Object
Paarlo / Paerdelaer

Locatie
Adres: Paarloweg 6
St. Odiliënberg
Gemeente Roerdalen
Provincie Limburg

Het voormalige kasteelterrein is gelegen in het gehucht Paarlo, ten oosten van St. Odiliënberg, ten zuiden van de Paarloweg, hoek Paarloweg/Paalderweg.

Typologie

Daar het hof werd bewoond door leden van adellijke geslachten, neemt men aan dat er sprake moet zijn geweest van een adellijke woning. Vanwege het ontbreken van informatie is niet bekend, hoe het huis er moet hebben uitgezien.

Etymologie
Het hof werd genoemd naar de familienaam van het geslacht Van Paerdelaer, dat in de vijftiende eeuw het hof bewoonde.

Huidige situatie
Laatst bijgewerkt: mei 2013

Huidige functie:

Op de locatie van het voormalige gebouwencomplex is thans een boederij gevestigd.

Toestand van het middeleeuwse kasteel
Zichtbaar:  (Huidige boerderij)
Grondgebruik:

Het oorspronkelijke goed Paarlo (Paerle, Paerdelaer) is begin zestiende eeuw in twee delen gesplitst, Groot Paarlo en Klein Paarlo. Van de tot Groot Paarlo behorende gebouwen zijn geen restanten bewaard gebleven. Alleen van het noordelijk gelegen Klein Paarlo is van de oorspronkelijke bebouwing de kelderruimte bewaard gebleven.

Afmetingen
In verband met het ontbreken van informatie zijn er geen gegevens beschikbaar over de vorm en de afmetingen van het oorspronkelijke "Hof Paerle".

Oudste vermelding
Datum: 1423
Bron: regest nr. 709 gemeentelijk archief Roermond

In regest nr. 709 uit het gemeentelijk archief Roermond is er sprake van laatgoed behorende tot de hof te Paerdelaer.

Bezitsgeschiedenis
In de dertiende eeuw was het goed Paarlo (Pardelare, Paerle of Paerdelaer) een allodiaal bezit van het ridderlijke geslacht Van Karken. Of er op dat ogenblik al sprake was van bebouwing, is niet bekend. Eind veertiende begin vijftiende eeuw is het goed door vererving in het bezit gekomen van de familie Van Vlodrop, die vanaf 1349 erfvoogd waren van Roermond en het goed in leen gaven. Zo zijn volgens het archief van Roermond Wolter van Paerdelaer (1423, regest nr. 709) en zijn zoon Gerard (1442, regest 858) en Jannes van den Berge (1513, regest nr. 1671) leenmannen geweest van de erfvoogdij van Roermond voor het hof en het goed Paerle te St. Odiliënberg. Begin zestiende eeuw is het goed onderverdeeld in een Groot Paarlo (zuidelijk deel) en een Klein Paarlo (noordelijk deel). Wie op dat ogenblik eigenaar is van Groot Paarlo is niet bekend. Eind zestiende en begin zeventiende eeuw was Groot Paarlo in leen uitgegeven aan leden van de familie Van Velrath genaamd Meuter en vervolgens aan leden van de familie Van Zoutelande. In de achttiende en negentiende eeuw is Groot Paarlo eigendom geweest van diverse geslachten, waaronder leden van de familie Gootzens, waarna het eind negentiende eeuw grotendeels werd gesloopt.

Historische betekenis
Het hof en haar bewoners hebben geen rol van betekenis gespeeld.

Bouwgeschiedenis
Wanneer en door wie het hof Paarlo werd gebouwd is niet bekend. Mogelijk dat een lid van de familie Van Karken eind dertiende eeuw de bouwheer is geweest. Ook over de afmetingen en de vormgeving van het hof zijn geen gegevens beschikbaar. Op grond van de kadastrale minuutkaart Sint Odilienberg, 1811-1832, Limburg, sectie B, blad 01, zou kunnen worden afgeleid, dat er sprake moet zijn geweest van een rond om een binnenplein gegroepeerd U-vormig complex gebouwen met de openzijde aan de zuid-oostzijde. Waarschijnlijk was het gebouw aan de noord-oostzijde het woongebouw en waren de gebouwen aan de beide andere zijden berijfsgebouwen. Aan de noord-oostzijde van het complex bevond zich een smalle strook water. Niet duidelijk is of dit nog een restant was van de voormalige omgrachting.

Afbeeldingen
- Google Earth, datum beeldmateriaal 2005, geraadpleegd mei 2013; - kadastrale minuutkaart gemeente Sint Odilienberg, 1811-1832, Limburg, sectie B, blad 01, geraadpleegd mei 2013; - Caerte figurative van de situatie Groot- en klein Paerdelaer 1727, getekend door landmeter G. Coolen (R.A. Limburg 238)

Bronnen
- http://watwaswaar.nl/#eW-92-7-1-1v-1-44Ma-cCm---3ZQ, geraadpleegd mei 2013; - http://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl/php/main.php, geraadpleegd mei 2013; - http://archis2.archis.nl/archisii/html/index.html, geraadpleegd mei 2013; - http://portal.prvlimburg.nl/gisviewer/viewer.do?appCode=2b7ef4d2aba6c0c2163d6d9b2ad6a8f3; geraadpleegd mei 2013.

Literatuur
- Hupperetz,W., Olde Meierink,B. en Rommes,R. (red.), 2005, Kastelen in Limburg, Burchten en Landhuizen (1000-1800), Utrecht, Stichting Limburgse Kastelen, 252; - Win, J.T.H. de, 1978, Kastelen van Limburg, Hoensbroek, 97;

Bescherming gebouw
Status:  (Geen gebouwdelen meer aanwezig)

Bescherming terrein
Status:

Bestemming
Bestemmingsplan: N (In afwachting van de goedkeuring van het nieuwe bestemmingsplan "Buitengebied Roerdalen" is van toepassing het vigerende bestemmingsplan "Buitengebied Ambt Montfort".)
Bestemming:

Auteur en datum
Auteur: J.H.Wendrich
Beschrijving gemaakt: mei 2013

Geomorfologische codering
4E11: Dalvlakteterras bedekt met dekzand, zwak golvend

Bodemkundige codering
pZg23: Beekeerdgronden; lemig fijn zand