Blaarthem

BASISREGISTRATIE [?]

Object
Blaarthem

Locatie
Adres: Akerendam, ong.
Eindhoven
Gemeente Eindhoven
Provincie Noord-Brabant

Het huis stond ten noorden van de huidige Sterkenburg en ten westen van de Kasteellaan. De extacte locatie is goed in beeld gebracht in de illustratie van de gereconstrueerde ligging van het kasteel aan de hand van de kadastrale minuut en huidige situatie (Arts 1996, 16).

Typologie

De typologie van het middeleeuwse huis is onbekend.

Etymologie
Het huis werd genoemd naar de plaats waarbij het gebouwd werd [Van der Wielen].

Huidige situatie
Laatst bijgewerkt: 21-10-2011

Huidige functie:

De resten van het middeleeuwse huis zijn overbouwd. Tegenwoordig ligt op de locatie van de voormalige kasteelplaats een woonwijk.

Toestand van het middeleeuwse kasteel
Zichtbaar:
Grondgebruik:

Het terrein is geheel overbouwd met een woonwijk. In 1974 is er (in aanloop naar ingrijpende nieuwbouw) een opgraving op het terrein geweest waarbij bakstenen fundamenten aan het licht kwamen, waarschijnlijk liggen deze nog onder de huidige woonwijk.

Afmetingen
De afmetingen van het middeleeuwse huis zijn onbekend.

Oudste vermelding
Datum: 1436
Bron: niet duidelijk, literatuur: 'Een inleiding tot de gesciedenis van de kastelen Blaarthem en Gagelbosch', p. 21

het is niet duidelijk in wat voor exacte bewoording het in de originele bron stond, maar in 1436 zou er sprake zijn van een omgracht blokhuis. In 1525 heette dat 'dat Borchtken'. in 1539 is er sprake van 'eenen steenen huys te Blaerthem'. Als laatste (bruikbare) beschrijving van het kasteel komt in het artikel voor, een citaat (ergens tussen 1573-1580): 'Huys met syn nederhoven met synen omgaende grachten ende optreckende bruggen...'.

Bezitsgeschiedenis
zie artikel Arts en Govers 'Een inleiding tot de geschiedenis van de kastelen Blaarthem en Gagelbosch' in: De Kastelen Blaarthem en Gagelbosch bij Eindhoven.

Bouwgeschiedenis

Afbeeldingen
- Gewassen pentekening, 1740, De kerk van Blaarthem omstreeks 1740, gezien vanuit het westen (met achter de bomen de trapgevel van het huis), door J. de Beijer (Arts en Govers 1996, 31).- Gewassen pentekening, 19e eeuw, Huys tot Blaerthem anno 1749', vervalste tekening van M.J.C. Wegenaar, naar een prent van J. de Beijer van het kasteel Sandenburg (Arts en Govers 1996, 29).- Kadastrale minuut, 1811-1832, Gestel en Blaarthem, Noord Brabant. Sectie B, blad 1, nr. 94 (ontbreekt bij Watwaswaar.nl, maar wel afgedrukt in Arts 1996, 15).- Google Earth foto, 2011, locatie Blaarthem (Documentatiecentrum NKS, digitale documentatie).

Bronnen
N.v.t.

Literatuur
- Arts, N. et al, 1996, De kastelen Blaarthem en Gagelbosch bij Eindhoven. Archeologisch en historisch onderzoek in Eindhoven deel 1, Eindhoven.- Boven, M.M.A. van, 1982, Kastelen in Brabant. ‘Van Burcht tot Landhuis’, ’s-Hertogenbosch, 146.- Run, A. van, Het slotje te Blaarthem, Campinia 7(1977) nr. 26, p. 73-78.- Run, A. van, De bezittingen van de familie De Heusch-Van Bausel, gelegen onder Blaarthem (behalve het huis), p. 114-117.

Documentatie
NKS documentatiemap.

Bescherming gebouw
Status:

Bescherming terrein
Status:

Bestemming
Bestemmingsplan:
Bestemming:

Auteur en datum
Auteur: P.J. van der Wielen / Maartje Verhoeckx
Beschrijving gemaakt: 28-06-2004 / 06-10-2011

Bouwhistorisch onderzoek RCE
N.v.t.

Archeologisch onderzoek RCE
N.v.t.

Overig onderzoek
In 1974 in een terrein opgegraven met ongeveer 400 vierkante meter oppervlak. Dit opgravingsterrein lag geheel binnen het kasteelgebouw zelf. De omliggende grachten zijn niet onderzocht en bevinden zich vermoedelijk nog onder de huidige bebouwing (Arts 1996, 51).

Geomorfologische codering
2M48, Vlakte ontstaan door afgraving of egalisatie

Bodemkundige codering
zEZ23, Hoge zwarte enkeerdgronden; lemig fijn zand

Basisregistratie - er zijn in ieder geval gegevens over naam en locatie van het object, en verwijzingen naar de beschikbare afbeeldingen, literatuur, documentatie en bronnen. Aan de hand van deze informatie kan eenieder die geïnteresseerd is zich gaan verdiepen in het desbetreffende kasteel. Het is de bedoeling dat deze basisregistratie-beschrijvingen in de toekomst tot volwaardige beschrijvingen worden uitgebreid.
In bewerking - de beschrijvingen zijn veelal voorzien van meer uitgebreide informatie over de geschiedenis en bouwgeschiedenis van het kasteel. Deze beschrijvingen zijn echter nog niet door de wetenschappelijke redactie van het Kastelenlexicon gezien, of moeten nog bijgewerkt worden naar aanleiding van redactie-opmerkingen.
Volledig - deze beschrijvingen zijn door de redactie gezien en goedgekeurd.