Object
Warenberg / Waremberg, Waremborg

Locatie
Adres: Heythuizerweg 2, 6081 NG
Haelen
Gemeente Leudal
Provincie Limburg

Het nog aanwezige voorhof van het voormalige Huis Warenberg is gelegen tussen de dorpen Haelen en Baexem enerzijds en Horn en Heythuysen anderzijds, direct langs de N279. Overeenkomstig de kadastrale minuutkaart gemeente Haelen, 1811-1832, Limburg, sectie D, blad 02, was de hoofdburcht gelegen ten noorden van het thans nog aanwezige voorhof.

Typologie
 (aangenomen)
Het oorspronkelijke kasteel bestond uit een omgracht terrein met rondom een binnenplaats gegroepeerde bebouwing. Ten zuiden ervan lag het thans nog aanwezige voorhof. Een rechthoekige omgrachtte tuin lag ten noorden ervan.

Etymologie
Er is geen informatie beschikbaar waaruit kan worden afgeleid waar de naam Warenberg vanaf is geleid.

Huidige situatie
Laatst bijgewerkt: 15-04-2004

Van het in de negentiende eeuw gesloopte kasteel is alleen nog de uit de negentiende eeuw bestaande bebouwing van het voorhof aanwezig. Dit betreffen de in een u-vorm rondom een binnenplaats gegroepeerde eenlaagse gebouwen, die worden afgedekt door een zadeldak voorzien van pannen.

Toestand van het middeleeuwse kasteel
Zichtbaar:  (betreft bebouwing voorhof)
Grondgebruik:  (Vakantiehuis voor geestelijk gehandicapten)

Van het oorspronkelijke kasteel is alleen nog de U-vormige bebouwing van het voorhof aanwezig. Het ten noorden van het voorhof gelegen kasteel is waarschijnlijk in het midden van de negentiende eeuw afgebroken.

Afmetingen
De aangegeven totale afmetingen (ca. 80x104 m) betreffen het terrein met daar binnen de hoofdburcht (ca. 60x50m) en voorburcht (alleen gebouwen ca 40x40 m, inclusief grond binnen grachten ca. 80x54m) inclusief de grachten. De hoofdburcht zelf is omgeven door een brede gracht. Het terrein van de voorburcht is aan drie zijden omgeven door de omgeleide Haelensche Beek. De afmetingen zijn ingeschat op basis van de kadastrale minuutkaart gemeente Haelen, 1818, Limburg, sectie D, blad 02 in combinatie met Google Earth.

Oudste vermelding
Datum: onbekend
Bron:

Bezitsgeschiedenis
De eerste vermelding van de naam Warenberg is in de naam van Jacob van Ghoor Warenberg (Werreberg), die in 1288 vóór aanvang van de slag van Woeringen door de hertog van Brabant tot ridder werd geslagen. Leden van de familie Van Ghoor waren nakomelingen van het geslacht Van de heren van Horn, terwijl Warenberg een Horns leen was. Of deze Jacob zich naar een goed of een kasteel is gaan vernoemen is niet bekend. Via vererving en huwelijk is het goed begin vijftiende eeuw in het bezit gekomen van de familie Van Erp genaamd Warenberg. Middels verkoop kwamen huis en hof Warenberg in 1576 in het bezit van de familie Van Pollart, die afkomstig was van kasteel Exaten. Door deze familie werd het kasteel regelmatig verpacht. Na vanaf 1635 korte tijd over de twee familietakken, Von Ellerborn en Van Bock tot Pattern, te zijn verdeeld, kwam het landgoed in 1656 als geheel weer in het bezit van Hans Melchior von Ellerborn. Na zijn dood ging Warenberg via vererving over naar Hans Adam baron van Bock tot Pattern. In de loop van de negentiende eeuw is Warenberg in het bezit gekomen van baron van Keverberg, eigenaar van kasteel Aldenghoor. Door zijn erfgenamen werd het goed in 1905 verkocht. Momenteel zijn de gebouwen in het bezit van de Stichting Welzijnsfond St. Camillus, die het in gebruik hebben als vakantiehuis voor zorgbehoevenden.

Historische betekenis
Hoewel het kasteel in het bezit is geweest van de heren van Horn en hun familieleden, heeft het geen rol van betekenis gespeeld.

Bouwgeschiedenis
Aangenomen wordt, dat het kasteel al vóór 1288 moet zijn gebouwd, aangezien dan de naam Warenberg voor het eerst opduikt in de bronnen. Of dit juist is, is niet bekend. De naamsvermelding kan ook duiden op het bestaan van een goed Warenberg. Op grond van de kadastrale minuutkaart gemeente Haelen, 1818, Limburg, sectie D, blad 02 kan worden afgeleid, dat het kasteel is gebouwd in de oorspronkelijke bedding van de Haelensche Beek, die hiervoor werd omgeleid. Het door een brede gracht omgeven complex bestond uit een aantal gebouwen, die rondom een binnenhof waren gegroepeerd. Het rechthoekige hoofdgebouw was gesitueerd aan de westzijde, terwijl de overige rondom het binnenhof gelegen gebouwen bestonden uit dienstgebouwen. Hoe het hoofdgebouw, dat halverwege de negentiende eeuw werd gesloopt, er heeft uitgezien, is niet bekend. Het binnenhof was via een brug over de omgrachting bereikbaar vanaf het aan de zuidzijde gelegen voorhof. Ten noorden van het hoofdgebouw was een omgrachte tuin aanwezig, die bereikbaar was via een brug vanaf het binnenhof. Het voorhof werd omgeven door de in een rechthoekige vorm omgeleide beek en was via een brug aan de zuidzijde ervan toegankelijk. Op het voorhof was u-vormige bebouwing aanwezig met de open zijde richting kasteel en met een poortgebouw aan de tegenoverliggende zuidzijde. De thans nog aanwezige in baksteen uitgevoerde u-vormige gebouwen van het voorhof stammen uit het begin van de negentiende eeuw. Na de sloop van het hoofdgebouw is ook de omgrachting gedempt en heeft de Haelensche Beek weer zijn oorspronkelijke loop gekregen. Of er in de ondergrond nog restanten van het kasteel aanwezig zijn, is niet bekend.

Afbeeldingen
- Google Earth datum beeldmateriaal 2005, geraadpleegd september 2012; - Kadastrale minuutkaart gemeente Haelen, 1818, Limburg, sectie D, blad 02, geraadpleegd september 2012;

Bronnen
- http://watwaswaar.nl/#dU-B6-8-1-1v-1-3xC4-kDQ---18h, geraadpleegd september 2012; - http://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl/php/main.php, geraadpleegd september 2012; - http://archis2.archis.nl/archisii/html/index.html, geraadpleegd september 2012; - http://portal.prvlimburg.nl/gisviewer/viewer.do?appCode=2b7ef4d2aba6c0c2163d6d9b2ad6a8f3; geraadpleegd september 2012.

Literatuur
- Hupperetz,W., Olde Meierink, B. en Rommes, R. (red.), 2005, Kastelen in Limburg, Burchten en Landhuizen (1000-1800), Utrecht, Stichting Limburgse Kastelen, 205; - Slanghen, E., 1879, Het graafschap Horn II (kasteel Waremberg), Publications de la Société Historique et Archéologique dans le Limbourg à Maestricht, 22-29; - Verzijl, Jan, 1941, Het huis Warenberg te Haelen, Sibbe : maandblad van het Nederlandsch Verbond voor Sibbekunde, 1(1941), 35-40; - Win, J.T.H. de, 1978, Kastelen van Limburg, Hoensbroek, 79;

Coördinaten
Coordinaten: 51°13'30.64'N,  5°55'11.02'O
Kaartblad: 58D , x: 192.20, y: 359.67, precisie 2

Bescherming gebouw
Status:  (betreft alleen voorhof)

Monumentnummer: 19966
 OMSCHRIJVING VOLGENS ODB: Boerderij "Waerenberg". Goed voorbeeld van het z.g. "Hoftype" XIX A.

Bescherming terrein
Status:

Bestemming
Bestemmingsplan: N (Op de betreffende locatie is van toepasssing het bestemmingsplan "Buitengebied" van de voormalige gemeente Haelen. )
Bestemming:

Auteur en datum
Auteur: J.H.Wendrich
Beschrijving gemaakt: september 2012

Geomorfologische codering
2R5: Beekdalbodem, zonder veen, laaggelegen

Bodemkundige codering
ABv: Venige beekdalgronden