Montferland

BASISREGISTRATIE [?]

Object
Montferland

Locatie
Adres: Montferland 1, 7038 EB
Zeddam
Gemeente Montferland
Provincie Gelderland

Ten noorden van 's-Heerenberg en ten zuidwesten van Zeddam, midden in de bossen, ligt een heuvel waarop het mottekasteel Montferland heeft gestaan.

Typologie

Etymologie

Huidige situatie
Laatst bijgewerkt: 14-6-2010

Tegenwoordig staat er op deze locatie een 19e-eeuws gebouw dat in gebruik is als Hotel met de naam Montferland.

Toestand van het middeleeuwse kasteel

In het landschap is nog zeer goed de heuvel zichtbaar, die de basis vormde voor het mottekasteel. Het middeleeuwse huis bestaat niet meer, maar 'het jachtpaviljoen van Heer Oswald III van den Berg uit 1669, een gebouwtje op vrijwel vierkante plattegrond met een pilastergeleding, twee stenen met tijdverzen (1699) en een met een alliantiewapen' bevinden zich nog steeds op de motte en zijn van Rijkswege beschermd, evenals de heuvel zelf (Bron: Archis en KICH).Tegenwoordig staat er op deze locatie een 19e-eeuws gebouw dat in gebruik is als Hotel met de naam Montferland.

Afmetingen

Oudste vermelding
Datum:
Bron:

Bezitsgeschiedenis

Bouwgeschiedenis

Afbeeldingen
Kaart, 1727, Theodor Bücker, Archief Huis Bergh 2887 (Schut 2003, p. 33).Kadastrale minuut, 1811-1832, Gemeente Zeddam, Gelderland. Sectie F, blad 2, nr. 409-411 (watwaswaar.nl, http://watwaswaar.nl/#ga-Qq-7-ed-1v-1-4G9o-1nge---32d, geraadpleegd op 16-02-2009).Opgravingstekening, 1920, 'De burcht op Montferland', door J.H. Holwerda (Schut 2003, p. 11).Overzichtstekening van opgraving, 1960 (Schut 2003, p. 11).Tekening, 1770, 'Bebouwing op de motte', door Jan Brandes (Schut 2003, p. 10).

Bronnen

Literatuur
Aerts, B., 2009, ''Montferland' en de consequenties. De vroege burchten bij Alpertus van Metz', in: H.L. Janssen en W. Landewe (eds.), Middeleeuwse kastelen in veelvoud. Nieuwe studies over oud erfgoed, Wijk bij Duurstede, 13-61. Wetenschappelijke reeks Nederlandse Kastelen Stichting, deel 2. Eliëns, F.M. en J. Harenberg, 1984, Middeleeuwse kastelen van Gelderland, Rijswijk, p. 121-124.Harenberg, J., 1993, Kastelen in Oost-Gelderland, Zutphen, p. 80-85.Holwerda, J.H., 1919, 'Montferland', overdruk in: Gelre Bydragen en mededeelingen DL. 22. Schut, P.A.C., 2003, 'De Montferlandsche berg, het sieraad der tusschen IJssel en Rijn gelegene landen,'De motte Montferland (gemeente Bergh) en een overzicht van motteversterkingen in Gelderland. Nederlandse Archeologische Rapporten 24, Amersfoort.

Documentatie
N.v.t.

Bescherming gebouw
Status:

Monumentnummer: 511162
De Rijksbescherming heeft betrekking op 'het jachtpaviljoen van Heer Oswald III van den Berg uit 1669, een gebouwtje op vrijwel vierkante plattegrond met een pilastergeleding, twee stenen met tijdverzen (1699) en een met een alliantiewapen'(bron: KICH).

Bescherming terrein
Status: (Terrein van zeer hoge archeologische waarde, beschermd. )

Bestemming
Bestemmingsplan:
Bestemming:

Auteur en datum
Auteur: Maartje Verhoeckx
Beschrijving gemaakt: 16-02-2009

Bouwhistorisch onderzoek RCE

Archeologisch onderzoek RCE
Archis waarnemingsnummer 3621: In 1960 vond er onder leiding van J.G.N. Renaud een ROB onderzoek plaats op Montferland. Naast de al door Holwerda aangetroffen wal werd een deel van een tufstenen gebouw en een tweetal houten gebouwen op het binnenterrein aangetroffen. Tevens kwam vast te staan dat de motteheuvel geen natuurlijke heuvel is, maar een door de mens opgworpen aardwerk (KNOB nieuws-bulletin, 1960, *107, *132, *146-*147, *165, *189, *215).Archis monument nr 11361:In 1998 vond er ook een ROB opgraving plaats, maar hiervan geen beschrijving gevonden. Mogelijk wordt hier verwezen naar de wettelijke bescherming die de ROB voor dit terrein in 1998 voorbereidde (Schut 2003, p. 7).

Overig onderzoek
Archis monumentnummer 11361 geeft meerdere archeologische onderzoeken aan:1918 - werd door J.H. Holwerda, eveneens RMO, een aantal proefsleuven gegraven in en rondom de heuvel. Hij concludeerde dat het geen opgeworpen heuvel betrof, maar een natuurlijke heuvel die bovenop afgevlakt was, waarbij langs de randen een wal was uitgespaard. Aan de voet van de motteheuvel werden een aantal sleuven gegraven, waarbij de gracht van de voorburcht werd aangetroffen (Bron: Archis).1833-1863 - Romeinse dakpannen gevonden, wat er op lijkt te duiden dat er in de Romeinse tijd al bewoning was (bron: Harenberg 1993).1962 - Opgravingen duiden erop dat het terrein inderdaad al in de Romeinse tijd bewoond was (bron: Harenberg 1993).

Geomorfologische codering
14B5, Hoge stuwwal, bedekt met smeltwaterafzetting.

Bodemkundige codering
gY30F-VII, Holtpodzolgronden, grof zand.

Basisregistratie - er zijn in ieder geval gegevens over naam en locatie van het object, en verwijzingen naar de beschikbare afbeeldingen, literatuur, documentatie en bronnen. Aan de hand van deze informatie kan eenieder die geïnteresseerd is zich gaan verdiepen in het desbetreffende kasteel. Het is de bedoeling dat deze basisregistratie-beschrijvingen in de toekomst tot volwaardige beschrijvingen worden uitgebreid.
In bewerking - de beschrijvingen zijn veelal voorzien van meer uitgebreide informatie over de geschiedenis en bouwgeschiedenis van het kasteel. Deze beschrijvingen zijn echter nog niet door de wetenschappelijke redactie van het Kastelenlexicon gezien, of moeten nog bijgewerkt worden naar aanleiding van redactie-opmerkingen.
Volledig - deze beschrijvingen zijn door de redactie gezien en goedgekeurd.