Huis te Veen
VOLLEDIG [?]
algemeen |
omschrijving |
bezits- en bouwgeschiedenis |
afbeeldingen, literatuur en documentatie |
verdere informatie |
terug naar de lijst
Object
Huis te Veen
Locatie
Adres: Huis te Veenweg / Kapelweg te Utrecht
Utrecht
Gemeente Utrecht
Provincie Utrecht
Huis te Veen was gelegen in het zuidwestelijke gedeelte van fort Blauwkapel, dat ligt ten noorden van de stad Utrecht.
Typologie
Het is onbekend hoe het Huis te Veen er in de Middeleeuwen heeft uitgezien.
Etymologie
Te Veen is vermoedelijk genoemd naar het daar ter plaatse gelegen veengebied.
Huidige situatie
Laatst bijgewerkt: 9-6-2009
Sinds 1818 ligt over de kasteelplaats van Huis te Veen het Fort Blauwkapel.
Toestand van het middeleeuwse kasteel
Zichtbaar:
Grondgebruik:
Het Huis te Veen heeft gelegen op de plaats van het huidige fort Blauwkapel. In 1999 heeft men archeologische resten van dit huis gevonden.
Afmetingen
De hoofdburcht, exclusief de grachten, mat 51 x 51 meter.
Fysisch-geografische situering
Zoals vermeld in Archis: geomorfologie - Storthoop, opgehoogd of opgespoten terrein, geologie - Opgehoogd of opgespoten terrein.
Oudste vermelding
Datum: 1512
Bron: Van de Brink 2002, 6.
De oudste vermelding dateert uit 1512 en vermeldt Te Veen als 'huisinge en toren'.
Bezitsgeschiedenis
Over de bezitsgeschiedenis van het Huis te Veen zijn weinig tot geen gegevens voorhanden. Het huis, dat voor het eerst wordt genoemd in 1512, was eigendom van het geslacht Te Veen, dat in 1423 is uitgestorven.
Bouwgeschiedenis
De oudste vermelding van het Huis te Veen dateert vermoedelijk uit 1512. In de zeventiende eeuw zouden van het huis enkel nog de grachten zichtbaar zijn geweest (Bardet 1975, 285).Huis te Veen heeft gelegen op de plaats van het huidige fort Blauwkapel, al verkeerde men hierover lange tijd in twijfel. In 1999 werden in het fort bij een opgraving, in het zuidwestelijke hoek van het fort, op de plaats waar op dat moment voetbalvelden gelegen waren, onder het maaiveld resten van dit huis aangetroffen. Daarbij werd een vierkant terrein aangetroffen van 51 x 51 m., omgeven door een18 meter brede gracht, die was gevuld met afbraakpuin van het huis. Aan de zuidzijde van het kasteelterrein trof men de resten van bruggehoofden aan. Op basis van de oudste vermelding in 1512, waar wordt gesproken van een 'huisinge en toren' mag worden verondersteld dat het kasteel tenminste uit twee bouwdelen bestond, een toren met een aanbouw.Op het kasteelterrein gevonden kloostermoppen geven aanleiding om het kasteel bouwhistorische gezien rond 1400 te dateren. Gevonden werden echter ook paalgaten uit de dertiende eeuw, mogelijk van een bouwsel uit de ontginningstijd waarvan de relatie met het Huis te Veen op basis van de geraadpleegde literatuur niet geheel duidelijk is. Mogelijk gaat het hierbij om een houten voorganger van het latere versteende Huis te Veen.Sporen van een aardlichaam uit de achttiende eeuw lijken te horen bij een verschansing uit 1787, de voorganger van het huidige Fort Blauwkapel. Huis te Veen zelf werd in 1511, tegelijk met de kastelen Nijenrode en Gunterstein, verwoest.
Afbeeldingen
Fort Blauwkapel op de kadastrale minuut, 1811-1832, Gemeente Maartensdijk, Utrecht, sectie C, blad 3, blad sectie D, blad 1 en 2, sectie E, blad 4, niets te zien van Huis te Veen. (http://watwaswaar.nl/#Vs-Vk-7-ed-1v-1-3CqO-27yq---41D, geraadpleegd op 24-03-2010)Kaart van de situering van Huis te Veen binnen het Fort Blauwkapel uit 1999 (Donkersloot- de Vrij 2002, 56).Tekening van Huis te Veen naar een oudere tekening of prent door L.P. Serrurier uit 1726 (Donkersloot- de Vrij 2002, 55). Google Earth foto, 2010, locatie Huis te Veen (NKS digitale documentatie).
Bronnen
Literatuur
Bardet, J.D.M., 1975, Kastelenboek Provincie Utrecht, Bussum, 285.Brink, L. van den, 2002, Iets over de geschiedenis van 'Huis te Veen' en omgeving, in: Sint Maarten 23(2002), 6-17.Donkersloot-De Vrij, M., 2002, Het verdwenen kasteel in Fort Blauwkapel, in: Historisch Geografisch Tijdschrift 3(2002), 53-57.Olde Meierink e.a. (red.), B., 1995, Kastelen en ridderhofsteden in Utrecht, Utrecht, 552.Mark, R. van de, 1998-1999, Huis te Veen, in: Archeologische Kroniek Utrecht, Utrecht, 99-102.
Documentatie
Bescherming gebouw
Status:
Monumentnummer: N.v.t.
Bescherming terrein
Status:
Bestemming
Bestemmingsplan: J (Bestemmingsplan Fort Blauwkapel)
Bestemming: ( Beschermd dorpsgezicht met archeologische waarden?)
Auteur en datum
Auteur: W. Landewé
Beschrijving gemaakt: 9-6-2009
Bouwhistorisch onderzoek RCE
Archeologisch onderzoek RCE
Overig onderzoek
Proefonderzoek Archeologisch en Bouwhistorisch Centrum Utrecht in 1999.
Geomorfologische codering
4F12, Storthoop, opgehoogd of opgespoten terrein.
Bodemkundige codering
|c OPHOOG , Opgehoogd of opgespoten terrein.
Basisregistratie - er zijn in ieder geval gegevens over naam en locatie van het object, en verwijzingen naar de beschikbare afbeeldingen, literatuur, documentatie en bronnen. Aan de hand van deze informatie kan eenieder die geïnteresseerd is zich gaan verdiepen in het desbetreffende kasteel. Het is de bedoeling dat deze basisregistratie-beschrijvingen in de toekomst tot volwaardige beschrijvingen worden uitgebreid.
In bewerking - de beschrijvingen zijn veelal voorzien van meer uitgebreide informatie over de geschiedenis en bouwgeschiedenis van het kasteel. Deze beschrijvingen zijn echter nog niet door de wetenschappelijke redactie van het Kastelenlexicon gezien, of moeten nog bijgewerkt worden naar aanleiding van redactie-opmerkingen.
Volledig - deze beschrijvingen zijn door de redactie gezien en goedgekeurd.