Object
Bourgondië, Toren van

Locatie
Adres: Weg om den Paspolder
Sluis
Gemeente Sluis
Provincie Zeeland

Ten noorden van Sluis, ten zuiden van de 'Weg om den Paspolder' heeft de toren van Bourgondië en later Kleinpasfort te Sluis gestaan.

Typologie

Het kasteel bestond uit een enorme vierkante toren van circa 40 bij 40 meter met mogelijk aan de noordzijde daarvan een circa 10 bij 30 meter grote uitbouw.

Etymologie
Van den Broecke 1978, 297: '... daarna liet Jan van Bourgondië op de schorren van de Mude tegenover het grote kasteel, een klein kasteel bouwen dat de toren van Bourgondië genoemd werd.' Het kasteel is dus genoemd naar de bouwheer. Met Jan van Bourgondië zal zijn bedoeld: hertog Jan zonder Vrees, hertog van Bourgondië en o.a. graaf van Vlaanderen.

Huidige situatie
Laatst bijgewerkt: 13-01-2011

Het terrein is vlak en in gebruik als akkerland.

Toestand van het middeleeuwse kasteel
Zichtbaar:
Grondgebruik:

Het vlakke terrein is in gebruik als akkerland. Uit onderzoek is gebleken dat de resten van de toren zich nog grotendeels intact in de bodem bevinden.Bestemmingsplan Buitengebied, vastgesteld 23-06-2011. Enkelbestemming natuur; dubbelbestemming waarde-archeologie en waarde-cultuurhistorie-1.

Afmetingen
Beschrijving uit Archiswaarnemingsnummer 53865 (onderzoek RAAP): Het kasteel bestond uit een enorme vierkante toren van circa 40 bij 40 meter met aan de noordzijde daarvan, mogelijk, een circa 10 bij 30 meter grote uitbouw. Aan de noordoost- en zuidwestzijde van de toren bevonden zich mogelijk, circa 50 meter lange en 10 meter brede bastions of kademuren.

Oudste vermelding
Datum: Na 1405
Bron: Van den Broecke 1978, 297

"Er is helaas geen citaat voorhanden."

Kort na 1405 liet hertog Jan van Bourgondië tegenover het grote kasteel van Sluis een klein kasteel bouwen (Van den Broecke 1978, 297).

Bezitsgeschiedenis
Rond 1405 liet hertog Jan van Bourgondië het klein kasteel bouwen; in 1537 werd het onder Karel V afgebroken.

Historische betekenis
Verdediging van de haven van Sluis.

Bouwgeschiedenis
Rond 1405 liet hertog Jan van Bourgondië het klein kasteel bouwen; in 1537 werd het onder Karel V afgebroken.

Afbeeldingen
- De Toren van Bourgondië op de Antwerpse Scheldekaart uit circa 1504, uit: Denucé, 1926 (Van Kempen 2003, 12).- De toren van Bourgondië op de kaart van de monding van het Zwin, circa 1505-1560 Uit: Verhulst, 1995 (Van Kempen 2003, 13).- De Toren van Bourgondië op de kaart van Noordvrije, 1514, uit: van Empel & Pieters, 1935 (Van Kempen 2003, 14).- Kadastrale minuut, 1825, Gemeente SluisZeeland. Sectie A, blad 1, 415 (http://watwaswaar.nl/#EC-Cu-6-ed-1v-1-1TDk-uDQ---7a, geraadpleegd op 12-01-2011).- Google Earth foto, 2011, locatie Toren van Bourgondië (Documentatiecentrum NKS, digitale documentatie).- - Kaart van de Zwinstreek, Jan de Hervy 1501 (Wikipedia). Ook afgedrukt in Geschiedenis van Zeeland, dl. 1, p. 136-137.- De toren is ook te zien op de oudst bekende kaart van Vlaanderen (1452), afgebeeld in Geschiedenis van Zeeland, dl. 1, p. 117. ‘chastello’ staat er naast (openbare bibliotheek Brugge, MS 685, fol. 211V-212R).

Bronnen
N.v.t.

Literatuur
- Broecke, J.P. van den, 1978, Middeleeuwse kastelen van Zeeland. Bijzonderheden over verdwenen burchten en ridderhofsteden, Delft, 295-303.- Kempen, P.A.M.M. van, 2003, Toren van Bourgondië en Kleinpasfort te Sluis. Een inventariserend archeologisch onderzoek, Amsterdam. RAAP-RAPPORT 893.- Kempen, W, van en C. Hom, 2005(?), Verborgen kastelen in zicht. Archeologisch onderzoek en inrichtingen van kasteelterreinen, Amsterdam, 92-93.- Brusse, P. en P. Henderikx (red.), 2012, Geschiedenis van Zeeland deel I Prehistorie-1550, Utrecht.

Documentatie
Projectnummers 1400, 4539, 4560 en 5339 in het Zeeuws Archeologisch Archief (ZAA) van de Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland (SCEZ) te Middelburg.

Bescherming gebouw
Status:

Bescherming terrein
Status:

Bestemming
Bestemmingsplan: J
Bestemming:  (archeologie en cultuurhistorie)
Bestemming:  (archeologie en cultuurhistorie)

Auteur en datum
Auteur: Hans Jongepier
Beschrijving gemaakt: 09-10-2013

Bouwhistorisch onderzoek RCE
N.v.t.

Archeologisch onderzoek RCE
N.v.t.

Overig onderzoek
2002, booronderzoek door RAAP (rapport 893); 2007, archeologische waarnemingen door de SCEZ na een vondstmelding.

Geomorfologische codering
4L22, Lage storthopen met ijzerkuilen en/of grind-, zand- en kleigaten

Bodemkundige codering
e VERWERK, Vergraven