Goudenstein/Huis te Haaften

IN BEWERKING [?]

Object
Goudenstein/Huis te Haaften

Locatie
Adres: Dreef 7, Haaften
Haaften
Gemeente Neerijnen
Provincie Gelderland

De ruïne van Goudenstein ligt ten noorden van het dorp Haaften, in een achtertuin aan de Dreef 6.

Typologie

Waarschijnlijk gaat het bij Goudenstein om een rechthoekig kasteel.

Etymologie
Goudenstein is afgeleid van het worod 'stein', wat aangeeft dat het een huis van steen betreft.

Huidige situatie
Van Goudenstein is nu enkel nog éénhoektoren met enig aansluitend muurwerk zichtbaar. De toren ligt inmiddels in een achtertuin en wordt omgeven door woonhuizen en schuren.

Toestand van het middeleeuwse kasteel
Zichtbaar:
Grondgebruik:

Van Goudenstein is nu enkel nog één hoektoren met enig aansluitend muurwerk zichtbaar.

Afmetingen
De afmetingen van Goudenstein zijn niet bekend. De enige overgebleven toren heeft een diameter van 3,5 meter.

Oudste vermelding
Datum: 1467
Bron:

Vanaf 1467 was Goudenstein een Gelders leen (Schulte, 1997, p. 145).

Bezitsgeschiedenis
De bouwheer en de stichtingsdatum van Goudenstein zijn niet bekend. In 1281 wordt wel een zekere Rudolf van Haaften genoemd als borg van de graaf van Gelre. Het is onduidelijk of deze Rudolf de heerlijkheid Haaften ook daadwerkelijk in zijn bezit heeft gehad. Het is wel duidelijk dat Goudenstein vanaf 1467 een Gelders leen was. Het geslacht Van Brederode kwam door vererving in 1609 in het bezit van het kasteel. In 1672 werd het kasteel verwoest door de Franse troepen. Goudenstein werd niet meer herbouwd. Vanaf 1712 kwam de kasteelruïne Goudenstein en de heerlijkheid Haaften in handen van de familie Dutry. Na de restauratie in 1969 schonk mr. G. Dutry van Haeften de toren aan de Stichting Vrienden der Geldersche Kasteelen.

Bouwgeschiedenis
Wanneer het kasteel is gebouwd is onduidelijk. Op grond van het steenformaat heeft men de onderbouw van het kasteel gedateerd op het begin van de veertiende eeuw. Het bovenste deel van de toren dateert uit circa 1500. Op basis van de tekening valt aan te nemen dat Goudenstein bestond uit vier woonvleugels rond een binnenplaats met torens op de buitenhoeken. In 1672 werd het kasteel verwoest door de Franse troepen. Goudenstein werd niet meer herbouwd. In de achttiende eeuw was van het kasteel al niet veel meer over dan de toren die er nu nog staat. Deze toren heeft een diameter van circa 3,5 meter. Het onderste deel van de toren uit de veertiende eeuw heeft een dikte van ongeveer 1,10 meter. Halverwege de toren zijn sporen van kantelen zichtbaar, hetgeen aangeeft dat de toren is verhoogd. Boven de kantelen heeft de toren een muurdikte van slechts 0,25 meter. De toren bestond uit een kelder, drie verdiepingen en een zolder. Op de tweede en derde verdieping zijn nog gotische schoorsteenwangen zichtbaar. De torenspits verdween aan het einde van de negentiende eeuw. In 1912 bouwde men als erfscheiding een muurtje rond de toren. In 1966 was de toren zover in verval geraakt, dat op initiatief van de toenmalige eigenaar, G. Dutry van Haeften, in 1967 een plan werd opgesteld om de toren te redden. De restauratie van de toren vond plaats in 1968 en 1969. Bij die restauratie voorzag men de toren van een nieuwe houten spits, gedekt met leien en op de top plaatste men een windvaan. Met oude stenen metselde men de toegang aan de oostzijde en de vensters dicht. Na de restauratie schonk Dutry van Haeften de toren aan de Stichting Vrienden der Geldersche Kasteelen.

Afbeeldingen
-Goudenstein in welstand in1667. Tekening door J. Stellingwerf uit de achttiende eeuw. RKD ( Stichting Vrienden der Geldersche Kasteelen 1965-1975, p. 71)-De ruïne van Goudenstein. Tekening door J. F. Christ. UBL (Eliëns en Harenberg, 1984, p. 229).-De ruïne van Goudenstein. Tekening uit de 18e eeuw. RKD (Schulte, 1997, p. 145).-Plattegrond van de begane grond en verdieping van de toren. Tekening door A. Warffemius naar opmetingen van H. Korswagen Schulte, 1997, p. 146).

Bronnen

Literatuur
Eliëns, F.M. en J. Harenberg, 1984, Middeleeuwse kastelen van Gelderland. Rijswijk, p. 270-273.Schulte, A.G., 1997. Ruines in Nederland. Zwolle, p. 145-147.Stichting Vrienden der Geldersche Kasteelen 1965-1975. Arnhem, 1976. P. 70-73.Monumenten van geschiedenis en kunst, p. 334-336!

Documentatie
?

Coördinaten
Coordinaten: ,
Kaartblad: , x: 142,967, y: 425.116, precisie 3

Bescherming gebouw
Status:

Bescherming terrein
Status:

Bestemming
Bestemmingsplan: ?
Bestemming:

Auteur en datum
Auteur: Wendy Landewé
Beschrijving gemaakt: 20-10-2000

Bouwhistorisch onderzoek RCE
?

Archeologisch onderzoek RCE
?

Overig onderzoek
?

Geomorfologische codering

Bodemkundige codering

Basisregistratie - er zijn in ieder geval gegevens over naam en locatie van het object, en verwijzingen naar de beschikbare afbeeldingen, literatuur, documentatie en bronnen. Aan de hand van deze informatie kan eenieder die geïnteresseerd is zich gaan verdiepen in het desbetreffende kasteel. Het is de bedoeling dat deze basisregistratie-beschrijvingen in de toekomst tot volwaardige beschrijvingen worden uitgebreid.
In bewerking - de beschrijvingen zijn veelal voorzien van meer uitgebreide informatie over de geschiedenis en bouwgeschiedenis van het kasteel. Deze beschrijvingen zijn echter nog niet door de wetenschappelijke redactie van het Kastelenlexicon gezien, of moeten nog bijgewerkt worden naar aanleiding van redactie-opmerkingen.
Volledig - deze beschrijvingen zijn door de redactie gezien en goedgekeurd.