Rijsbergen
BASISREGISTRATIE [?]
algemeen |
omschrijving |
bezits- en bouwgeschiedenis |
afbeeldingen, literatuur en documentatie |
verdere informatie |
terug naar de lijst
Object
Rijsbergen
Locatie
Adres: Hogestraat
Rijsbergen
Gemeente Zundert
Provincie Noord-Brabant
Wat betreft het verdwenen object dient een opmerking te worden gemaakt. Het gaat hier nadrukkelijk om de inventarisatie van de gegevens rondom het kasteel te Rijsbergen en niet om het Hof te Rijsbergen, een omgracht herenhuis, gebouwd rond 1650. Dit gebouw zou zich hebben bevonden aan het einde van de huidige straat Hofdreven, te Rijsbergen en is in 1837 afgebroken. Het kasteel, waarover in de 17de eeuw al wordt gesproken als een bouwwerk uit vroegere tijden en waarvan, na een verwoestende brand, zelfs de fundamenten verwijderd werden, zou hebben gestaan aan het einde van de huidige Hogestraat te Rijsbergen (Gommers 1909, p. 230).
Typologie
Etymologie
Huidige situatie
Toestand van het middeleeuwse kasteel
Grondgebruik:
Het is niet bekend waar het exact gestaan heeft, er is van het kasteel niets meer zichtbaar in het landschap.
Afmetingen
Oudste vermelding
Datum:
Bron:
Bezitsgeschiedenis
Bouwgeschiedenis
Het is onduidelijk wanneer het middeleeuwse kasteel is gebouwd en wanneer het weer is afgebroken. In diverse bronnen (Van Der Aa, Kalf, Van Der Werff) wordt vermeld dat het kasteel in 1837 gesloopt is. Dit is foutief. In dat jaartal is Het Hof van Rijsbergen, het eerder genoemde herenhuis, met de grond gelijk gemaakt. Het kasteel moet veel eerder zijn vergaan, gezien de afgebeelde ruine op de tekening van N. Wickart, die leefde van 1748 tot 1815 (zie rubriek 14).
Afbeeldingen
Op de kadastrale minuut (Rijsbergen, sectie H, blad 02)is aan het einde van de ‘Hooge Straat’, waar het kasteel zich zou moeten hebben bevonden, geen terrein of bouwvolume zichtbaar dat zou kunnen duiden op een voormalig versterkt huis. Een bekende afbeelding van de ruine van het kasteel te Rijsbergen in de 18de eeuw is een tekening van N. Wickart (1748-1815). Deze tekening is opgenomen in het werk van Gommers (p. 231). Een andere weergave van de 18de-eeuwse kasteelruine, vanaf een andere hoek bezien, is een tekening van S. Nickart en is opgenomen in het kabinet van Van der Werff (afb. 69). - Google Earth foto, 2011, locatie benadering van Kasteel te Rijsbergen (Documentatiecentrum NKS, digitale documentatie).
Bronnen
N.v.t.
Literatuur
- Aa, A. J. Van der., 1839, Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden, Gorinchem, dl. 9, 525.- Gommers, J.W.A., 1909, Beschrijving van Rijsbergen, ’s Hertogenbosch, 230-241.- Kalf, J., 1912, De monumenten van geschiedenis en kunst. De monumenten in de voormalige Baronie van Breda, Utrecht, 20-21.- Werff, Y.P.W. van der., 1972, Een kabinet van Westbrabantse gezichten. Bevattende de Baronie en het Markiezaat met inbegrip van de voormalig Hollandse plaatsen, z.p., afb. 69.
Documentatie
ARCHIS, geen melding rondom Hogestraat.
Bescherming gebouw
Status:
Bescherming terrein
Status:
Bestemming
Bestemmingsplan:
Bestemming:
Auteur en datum
Auteur: J.J.A. Pennartz
Beschrijving gemaakt: 18-11-2008
Bouwhistorisch onderzoek RCE
Archeologisch onderzoek RCE
Overig onderzoek
Geomorfologische codering
Bodemkundige codering
Basisregistratie - er zijn in ieder geval gegevens over naam en locatie van het object, en verwijzingen naar de beschikbare afbeeldingen, literatuur, documentatie en bronnen. Aan de hand van deze informatie kan eenieder die geïnteresseerd is zich gaan verdiepen in het desbetreffende kasteel. Het is de bedoeling dat deze basisregistratie-beschrijvingen in de toekomst tot volwaardige beschrijvingen worden uitgebreid.
In bewerking - de beschrijvingen zijn veelal voorzien van meer uitgebreide informatie over de geschiedenis en bouwgeschiedenis van het kasteel. Deze beschrijvingen zijn echter nog niet door de wetenschappelijke redactie van het Kastelenlexicon gezien, of moeten nog bijgewerkt worden naar aanleiding van redactie-opmerkingen.
Volledig - deze beschrijvingen zijn door de redactie gezien en goedgekeurd.