuwse eikenhouten toegangsdeur. Oorspronkelijk liep een lange 18de-eeuwse muur tussen de oostgevel en het rondeel, het grootste deel is rond 1800 afgebroken thans resteert nog een klein deel. De poort geeft toegang tot de aan twee zijden bebouwde binnenplaats met de eigenlijke voorgevel. De representatieve voorgevel bestaat uit een natuurstenen middenpartij geflankeerd door twee vensterassen die aan weerszijden beeindigd worden door een naar buiten uitstulpende (kwart rond) geblokte pilaster; uiterst links een zesde vensteras. De natuurstenen toegangspartij is in blokwerk uitgevoerd en bekroond door een driezijdig fronton met het wapenschild van familie Rendorp met een lint waarop annoo 1741 in Romeinse cijfers (jaartal verwijst waaarschijnlijk naar de aanvang van de bouwplannen); op de begane grond dubbele toegangsdeur onder een rondboog bovenlicht geplaatst tussen twee pilasters, die een smal venster omvatten, op de verdieping eveneens tussen pilasters geplaatst meerruitsvenster geflankeerd door een smalle rondboog nis met schelpmotief. achtergevel (west) van zes traveeen zeer symmetrisch ingedeeld met meerruitsvensters en een iets uitgemetseld middenrisaliet van twee traveeen. De noordelijke zijgevel toont als enige gevel een onregelmatige aanblik (door de afbraak van de zijvleugel) met twee topgevels en verspringend muurwek; de fundamenten van de 18de-eeuwse zijvleugel zijn nog zichtbaar. In het INTERIEUR is ondermeer van belang de gaaf bewaarde 18de-eeuwse ruimte-indeling en de aankleding die in verschillende fasen in de 18de en 19de eeuw tot stand is gekomen: - rechthoekige hal met stucdecoraties uit ca.1745 in Lodewijk XIV stijl met asymmetrische elementen, wanden geleed door pilasters, bovendeurstukken in stuc met voorstellingen van de vier jaargetijden en initialen; - links daarvan de voormalige zomereetkamer met 18de-eeuwse buffetnis opgenomen in de wandbetimmering en stucplafond; - het kleine kabinet met Chinese behangsels uit het einde van de 18de eeuw en schilderstukken boven de schouw en deur; - zeer bijzonder en uniek zijn de knipselbehangsels in de huidige Bloemzaal met bloem- en bladmotieven uit de tweede helft van de 19de eeuw, eenvoudige betimmeringen, schoorsteenpartij met grote marmeren schoorsteenmantel en spiegel; - de Balzaal met oorspronkelijk 18de-eeuwse cassetteplafond, de aankleding in zware Lodewijk XIV stijl is afkomstig van het huis Assumburg en rond 1911 hier geplaatst: betimmeringen, deuren en pilasters met verguld snijwerk, schoorsteenpartij met zwartmarmeren schouw en spiegel; - de huidige Geverskamer met betimmeringen en op linnen geschilderde behangsels met romantische taferelen/landschappen; -de huidige Rendorpkamer met betimmeringen, schoorsteenpartij in Lodewijk XIV-stijl met marmeren schouw, spiegel en schilderstuk. Waardering: HOOFDGEBOUW ( Marquette) van algemeen belang: - vanwege de ouderdom; - vanwege de 18de-eeuwse vormgeving in sobere classicistische stijl; - vanwege de vrij gaaf bewaard gebleven ruimte-indeling en aankleding van het interieur; - vanwege de kenmerkende ligging binnen de historische tuin- en parkaanleg; - vanwege de functioneel-ruimtelijke relatie met de andere onderdelen van de buitenplaats'.
Monumentnummer: 519564
De tuin en het park van het kasteel zijn ook beschermd door het Rijk.
Monumentnummer: 519565
De tuin en het park van het kasteel zijn ook beschermd door het Rijk.
Bescherming terrein
Status:
Status:
Bestemming
Bestemmingsplan:
Bestemming:
Bestemmingsplan:
Bestemming:
Auteur en datum
Auteur: Susanne Wiss
Beschrijving gemaakt: 22-10-2009
Auteur: Susanne Wiss
Beschrijving gemaakt: 22-10-2009
Bouwhistorisch onderzoek RCE
N.v.t.
N.v.t.
Archeologisch onderzoek RCE
N.v.t.
N.v.t.
Overig onderzoek
N.v.t.
N.v.t.
Geomorfologische codering
3k28 Lage ruggen en heuvels
3k28 Lage ruggen en heuvels
Bodemkundige codering
Ek19 Dikke eerdgronden
Ek19 Dikke eerdgronden
Basisregistratie - er zijn in ieder geval gegevens over naam en locatie van het object, en verwijzingen naar de beschikbare afbeeldingen, literatuur, documentatie en bronnen. Aan de hand van deze informatie kan eenieder die geïnteresseerd is zich gaan verdiepen in het desbetreffende kasteel. Het is de bedoeling dat deze basisregistratie-beschrijvingen in de toekomst tot volwaardige beschrijvingen worden uitgebreid.
In bewerking - de beschrijvingen zijn veelal voorzien van meer uitgebreide informatie over de geschiedenis en bouwgeschiedenis van het kasteel. Deze beschrijvingen zijn echter nog niet door de wetenschappelijke redactie van het Kastelenlexicon gezien, of moeten nog bijgewerkt worden naar aanleiding van redactie-opmerkingen.
Volledig - deze beschrijvingen zijn door de redactie gezien en goedgekeurd.
In bewerking - de beschrijvingen zijn veelal voorzien van meer uitgebreide informatie over de geschiedenis en bouwgeschiedenis van het kasteel. Deze beschrijvingen zijn echter nog niet door de wetenschappelijke redactie van het Kastelenlexicon gezien, of moeten nog bijgewerkt worden naar aanleiding van redactie-opmerkingen.
Volledig - deze beschrijvingen zijn door de redactie gezien en goedgekeurd.