Object
Dodewaard/ De Hofstede/ Den Olden Hofstad/ Oldenhofstad/ De Hucht

Locatie
Adres: De Dreef
Dodewaard
Gemeente Kesteren
Provincie Gelderland

Het kasteel Dodewaard was gelegen ten noorden van De Dreef ter plaatse van de huidige boerderij De Hucht.

Typologie

Het is niet bekend hoe het middeleeuwse kasteel Dodewaard eruit zag.

Etymologie
'Waard' geeft aan dat het kasteel in een uiterwaard lag. 'Dode' is mogelijk afgeleid van de mannennaam Dodo of Dudo. Het kasteel is waarschijnlijk genoemd naar de 'waard van Dodo'. Mogelijk is ook dat het kasteel genoemd is naar een waard, die niet meer overstroomd raakte: een dode waard.

Huidige situatie
Laatst bijgewerkt: 28-2-2003

Van kasteel Dodewaard is niets bewaard gebleven.

Toestand van het middeleeuwse kasteel
Zichtbaar:
Grondgebruik:

Volgens onderzoek in 1975 waren er nog sporen van de binnen- en de buitengracht aanwezig. De boerderij staat op de voormalige kasteelheuvel.

Afmetingen
Het totale terrein meet 62,5 bij 65,5 meter. De hoofdburcht exclusief de grachten mat 10,5 x 7 meter.

Oudste vermelding
Datum: 1335, 28/1
Bron: P. N. van Doorninck & J. S. van Veen, Acten betreffende Gelre en Zutphen 1107-1415 (Haarlem 1908) p. 112

'(...) doe ick verstaen Godevart Tengnagel, ridder, met desen brief, want een hoech, edel man, mijn lieve her, heren Reynalt, greve van Gelre ende van Zutphen, gevryet ende geeygent heeft Claes Tengnagel, mynen soen, die were, tot Ostendorp gelegen in Dorenspiker kerspel, ende alle ander ghuet dat der weer ontferret was, so heb ick hem weder bewijst ende opgedragen van mynen vryen, yegenen guede toe Claes behoeff vurg. mijn huys ende myne hooffstat, gelegen tot Dodenweerde, ende XX mergen lands, alrenaest der hooffstat gelegen (...) welk huys ende hoffstat ende XX mergen lands Claes, mijn zoen vurg. weder van hem by mynen wille ende consent ontfangen heeft in rechten mannesleen, te halden van hem ende van synen erfgenamen tot Sutphense recht, te verheergewyden mit eenen perde.'

Bezitsgeschiedenis
In 1335 werd Dodewaard door Godevaart Tengnagel aan graaf Reinoud van Gelre opgedragen. Zijn zoon Claes Tengnagel ontving het huis in leen van de graaf. In 1772 wordt het 'huys Doyeweerd' nogmaals genoemd; het is dan in bezit van Derck van Eldick, die het van zijn vader Reinier geërfd heeft. In 1808 ging het huis van Dercks zoon Reinier over op Helena Maria Henrietta Breukers.

Bouwgeschiedenis
Mogelijk werd kasteel Dodewaard in het begin van de 14e eeuw gebouwd door het geslacht Tengnagel. Het is echter niet bekend hoe dit kasteel eruit zag. Later werd het verbouwd tot boerderij, maar het is onbekend wanneer dit gebeurde. In 1741 wordt het kasteel omschreven als een oud gebouw met een torentje. In 1839 is dit gebouw afgebroken en op die plek wordt een boerderij gebouwd. Die boerderij heeft bestaan tot 1945 en door oorlogshandelingen is deze boerderij verwoest en vervangen door een wederopbouw-boerderij. Op de kadastrale kaart van 1839 staat een gebouw van 10,5 bij 7 meter. De vraag is of dit het huis met het torentje nog is of een L-boerderij.

Literatuur
-Anoniem, 1741, Hedendaagsche historie, of tegenwoordige staat van alle volkeren, vervolgende de beschryving der Vereenigde Nederlanden III. Amsterdam, 265. -Anoniem, 1839, Geldersche volks-almanak voor het jaar 1839. Arnhem, 7-8. -Aa, A. J. van der, 1841, Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden III. Gorinchem, 370. -Doorninck, P. N. van & J. S. van Veen, 1908, Acten betreffende Gelre en Zutphen 1107-1415. Haarlem, 112. -Jong, J. A. B. M. de, 1964, Holland in vroeger tijd VI Zaltbommel, 161. -Kalkwiek, K. A., 1976, De hertog en zijn burchten. Zaltbommel, 166. - Torrenga, J.S.M., 1994, Dodewaard, verhalen uit de geschiedenis, 32-34. -De Bont, C., et al (red.), 2003, De Betuwe op slot, 151-155.

Documentatie
Er is in 1975 een onderzoek gedaan door Jan Hoekstra. Dit onderzoek is gedaan voor de Historische Kring Kesteren en omgeving (Nu genaamd het Datema Instituut).

Bescherming gebouw
Status:

Bescherming terrein
Status:

Bestemming
Bestemmingsplan:
Bestemming:

Auteur en datum
Auteur: Saskia Roselaar
Beschrijving gemaakt: 16-4-2003