Sint-Jansgeleen / Huis te Spaubeek
IN BEWERKING [?]
algemeen | omschrijving | bezits- en bouwgeschiedenis | afbeeldingen, literatuur en documentatie | verdere informatie | terug naar de lijst
Object
Sint-Jansgeleen / Huis te Spaubeek
Sint-Jansgeleen / Huis te Spaubeek
Locatie
Adres: St. Jansgeleen 2, 6176 RA, Spaubeek
Spaubeek
Gemeente Beek
Provincie Limburg
Het kasteelterrein van Sint-Jansgeleen is gelegen tussen de A76 en de spoorlijn Sittard-Geleen, ten noorden van het dorp Spaubeek. De coördinaten van de vierhoekpunten geven een indicatie van de oppervlakte van het oorspronkelijke bebouwde kasteelterrein en zijn afgeleid van de wat vormgeving betreft verschillende bronnen, zoals: de Ferrariskaart uit 1770, de Tranchotkaart uit 1803-1820 en de kadastrale minuutkaart gemeente Spaubeek, 1811-1832, Limburg, sectie A, blad 01.
Adres: St. Jansgeleen 2, 6176 RA, Spaubeek
Spaubeek
Gemeente Beek
Provincie Limburg
Het kasteelterrein van Sint-Jansgeleen is gelegen tussen de A76 en de spoorlijn Sittard-Geleen, ten noorden van het dorp Spaubeek. De coördinaten van de vierhoekpunten geven een indicatie van de oppervlakte van het oorspronkelijke bebouwde kasteelterrein en zijn afgeleid van de wat vormgeving betreft verschillende bronnen, zoals: de Ferrariskaart uit 1770, de Tranchotkaart uit 1803-1820 en de kadastrale minuutkaart gemeente Spaubeek, 1811-1832, Limburg, sectie A, blad 01.
Typologie
(Waarschijnlijke vormgeving eerste kasteel uit de dertiende eeuw)
(Het kasteel na de ingrijpende verbouwing uit de zestiende eeuw)
Hoe het oorspronkelijke kasteel er heeft uitgezien is niet bekend. De bij het in 1991 uitgevoerde bouwhistorische onderzoek ontdekte fundering van een ronde toren, zou kunnen duiden op de aanwezigheid van een vroegere woontoren, voordat het toenmalige kasteel ingrijpend werd verbouwd of herbouwd nadat Geleen, Spaubeek en Sint-Jansgeleen in 1558 waren samengevoegd en het kasteel het middelpunt werd van het graafschap Geleen.
(Waarschijnlijke vormgeving eerste kasteel uit de dertiende eeuw)
(Het kasteel na de ingrijpende verbouwing uit de zestiende eeuw)
Hoe het oorspronkelijke kasteel er heeft uitgezien is niet bekend. De bij het in 1991 uitgevoerde bouwhistorische onderzoek ontdekte fundering van een ronde toren, zou kunnen duiden op de aanwezigheid van een vroegere woontoren, voordat het toenmalige kasteel ingrijpend werd verbouwd of herbouwd nadat Geleen, Spaubeek en Sint-Jansgeleen in 1558 waren samengevoegd en het kasteel het middelpunt werd van het graafschap Geleen.
Etymologie
"Spaubeek", de oorspronkelijke naam van het kasteel, is afgeleid van de plaats waarbij het werd gebouwd. De huidige naam is afgeleid van de voornaam van een van de latere eigenaren.
"Spaubeek", de oorspronkelijke naam van het kasteel, is afgeleid van de plaats waarbij het werd gebouwd. De huidige naam is afgeleid van de voornaam van een van de latere eigenaren.
Huidige situatie
Laatst bijgewerkt: november 2014
Huidige functie:
Het grootste gedeelte van het oorspronkelijke voorhof is nog als agrarisch bedrijf in gebruik. Een deel van de bedrijfsgebouwen is ingericht als woning, waardoor de oorspronkelijke vormgeving ervan is veranderd.
Laatst bijgewerkt: november 2014
Huidige functie:
Het grootste gedeelte van het oorspronkelijke voorhof is nog als agrarisch bedrijf in gebruik. Een deel van de bedrijfsgebouwen is ingericht als woning, waardoor de oorspronkelijke vormgeving ervan is veranderd.
Toestand van het middeleeuwse kasteel
Zichtbaar: (Betreft de fundering van het voormalige herenhuis)
Zichtbaar: (Betreft het voorhof me bedrijfsgebouwen)
Zichtbaar: (Betreft de oorspronkelijke omgrachting )
Grondgebruik:
Van het kasteel uit de zestiende eeuw bestaan momenteel alleen nog het voorhof met de daarop aanwezige pachterswoning en bedrijfsgebouwen. De restanten van het voormalige herenhuis zijn in de twintigste eeuw gesloopt en de voormalige omgrachting is gedempt.
Zichtbaar: (Betreft de fundering van het voormalige herenhuis)
Zichtbaar: (Betreft het voorhof me bedrijfsgebouwen)
Zichtbaar: (Betreft de oorspronkelijke omgrachting )
Grondgebruik:
Van het kasteel uit de zestiende eeuw bestaan momenteel alleen nog het voorhof met de daarop aanwezige pachterswoning en bedrijfsgebouwen. De restanten van het voormalige herenhuis zijn in de twintigste eeuw gesloopt en de voormalige omgrachting is gedempt.
Afmetingen
De aangegeven totale afmetingen (ca. 125x145m) betreffen het oorspronkelijke door een gracht omgeven bebouwde kasteelterrein. Binnen deze omgrachting lag het door een gracht omgeven terrein van de hoofdburcht (ca. 30x60m) en het terrein van de voorburcht (50x125m)
De aangegeven totale afmetingen (ca. 125x145m) betreffen het oorspronkelijke door een gracht omgeven bebouwde kasteelterrein. Binnen deze omgrachting lag het door een gracht omgeven terrein van de hoofdburcht (ca. 30x60m) en het terrein van de voorburcht (50x125m)
Oudste vermelding
Datum: 1388
Bron: PSHAL 24 (1887)
Overdracht huis van Spaubeek door Heilwig van Spaubeek aan Herman I Hoen op 15 december 1388 te Valkenburg. Verder blijkt uit een akte uit op 29 november 1444, dat Jan van We(e)rst als echtgenoot van Margaretha Hoen, dochter van Daniel Hoen en zuster van Catharina, het huis Spaubeek ontving, met alles wat daarbij hoorde.
Datum: 1388
Bron: PSHAL 24 (1887)
Overdracht huis van Spaubeek door Heilwig van Spaubeek aan Herman I Hoen op 15 december 1388 te Valkenburg. Verder blijkt uit een akte uit op 29 november 1444, dat Jan van We(e)rst als echtgenoot van Margaretha Hoen, dochter van Daniel Hoen en zuster van Catharina, het huis Spaubeek ontving, met alles wat daarbij hoorde.
Bezitsgeschiedenis
Voor zover bekend is Dirk II of Tilman van Schinnen de eerste eigenaar van Huis Spaubeek, dat hij waarschijnlijk in de tweede helft van de dertiende eeuw liet bouwen. Na zijn overlijden in 1286 gaat het Huis over naar zijn zoon Godfried, die zich vanaf dat ogenblik Godfried van Spaubeek is gaan noemen. Via vererving blijft Huis Spaubeek tot de tweede helft van de veertiende eeuw in het bezit van de familie Van Spaubeek. In 1381 blijkt het Huis in het bezit te zijn van Oyst van Elsloo. Hoe die het in bezit heeft gekregen is niet bekend. In dat jaar draagt hij het goed over aan Heilwig van Spaubeek, die het goed in 1388 weer overdroeg aan Herman Hoen van Broeck. Via het huwelijk van zijn kleindochter Catharina kwam het goed in het bezit van de familie van haar man Jan I Rode van Opsinnich, waar het tot 1514 bleef. Vanaf dat ogenblik ging het leengoed over naar de Geleense tak van het riddergeslacht Huyn van Amstenrade. Omstreeks die tijd werd ook de naam van het huis gewijzigd in Huys van Her Jans Geleen en vervolgens in Sint-Jansgeleen. Door koning Filips II van Spanje werd in 1558 Geleen, Spaubeek en Her Jans Geleen samengevoegd tot één heerlijkheid Geleen. In die periode werd het huis door de toenmalige eigenaar Arnold II Huyn ingrijpend verbouwd of herbouwd. In 1654 werd de heerlijkheid Geleen tot graafschap verhevenen en werd Sint- Jansgeleen het bestuurscentrum ervan. Na het overlijden van graaf Arnold (V) Wolfgang Huyn van Geleen ging de heerlijkheid Sint-Jansgeleen met het graafschap Geleen over naar diens kleindochter Maria-Dorothea van Salm, die in 1687 trouwde met prins Leopold-Ignatius von Dietrichstein. Na het overlijden van Maria-Dorothea gingen in 1732 Sint-Jansgeleen en het graafschap per testament over naar haar nicht Elisabeth van Salm, die met prins Claude-Lamoral II de Ligne was getrouwd. Van wege grote financiële problemen was hun zoon gedwongen om de bezittingen in 1779 te verkopen aan de Luikenaar Nicolaas Willems. Bij zijn overlijden in 1788 gingen Sint-Jansgeleen en het graafschap per testament naar zijn nicht gravin d'Ansembourg met als haar opvolger haar zoon Jean-Baptist. In 1914 werd Sint-Jansgeleen door de kleindochter van de gravin verkocht aan de N.V. Bouwgrondmaatschappij "Tijdig". Vanaf 1930 is het huis Sint-Jansgeleen eigendom van leden van de familie J.H.Laugs.
Voor zover bekend is Dirk II of Tilman van Schinnen de eerste eigenaar van Huis Spaubeek, dat hij waarschijnlijk in de tweede helft van de dertiende eeuw liet bouwen. Na zijn overlijden in 1286 gaat het Huis over naar zijn zoon Godfried, die zich vanaf dat ogenblik Godfried van Spaubeek is gaan noemen. Via vererving blijft Huis Spaubeek tot de tweede helft van de veertiende eeuw in het bezit van de familie Van Spaubeek. In 1381 blijkt het Huis in het bezit te zijn van Oyst van Elsloo. Hoe die het in bezit heeft gekregen is niet bekend. In dat jaar draagt hij het goed over aan Heilwig van Spaubeek, die het goed in 1388 weer overdroeg aan Herman Hoen van Broeck. Via het huwelijk van zijn kleindochter Catharina kwam het goed in het bezit van de familie van haar man Jan I Rode van Opsinnich, waar het tot 1514 bleef. Vanaf dat ogenblik ging het leengoed over naar de Geleense tak van het riddergeslacht Huyn van Amstenrade. Omstreeks die tijd werd ook de naam van het huis gewijzigd in Huys van Her Jans Geleen en vervolgens in Sint-Jansgeleen. Door koning Filips II van Spanje werd in 1558 Geleen, Spaubeek en Her Jans Geleen samengevoegd tot één heerlijkheid Geleen. In die periode werd het huis door de toenmalige eigenaar Arnold II Huyn ingrijpend verbouwd of herbouwd. In 1654 werd de heerlijkheid Geleen tot graafschap verhevenen en werd Sint- Jansgeleen het bestuurscentrum ervan. Na het overlijden van graaf Arnold (V) Wolfgang Huyn van Geleen ging de heerlijkheid Sint-Jansgeleen met het graafschap Geleen over naar diens kleindochter Maria-Dorothea van Salm, die in 1687 trouwde met prins Leopold-Ignatius von Dietrichstein. Na het overlijden van Maria-Dorothea gingen in 1732 Sint-Jansgeleen en het graafschap per testament over naar haar nicht Elisabeth van Salm, die met prins Claude-Lamoral II de Ligne was getrouwd. Van wege grote financiële problemen was hun zoon gedwongen om de bezittingen in 1779 te verkopen aan de Luikenaar Nicolaas Willems. Bij zijn overlijden in 1788 gingen Sint-Jansgeleen en het graafschap per testament naar zijn nicht gravin d'Ansembourg met als haar opvolger haar zoon Jean-Baptist. In 1914 werd Sint-Jansgeleen door de kleindochter van de gravin verkocht aan de N.V. Bouwgrondmaatschappij "Tijdig". Vanaf 1930 is het huis Sint-Jansgeleen eigendom van leden van de familie J.H.Laugs.
Historische betekenis
Huis Spaubeek of Sint-Jansgeleen heeft slechts een beperkte rol van betekenis gespeeld. Vanaf 1558 is het huis wel het stamslot geweest van de Geleense tak van het riddergeslacht Huyn van Amstenrade en het centrum van het graafschap Geleen.
Huis Spaubeek of Sint-Jansgeleen heeft slechts een beperkte rol van betekenis gespeeld. Vanaf 1558 is het huis wel het stamslot geweest van de Geleense tak van het riddergeslacht Huyn van Amstenrade en het centrum van het graafschap Geleen.
Bouwgeschiedenis
Op grond van de beschikbare historische informatie kan worden vatgesteld, dat het oorspronkelijke Huis Spaubeek is gebouwd in de tweede helft van de dertiende eeuw. Hoe het huis er toen heeft uitgezien is niet bekend. Bij uitgevoerd archeologisch onderzoek door de Heemkundevereniging Beek (Mennens 1994, 55) is in 1991 even ten zuidoosten van het voormalige herenhuis de fundering van een ronde toren met een uitwendige diameter van 8,3 m en muurdikte van 1,9 m gevonden. Tevens werden de resten van een aansluitende muur gevonden. Hieruit mag mogelijk worden afgeleid dat er sprake moet zijn geweest van een vierkant kasteel met een ronde toren op een hoek en met een door een muur omgeven binnenplaats. Of er binnen deze ommuring nog meer gebouwen aanwezig waren is niet bekend. In de hoek tussen de ronde toren en de aansluitende muur bevond zich een toiletkoker die of duidt op een gebouw tegen de muur of op een toilet in de toren. Of er toen sprake was van een voorburcht is ook niet bekend. Na het samenvoegen van Geleen, Spaubeek en Her Jans Geleen tot één heerlijkheid Geleen in 1558 werd het huis in 1571 door de toenmalige eigenaar Arnold II Huyn ingrijpend verbouwd of herbouwd. Hierbij werd op het terrein van de hoofdburcht een U-vormige herenhuis gebouwd, waarbij in ieder geval gebruik werd gemaakt van de kelders van een ouder gebouw. De noordwest- en de noordoostvleugel van het nieuwe herenhuis hadden twee bouwlagen en werd afgedekt door een schilddak. Beide vleugels hebben bakstenen gevels, voorzien van in mergelsteen uitgevoerde hoekblokken en speklagen en in hardsteen uitgevoerde kloostervensters en halve kruiskozijnen. De in een later stadium aangebouwde zuidoostelijke vleugel was smaller en was geheel uitgevoerd in mergel. Wanneer en waarom deze vleugel daarna weer is gesloopt, is niet bekend. De ooit boven de voordeur van het herenhuis aanwezige gevelsteen met het wapen van de familie Huyn-Groesbeek en het jaartal 1571 is thans ingemetseld boven de poortingang van de hoeve. Door jarenlange verwaarlozing van het onderhoud onder tijdens het beheer van de families de Ligne en d'Ansembourg, verkeerde het herenhuis begin twintigste eeuw in een zeer slechte staat, waarbij delen ervan reeds waren ingestort. In 1930 werden de resten van het herenhuis tot op de fundering gesloopt. Aan de zuidwestzijde werd het Huis uitgebreid met een voorhof inclusief boerderij bestaande uit een rondom een tweetal binnenplaatsen gegroepeerde gebouwen. De noordelijkst gelegen binnenplaats wordt omringd door de voormalige pachterswoning, de poortvleugel, de oogstvleugel en de stalvleugel. Het grootste gedeelte van deze gebouwen stamt uit de zestiende eeuw, maar zijn in de loop der eeuwen verbouwd en gerestaureerd. De gevels van de gebouwen zijn uitgevoerd in metselwerk, dat om de ca. 10 lagen wordt onderbroken door een dubbele speklaag van mergelsteen. De zuidelijk ervan gelegen binnenplaats wordt omringd door de achterzijde van de stalvleugel, een open veldschuur en de brouwerij uit 1567, het oudste nog bestaande gebouw uit het complex. In 1961 is een deel van de schuur en de stallen door brand verwoest. Beide gebouwen zijn inmiddels weer opgebouwd en gerestaureerd. Momenteel zijn delen van de bedrijfsgebouwen tot woningen verbouwd. Het in de jaren 30 gesloopte kasteel kan op basis van de architectuur gedateerd worden eind zeventiende, begin achttiende eeuw. Dit gebouw is tegen een oudere vleugel aangebouwd die geheel uit mergel bestond. Mogelijk dat deze vleugel 1 fase vormde met de ronde toren en de aansluitende aangezien beide ook opgetrokken zijn in mergel.
Op grond van de beschikbare historische informatie kan worden vatgesteld, dat het oorspronkelijke Huis Spaubeek is gebouwd in de tweede helft van de dertiende eeuw. Hoe het huis er toen heeft uitgezien is niet bekend. Bij uitgevoerd archeologisch onderzoek door de Heemkundevereniging Beek (Mennens 1994, 55) is in 1991 even ten zuidoosten van het voormalige herenhuis de fundering van een ronde toren met een uitwendige diameter van 8,3 m en muurdikte van 1,9 m gevonden. Tevens werden de resten van een aansluitende muur gevonden. Hieruit mag mogelijk worden afgeleid dat er sprake moet zijn geweest van een vierkant kasteel met een ronde toren op een hoek en met een door een muur omgeven binnenplaats. Of er binnen deze ommuring nog meer gebouwen aanwezig waren is niet bekend. In de hoek tussen de ronde toren en de aansluitende muur bevond zich een toiletkoker die of duidt op een gebouw tegen de muur of op een toilet in de toren. Of er toen sprake was van een voorburcht is ook niet bekend. Na het samenvoegen van Geleen, Spaubeek en Her Jans Geleen tot één heerlijkheid Geleen in 1558 werd het huis in 1571 door de toenmalige eigenaar Arnold II Huyn ingrijpend verbouwd of herbouwd. Hierbij werd op het terrein van de hoofdburcht een U-vormige herenhuis gebouwd, waarbij in ieder geval gebruik werd gemaakt van de kelders van een ouder gebouw. De noordwest- en de noordoostvleugel van het nieuwe herenhuis hadden twee bouwlagen en werd afgedekt door een schilddak. Beide vleugels hebben bakstenen gevels, voorzien van in mergelsteen uitgevoerde hoekblokken en speklagen en in hardsteen uitgevoerde kloostervensters en halve kruiskozijnen. De in een later stadium aangebouwde zuidoostelijke vleugel was smaller en was geheel uitgevoerd in mergel. Wanneer en waarom deze vleugel daarna weer is gesloopt, is niet bekend. De ooit boven de voordeur van het herenhuis aanwezige gevelsteen met het wapen van de familie Huyn-Groesbeek en het jaartal 1571 is thans ingemetseld boven de poortingang van de hoeve. Door jarenlange verwaarlozing van het onderhoud onder tijdens het beheer van de families de Ligne en d'Ansembourg, verkeerde het herenhuis begin twintigste eeuw in een zeer slechte staat, waarbij delen ervan reeds waren ingestort. In 1930 werden de resten van het herenhuis tot op de fundering gesloopt. Aan de zuidwestzijde werd het Huis uitgebreid met een voorhof inclusief boerderij bestaande uit een rondom een tweetal binnenplaatsen gegroepeerde gebouwen. De noordelijkst gelegen binnenplaats wordt omringd door de voormalige pachterswoning, de poortvleugel, de oogstvleugel en de stalvleugel. Het grootste gedeelte van deze gebouwen stamt uit de zestiende eeuw, maar zijn in de loop der eeuwen verbouwd en gerestaureerd. De gevels van de gebouwen zijn uitgevoerd in metselwerk, dat om de ca. 10 lagen wordt onderbroken door een dubbele speklaag van mergelsteen. De zuidelijk ervan gelegen binnenplaats wordt omringd door de achterzijde van de stalvleugel, een open veldschuur en de brouwerij uit 1567, het oudste nog bestaande gebouw uit het complex. In 1961 is een deel van de schuur en de stallen door brand verwoest. Beide gebouwen zijn inmiddels weer opgebouwd en gerestaureerd. Momenteel zijn delen van de bedrijfsgebouwen tot woningen verbouwd. Het in de jaren 30 gesloopte kasteel kan op basis van de architectuur gedateerd worden eind zeventiende, begin achttiende eeuw. Dit gebouw is tegen een oudere vleugel aangebouwd die geheel uit mergel bestond. Mogelijk dat deze vleugel 1 fase vormde met de ronde toren en de aansluitende aangezien beide ook opgetrokken zijn in mergel.
Afbeeldingen
- Google Earth, datum beeldmateriaal 2009, geraadpleegd november 2014; - kadastrale minuutkaart gemeente Spaubeek, 1811-1832, Limburg, sectie A, blad 01, geraadpleegd november 2014; - Foto van het voormalige herenhuis van kasteel Sint-Jansgeleen, Hupperetz,W., Olde Meierink,B. en Rommes,R. (red.), 2005, Kastelen in Limburg, Burchten en Landhuizen (1000-1800), Utrecht, Stichting Limburgse Kastelen, 303; - Aanzicht toegangspoort voorhof, Win, J.T.H. de, 1978, Kastelen van Limburg, Hoensbroek, 45; - Aanzicht voorhof vanuit zuidoosten, Heynens, L., 2005, Kastelen in Zuid-Limburg, Zutphen, 109; - Aanzicht voorhof vanuit zuidoosten ca. 1951, Schrijnemakers, M.J.H.A., 1985, Sint-Jansgeleen, kasteel, hoeve en molens, deel 9 uit de serie "Wat Baek os bud" van de Heemhundevereniging Beek, Beek, 73; - Aanzicht oogstschuur en stalvleugel vanuit poort voorhof ca. 1959, Schrijnemakers, M.J.H.A., 1985, Sint-Jansgeleen, kasteel, hoeve en molens, deel 9 uit de serie "Wat Baek os bud" van de Heemhundevereniging Beek, Beek, 103; - Aanzicht binnen gevel poortgebouw voorhof ca. 1952, Schrijnemakers, M.J.H.A., 1985, Sint-Jansgeleen, kasteel, hoeve en molens, deel 9 uit de serie "Wat Baek os bud" van de Heemhundevereniging Beek, Beek, 139; - Aanzicht voormalige pachterswoning op voorhof ca. 1975, Schrijnemakers, M.J.H.A., 1985, Sint-Jansgeleen, kasteel, hoeve en molens, deel 9 uit de serie "Wat Baek os bud" van de Heemhundevereniging Beek, Beek, 121; - Aanzicht binnen gevel met tot woning omgebouwde deel bedrijfsgebouw ca. 1975, Schrijnemakers, M.J.H.A., 1985, Sint-Jansgeleen, kasteel, hoeve en molens, deel 9 uit de serie "Wat Baek os bud" van de Heemhundevereniging Beek, Beek, 139;
- Google Earth, datum beeldmateriaal 2009, geraadpleegd november 2014; - kadastrale minuutkaart gemeente Spaubeek, 1811-1832, Limburg, sectie A, blad 01, geraadpleegd november 2014; - Foto van het voormalige herenhuis van kasteel Sint-Jansgeleen, Hupperetz,W., Olde Meierink,B. en Rommes,R. (red.), 2005, Kastelen in Limburg, Burchten en Landhuizen (1000-1800), Utrecht, Stichting Limburgse Kastelen, 303; - Aanzicht toegangspoort voorhof, Win, J.T.H. de, 1978, Kastelen van Limburg, Hoensbroek, 45; - Aanzicht voorhof vanuit zuidoosten, Heynens, L., 2005, Kastelen in Zuid-Limburg, Zutphen, 109; - Aanzicht voorhof vanuit zuidoosten ca. 1951, Schrijnemakers, M.J.H.A., 1985, Sint-Jansgeleen, kasteel, hoeve en molens, deel 9 uit de serie "Wat Baek os bud" van de Heemhundevereniging Beek, Beek, 73; - Aanzicht oogstschuur en stalvleugel vanuit poort voorhof ca. 1959, Schrijnemakers, M.J.H.A., 1985, Sint-Jansgeleen, kasteel, hoeve en molens, deel 9 uit de serie "Wat Baek os bud" van de Heemhundevereniging Beek, Beek, 103; - Aanzicht binnen gevel poortgebouw voorhof ca. 1952, Schrijnemakers, M.J.H.A., 1985, Sint-Jansgeleen, kasteel, hoeve en molens, deel 9 uit de serie "Wat Baek os bud" van de Heemhundevereniging Beek, Beek, 139; - Aanzicht voormalige pachterswoning op voorhof ca. 1975, Schrijnemakers, M.J.H.A., 1985, Sint-Jansgeleen, kasteel, hoeve en molens, deel 9 uit de serie "Wat Baek os bud" van de Heemhundevereniging Beek, Beek, 121; - Aanzicht binnen gevel met tot woning omgebouwde deel bedrijfsgebouw ca. 1975, Schrijnemakers, M.J.H.A., 1985, Sint-Jansgeleen, kasteel, hoeve en molens, deel 9 uit de serie "Wat Baek os bud" van de Heemhundevereniging Beek, Beek, 139;
Bronnen
- http://watwaswaar.nl/#ci-4O-7-1-1v-1-3sES-J8a---2RK, geraadpleegd november 2014; - http://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl/php/main.php, geraadpleegd november 2014; - http://archis2.archis.nl/archisii/html/index.html, geraadpleegd november 2014; - http://www.limburg.nl/e_Loket/Atlas_Limburg/Thematische_viewers/Kunst_en_Cultuur/ geraadpleegd november 2014; - http://www.archeologiestichtingstein.nl, geraadpleegd november 2014; - http://ruimtelijkeplannen.nl, geraadpleegd november 2014; - http://www.kbr.be/collections/cart_plan/ferraris/ferraris_nl.html, geraadpleegd november 2014:- http://nl.wikipedia.org/wiki/Kasteel_Sint-Jansgeleen#mediaviewer/File:St-JansGeleen.jpg, geraadpleegd november 2014 voor foto's;
- http://watwaswaar.nl/#ci-4O-7-1-1v-1-3sES-J8a---2RK, geraadpleegd november 2014; - http://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl/php/main.php, geraadpleegd november 2014; - http://archis2.archis.nl/archisii/html/index.html, geraadpleegd november 2014; - http://www.limburg.nl/e_Loket/Atlas_Limburg/Thematische_viewers/Kunst_en_Cultuur/ geraadpleegd november 2014; - http://www.archeologiestichtingstein.nl, geraadpleegd november 2014; - http://ruimtelijkeplannen.nl, geraadpleegd november 2014; - http://www.kbr.be/collections/cart_plan/ferraris/ferraris_nl.html, geraadpleegd november 2014:- http://nl.wikipedia.org/wiki/Kasteel_Sint-Jansgeleen#mediaviewer/File:St-JansGeleen.jpg, geraadpleegd november 2014 voor foto's;
Literatuur
- Bemelmans, A., 2002, 'St.-Jansgeleen, een monument', in: Historisch Jaarboek voor het Land van Zwentibold 23(2002), 59-68; - Heynens, L., 2005, Kastelen in Zuid-Limburg, Zutphen, 108-109; - Hupperetz,W., Olde Meierink,B. en Rommes,R. (red.), 2005, Kastelen in Limburg, Burchten en Landhuizen (1000-1800), Utrecht, Stichting Limburgse Kastelen, 303-304; - Mennens, Paul, 1991, 'Funderingen kasteel Sint Jansgeleen ontdekt', in: Becha 5(1991) nr. 2, 17-19; - Mennens, Paul, 1994, 'Vijf kastelen in Spaubeek?', in Becha 8(1994) nr. 4, 55-94; - Ramakers, E., 2001, Sint Jansgeleen, Uitgave Stichting Limburgse Kastelen ter gelegenheid van kastelendag 2001; - Schrijnemakers, M.J.H.A., 1985, Sint-Jansgeleen, kasteel, hoeve en molens, Beek, 13-22; - Timmers, J., 1931, 'Limburgsche kasteelen: Het kasteel Sint-Jans-Geleen', in: De Nedermaas 9(1931) nr. 3, 41-44; - Win, J.T.H. de, 1978, Kastelen van Limburg, Hoensbroek, 45,101;
- Bemelmans, A., 2002, 'St.-Jansgeleen, een monument', in: Historisch Jaarboek voor het Land van Zwentibold 23(2002), 59-68; - Heynens, L., 2005, Kastelen in Zuid-Limburg, Zutphen, 108-109; - Hupperetz,W., Olde Meierink,B. en Rommes,R. (red.), 2005, Kastelen in Limburg, Burchten en Landhuizen (1000-1800), Utrecht, Stichting Limburgse Kastelen, 303-304; - Mennens, Paul, 1991, 'Funderingen kasteel Sint Jansgeleen ontdekt', in: Becha 5(1991) nr. 2, 17-19; - Mennens, Paul, 1994, 'Vijf kastelen in Spaubeek?', in Becha 8(1994) nr. 4, 55-94; - Ramakers, E., 2001, Sint Jansgeleen, Uitgave Stichting Limburgse Kastelen ter gelegenheid van kastelendag 2001; - Schrijnemakers, M.J.H.A., 1985, Sint-Jansgeleen, kasteel, hoeve en molens, Beek, 13-22; - Timmers, J., 1931, 'Limburgsche kasteelen: Het kasteel Sint-Jans-Geleen', in: De Nedermaas 9(1931) nr. 3, 41-44; - Win, J.T.H. de, 1978, Kastelen van Limburg, Hoensbroek, 45,101;
Documentatie
Coördinaten
Coordinaten: 50°56'51.50''N, 5°50'25.03''O
Kaartblad: 60C; , x: 186,80, y: 328,73, precisie 2
Coordinaten: 50°56'51.50''N, 5°50'25.03''O
Kaartblad: 60C; , x: 186,80, y: 328,73, precisie 2
Bescherming gebouw
Status:
Monumentnummer: 8786
OMSCHRIJVING UIT RCE: Huis Sint Jansgeleen, gelegen op een vroeger omgracht terrein. Rechthoekig twee verdiepingen hoog huis van mergel, 1567, met driepasfries aan de voorzijde en een alliantiewapen boven de ingang. Haakvormig twee verdiepingen hoog huis van baksteen, XVII A; een vleugel later verlengd; met mergelbanden en in mergel omblokte vensters; keldervensters met accoladebogen.XVI ? Haakvormige hoeve van baksteen met speklagen van mergel, 1720 en 1730; ingangspoort met valbrugsponning, waarboven een herplaatste wapensteen, 1571. De in 1961 uitgebrande gedeelten van de schuur en stallen zijn nog niet herbouwd.
Status:
Monumentnummer: 8786
OMSCHRIJVING UIT RCE: Huis Sint Jansgeleen, gelegen op een vroeger omgracht terrein. Rechthoekig twee verdiepingen hoog huis van mergel, 1567, met driepasfries aan de voorzijde en een alliantiewapen boven de ingang. Haakvormig twee verdiepingen hoog huis van baksteen, XVII A; een vleugel later verlengd; met mergelbanden en in mergel omblokte vensters; keldervensters met accoladebogen.XVI ? Haakvormige hoeve van baksteen met speklagen van mergel, 1720 en 1730; ingangspoort met valbrugsponning, waarboven een herplaatste wapensteen, 1571. De in 1961 uitgebrande gedeelten van de schuur en stallen zijn nog niet herbouwd.
Bescherming terrein
Status:
Status:
Bestemming
Bestemmingsplan: J (Op het kasteelterrein is van toepassing het door de gemeente Beek in 2011 vastgestelde bestemmingsplan "Buitengebied Beek" met als enkelbestemming Waarde Natuur-Landgoed en als Dubbelbestemmingen Waarden Archeologie 1 en Cultuurhistorie.)
Bestemming: (Enkelbestemming Waarde Natuur-Landgoed)
Bestemming: (Dubbelbestemmingen Waarden Archeologie en Cultuurhistorie)
Bestemmingsplan: J (Op het kasteelterrein is van toepassing het door de gemeente Beek in 2011 vastgestelde bestemmingsplan "Buitengebied Beek" met als enkelbestemming Waarde Natuur-Landgoed en als Dubbelbestemmingen Waarden Archeologie 1 en Cultuurhistorie.)
Bestemming: (Enkelbestemming Waarde Natuur-Landgoed)
Bestemming: (Dubbelbestemmingen Waarden Archeologie en Cultuurhistorie)
Auteur en datum
Auteur: J.H.Wendrich
Beschrijving gemaakt: november 2014
Auteur: J.H.Wendrich
Beschrijving gemaakt: november 2014
Bouwhistorisch onderzoek RCE
Archeologisch onderzoek RCE
Overig onderzoek
1991 door Werkgroep Archeologie van de Heemkundevereniging Beek.
1991 door Werkgroep Archeologie van de Heemkundevereniging Beek.
Geomorfologische codering
11/10A4: Losswand;
11/10A4: Losswand;
Bodemkundige codering
BLd6?Rn15C: Radebrikgronden; silligeleem/Kalkloze poldervaaggronden; lichte zavel, profielverloop 5:
BLd6?Rn15C: Radebrikgronden; silligeleem/Kalkloze poldervaaggronden; lichte zavel, profielverloop 5:
Basisregistratie - er zijn in ieder geval gegevens over naam en locatie van het object, en verwijzingen naar de beschikbare afbeeldingen, literatuur, documentatie en bronnen. Aan de hand van deze informatie kan eenieder die geïnteresseerd is zich gaan verdiepen in het desbetreffende kasteel. Het is de bedoeling dat deze basisregistratie-beschrijvingen in de toekomst tot volwaardige beschrijvingen worden uitgebreid.
In bewerking - de beschrijvingen zijn veelal voorzien van meer uitgebreide informatie over de geschiedenis en bouwgeschiedenis van het kasteel. Deze beschrijvingen zijn echter nog niet door de wetenschappelijke redactie van het Kastelenlexicon gezien, of moeten nog bijgewerkt worden naar aanleiding van redactie-opmerkingen.
Volledig - deze beschrijvingen zijn door de redactie gezien en goedgekeurd.
In bewerking - de beschrijvingen zijn veelal voorzien van meer uitgebreide informatie over de geschiedenis en bouwgeschiedenis van het kasteel. Deze beschrijvingen zijn echter nog niet door de wetenschappelijke redactie van het Kastelenlexicon gezien, of moeten nog bijgewerkt worden naar aanleiding van redactie-opmerkingen.
Volledig - deze beschrijvingen zijn door de redactie gezien en goedgekeurd.