Object
Termuyen / Muiden / 't Crabbetje

Locatie
Adres: Egbert Petruspolderweg, ong.
Wolphaartsdijk
Gemeente Goes
Provincie Zeeland

Het is niet bekend waar het kasteel van Muiden precies gelegen is geweest. Van der Baan (1866, p. 18) meldt dat in 1701 ten noordwesten van de Westkerkerpolder op het strand en de schorren restanten van zwaar muurwerk gevonden zijn, die mogelijk tot het kasteel van Muiden behoord hebben. Tegenwoordig ligt hier de Egbert Petruspolder, en moet de locatie van kasteel dus wellicht gezocht worden ten zuiden van de Muidenweg en ten noorden van de Egbert Petruspolderweg. In de huidige topografische atlas is ten noordoosten van de Egbert Petruspolder ook een boerenerf met 't Muidenhof als naam te zien, maar deze is nog niet zichtbaar op oudere kaarten zoals de Bonnebladen of de kadastrale minuut. Op een 18e-eeuwse fantasietekening wordt het kasteel van Muiden ook wel 't Crabbetje genoemd, dat lag 'op de Piet'. Tegenwoordig vindt men in Wolphaartsdijk nog de sluis De Piet en het recreatiegebied de Piet.

Typologie

Het is onbekend tot welk kasteeltype het kasteel van Muiden behoorde.

Etymologie
Muiden (Mude) verwijst naar ligging aan of nabij een monding. Hierbij kan bedoeld zijn de monding van de Schenge, de voormalige getijdegeul die het eiland Wolphaartsdijk scheidde van het eigenlijke Zuid-Beveland. Het veronderstelde kasteel lag tevens nabij de samenvloeiing van Zuidvliet en het sinds de zeventiende eeuw zo geheten Sloe. De naam 'de Piet' is vermoedelijk ontleend aan het kapittel van St. Pieter uit Utrecht, dat ter plaatse de meeste tienden in bezit had. De naam 't Crabbetje is vermoedelijk een fantasienaam, zoals Van de Broecke schrijft 'een wat onbenullige naam die vermoedelijk nergens op slaat' (Van de Broecke 1978, 215).

Huidige situatie
Laatst bijgewerkt: 07-05- 2013

Er zijn geen resten of andere indicatoren van het kasteel bekend, ook de exacte ligging is onbekend.

Toestand van het middeleeuwse kasteel
Zichtbaar:
Grondgebruik:

De voormalige ligging is niet precies bekend; er is in het landschap niets meer zichtbaar van dit huis.

Afmetingen
De afmetingen van het kasteel van Muiden zijn onbekend.

Oudste vermelding
Datum: Onbekend
Bron: Onbekend

"Onbekend. "

Expliciete vermeldingen van het kasteel, i.t.t. de toponiemen Muiden en Piete, zijn niet bekend. De eerst bekende vermelding stamt uit de Dye Cronijcke van Zeelandt van J.J. Reygersbergh (Antwerpen 1551). Grijpskerk meldt in zijn Hoog adelijk en adelrijk Zeeland, p. 169: 'Reigersberg zegt op 't II Cap. van zijne Chronique van Zeeland, spreekende van Wolphaertsdyk, 'Op welk Land, nae dat die zommigen schryven, twee schoone Dorpen, met twee Casteelen, pleegen te staen, waer van het een genaemt was Termuyen en het ander Sabbinge.' '

Bezitsgeschiedenis
De bezitgeschiedenis van het kasteel van Muiden is onbekend, ofschoon aangenomen wordt dat het in bezit was van leden van het geslacht van Mude. Het kasteel is alleen bekend uit secundaire literatuur sinds de zestiende eeuw, te beginnen met de kroniek van Reygersberch (1551).

Historische betekenis
Het kasteel was waarschijnlijk de woonplaats van de edelen die zich naar Muiden noemen, zoals de in 1290 als lid van de Hoge Vierschaar (het hoogste gerechtelijke college van het graafschap Zeeland) genoemde Willem Gillisse van Mude (Van der Baan 1866, 14).

Bouwgeschiedenis
De bouwgeschiedenis van het kasteel van Muiden is onbekend. Het enige dat met enige zekerheid bekend is, is dat het kasteel op 16 november 1377, toen het Westkerker ambacht grotendeels in zee verdween, is verdronken. De restanten van de toren van het kasteel schijnen nog tot 1512 zichtbaar te zijn geweest (Van der Baan 1866, 17 naar Tegenwoordige Staat van Zeeland II, 1753, 340). Van der Baan (1866) meldt dat er in 1701 vele overblijfselen van zware gebouwen zijn gevonden ten noordwesten van de Westkerkepolder op het strand i.c. het schor, waar intussen de Egbert Petruspolder lag. De restanten werden in het jaar van de ontdekking verwijderd. In de omtrek van de ‘steenhoopen’ trof men ook tronken van regelmatig geplante bomen aan. Er bestaan wel twee afbeeldingen van het kasteel uit de 18de eeuw. Deze berusten op fantasie; het kasteel zou immers al in 1377 verdwenen zijn.

Afbeeldingen
Gewassen pentekening, 1880, ''t Huis Crabbetje op de Piet' z.n. en z.j. (Zelandia Illustrata Deel II, nr. 1664) (Van den Broecke 1978, 214). [fantasietekening]Gewassen pentekening, 1880, ''t Huis Crabbetje op de Piet in een ander gezigt' (Zelandia Illustrata Deel II, nr. 1665)[fantasietekening] Google Earth foto, 2010, Benadering locatie Kasteel van Muiden, 't Crabbetje (Documentatiecentrum NKS, digitale documentatie).

Bronnen
Chroniik van Zeelandt door J. Reygersberg, gecorrigeerd en aangevuld door M. Z. van Boxhorn, Middelburg 1644. (books.google.nl/books?id=oqI2AAAAMAAJ, geraadpleegd 01-11-2013)

Literatuur
Aa, A.J. van der, 1846, Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden. Deel 7, Gorinchem, 1097. Baan, J. van der, 1866, Wolfaarsdijk, geschetst als eiland en ambachtsheerlijkheid, als burgerlijke en kerkelijke gemeente, van de vroegste tijden tot op heden; met autentieke bijlagen en uitvoerige geslachtsregisters, Goes.(http://books.google.nl/books?id=uVFNAAAAcAAJ geraadpleegd 01-11-2013)Baan, J. van der, 1874, 'het huis 't Crabbetje, op Wolfaartsdijk', De Navorscher, 24e jaargang, nr. 1, 25. (Documentatiecentrum NKS, digitale documentatie).Broecke, J.P. van den, 1978, Middeleeuwse kastelen van Zeeland. Bijzonderheden over verdwenen burchten en ridderhofsteden, Delft, 214-216. Gottschalk, M.K.E., 1971, Stormvloeden en rivieroverstromingen in Nederland dl. I, Assen.

Documentatie
N.v.t.

Bescherming gebouw
Status:

Bescherming terrein
Status:

Bestemming
Bestemmingsplan: N
Bestemming:

Auteur en datum
Auteur: Maartje Verhoeckx, JJB Kuipers
Beschrijving gemaakt: 23-12-2010, 07-05-2013

Bouwhistorisch onderzoek RCE
N.v.t.

Archeologisch onderzoek RCE
N.v.t.

Overig onderzoek
N.v.t.

Geomorfologische codering
Onbekend

Bodemkundige codering
Onbekend