Horn
IN BEWERKING [?]
algemeen | omschrijving | bezits- en bouwgeschiedenis | afbeeldingen, literatuur en documentatie | verdere informatie | terug naar de lijst
Object
Horn
Horn
Locatie
Adres: Kasteelstraat 6, 6085 BH
Horn
Gemeente Leudal;
Provincie Limburg
Het kasteel is gelegen aan de zuidoostrand van het dorp Horn, tussen de N273, de N280 en het Julianakanaal.
Adres: Kasteelstraat 6, 6085 BH
Horn
Gemeente Leudal;
Provincie Limburg
Het kasteel is gelegen aan de zuidoostrand van het dorp Horn, tussen de N273, de N280 en het Julianakanaal.
Typologie
(oorspronkelijke woontoren binnen palissade)
(Uitbreiding en verstreking in 13e eeuw)
In eerste instantie bestond de burcht uit een in vakwerk uitgevoerde woontoren gelegen op een hoogte in het landschap. In de loop der tijd groeide dit uit tot een bakstenen burcht omgeven door een onregelmatig gevormde ringmuur met vier verdedigingstorens, een poortgebouw en woonvleugels.
(oorspronkelijke woontoren binnen palissade)
(Uitbreiding en verstreking in 13e eeuw)
In eerste instantie bestond de burcht uit een in vakwerk uitgevoerde woontoren gelegen op een hoogte in het landschap. In de loop der tijd groeide dit uit tot een bakstenen burcht omgeven door een onregelmatig gevormde ringmuur met vier verdedigingstorens, een poortgebouw en woonvleugels.
Etymologie
Het huis werd genoemde naar de locatie waar het werd gebouwd, de "horn"een uitspringende hoek land in de bocht van de toenmalige bedding van de Maas.
Het huis werd genoemde naar de locatie waar het werd gebouwd, de "horn"een uitspringende hoek land in de bocht van de toenmalige bedding van de Maas.
Huidige situatie
Laatst bijgewerkt: augustus 2012
Huidige functie:
De uit de dertiende eeuw stammende ringburcht is gelegen aan de zuidoostzijde van het dorp Horn en bestaat thans nog uit een hooggelegen binnenplaats met aan de zuidoostzijde een L-vormig woonvleugel van twee woonlagen boven een kelderlaag en afgedekt door een schilddak. Aan de noordzijde en de zuidzijde wordt de binnenplaats omringd door een schildmuur van twee verdiepingen met twee (van de oorspronkelijk vier) zware, buiten de schildmuur uitstekende en aan de binnenzijde afgesloten hoefijzervormige verdedigingstorens. Het binnenterrein wordt bereikt via de huidige toegangspoort aan de oostzijde, die is gelegen tussen de oorspronkelijke toegangspoort en de verdedigingstoren aan de noordoostzijde. Als gevolg van de diverse uitbreidingen en verbouwingen in de loop der tijd is in het bovenste gedeelte van de schildmuur, de twee nog aanwezige verdedigingstorens de de oorspronkelijke toegangspoort uitgevoerd in mergelsteen.
Laatst bijgewerkt: augustus 2012
Huidige functie:
De uit de dertiende eeuw stammende ringburcht is gelegen aan de zuidoostzijde van het dorp Horn en bestaat thans nog uit een hooggelegen binnenplaats met aan de zuidoostzijde een L-vormig woonvleugel van twee woonlagen boven een kelderlaag en afgedekt door een schilddak. Aan de noordzijde en de zuidzijde wordt de binnenplaats omringd door een schildmuur van twee verdiepingen met twee (van de oorspronkelijk vier) zware, buiten de schildmuur uitstekende en aan de binnenzijde afgesloten hoefijzervormige verdedigingstorens. Het binnenterrein wordt bereikt via de huidige toegangspoort aan de oostzijde, die is gelegen tussen de oorspronkelijke toegangspoort en de verdedigingstoren aan de noordoostzijde. Als gevolg van de diverse uitbreidingen en verbouwingen in de loop der tijd is in het bovenste gedeelte van de schildmuur, de twee nog aanwezige verdedigingstorens de de oorspronkelijke toegangspoort uitgevoerd in mergelsteen.
Toestand van het middeleeuwse kasteel
Zichtbaar: (bewoond)
Grondgebruik: (woning)
In het na de brand van 1948 gerestaureerde kasteel is grotendeels nog de vormgeving van de vijftiende eeuwse burcht herkenbaar.
Zichtbaar: (bewoond)
Grondgebruik: (woning)
In het na de brand van 1948 gerestaureerde kasteel is grotendeels nog de vormgeving van de vijftiende eeuwse burcht herkenbaar.
Afmetingen
De aangegeven afmetingen van de hoofdburcht betreffen de globale afmetingen van het huidige kasteel. Hierin zijn niet meegenomen de afmetingen van de gebouwen van het aan de noordoostzijde van het kasteel nog steeds aanwezige neerhof. Omtrent een eventuele voorburcht zijn geen gegevens bekend.
De aangegeven afmetingen van de hoofdburcht betreffen de globale afmetingen van het huidige kasteel. Hierin zijn niet meegenomen de afmetingen van de gebouwen van het aan de noordoostzijde van het kasteel nog steeds aanwezige neerhof. Omtrent een eventuele voorburcht zijn geen gegevens bekend.
Oudste vermelding
Datum: 1243
Bron: brief
In een brief uit 1243 verklaarde Willem, heer van Horn en Altena, burcht en het dorp Horn in leen te hebben van de graaf van Loon.
Datum: 1243
Bron: brief
In een brief uit 1243 verklaarde Willem, heer van Horn en Altena, burcht en het dorp Horn in leen te hebben van de graaf van Loon.
Bezitsgeschiedenis
Hoewel er al in 1101 sprake was van leenmannen van de graaf van Loon, die zich heren van Horn noemden, stamt het eerste bekende bewijs van een kasteel te Horn uit 1243 als Willem, heer van Horn en Altena in een brief verklaart de burcht en het dorp Horn in leen te hebben van de graaf van Loon. Deze Willem van Horn was een afstammeling van ene Engelbert van Horn waarvan de naam voorkomt in een oorkonde van de abdij van Thorn. Of deze voorouders van Willem ook bewoners waren van de vermoedelijk op de plaats van het huidige kasteel eerder aanwezige houten woontoren met houten palissade is niet bekend. Aangenomen wordt, dat deze Willem I, heer van Horn en Altena, de bouwer is geweest van het huidige kasteel Horn. Via vererving blijven heerlijkheid en kasteel tot 1540 in het bezit van het geslacht Van Horn. In die periode steeg het aanzien van de familie door de benoeming van Jacob I door koning Frederik IV tot rijksgraaf. Ondanks de benoeming tot graaf bleef de heerlijkheid leengoed van het graafschap Loon, dat in 1366 was ingelijfd door het bisdom Luik. Na het kinderloos overlijden van Jan van Horn, de laatste mannelijk telg van de familie van Horn, gingen heerlijkheid en kasteel Horn in 1540 over naar zijn stiefzoon Filips van Montmorency, de achterneef van Willem van Oranje. Door opstelling in het conflict met Spanje werd Filips van Montmorency in opdracht van de koning van Spanje in 1568 ter dood gebracht. Toen dat ook in 1570 met zijn broer plaats vond, ging bij gebrek aan mannelijke opvolgers het leengoed terug naar de leenheer, de prins-bisschop van Luik, die zich vanaf dat ogenblik graaf van Horn kon noemen. Gedurende het bewind van de prins-bisschoppen van Luik werden heerlijkheid en kasteel beheerd door rentmeesters en pachters. Tijdens de Franse bezetting werd het kasteel in 1794 onteigend en in het openbaar verkocht aan de laatste rentmeester/pachter, Marcellus Gerardeus Magneé. Sindsdien is het kasteel in het bezit gebleven van deze voormalige Luikse familie en wordt het bewoond door afstammelingen ervan, die belangrijke politieke functies in Nederland hebben bekleed.
Hoewel er al in 1101 sprake was van leenmannen van de graaf van Loon, die zich heren van Horn noemden, stamt het eerste bekende bewijs van een kasteel te Horn uit 1243 als Willem, heer van Horn en Altena in een brief verklaart de burcht en het dorp Horn in leen te hebben van de graaf van Loon. Deze Willem van Horn was een afstammeling van ene Engelbert van Horn waarvan de naam voorkomt in een oorkonde van de abdij van Thorn. Of deze voorouders van Willem ook bewoners waren van de vermoedelijk op de plaats van het huidige kasteel eerder aanwezige houten woontoren met houten palissade is niet bekend. Aangenomen wordt, dat deze Willem I, heer van Horn en Altena, de bouwer is geweest van het huidige kasteel Horn. Via vererving blijven heerlijkheid en kasteel tot 1540 in het bezit van het geslacht Van Horn. In die periode steeg het aanzien van de familie door de benoeming van Jacob I door koning Frederik IV tot rijksgraaf. Ondanks de benoeming tot graaf bleef de heerlijkheid leengoed van het graafschap Loon, dat in 1366 was ingelijfd door het bisdom Luik. Na het kinderloos overlijden van Jan van Horn, de laatste mannelijk telg van de familie van Horn, gingen heerlijkheid en kasteel Horn in 1540 over naar zijn stiefzoon Filips van Montmorency, de achterneef van Willem van Oranje. Door opstelling in het conflict met Spanje werd Filips van Montmorency in opdracht van de koning van Spanje in 1568 ter dood gebracht. Toen dat ook in 1570 met zijn broer plaats vond, ging bij gebrek aan mannelijke opvolgers het leengoed terug naar de leenheer, de prins-bisschop van Luik, die zich vanaf dat ogenblik graaf van Horn kon noemen. Gedurende het bewind van de prins-bisschoppen van Luik werden heerlijkheid en kasteel beheerd door rentmeesters en pachters. Tijdens de Franse bezetting werd het kasteel in 1794 onteigend en in het openbaar verkocht aan de laatste rentmeester/pachter, Marcellus Gerardeus Magneé. Sindsdien is het kasteel in het bezit gebleven van deze voormalige Luikse familie en wordt het bewoond door afstammelingen ervan, die belangrijke politieke functies in Nederland hebben bekleed.
Historische betekenis
Het kasteel is het stamslot geweest van eerst de heren en later de graven van Horn en heeft als zodanig een belangrijke rol in de geschiedenis van Limburg gespeeld. De bekendste graaf van Horne en bezitter van het kasteel is geweest Filips van Montmorency, die in 1568 in opdracht van de koning van Spanje in Brussel werd onthoofd.
Het kasteel is het stamslot geweest van eerst de heren en later de graven van Horn en heeft als zodanig een belangrijke rol in de geschiedenis van Limburg gespeeld. De bekendste graaf van Horne en bezitter van het kasteel is geweest Filips van Montmorency, die in 1568 in opdracht van de koning van Spanje in Brussel werd onthoofd.
Bouwgeschiedenis
Op grond van de beschikbare informatie wordt ervan uit gegaan, dat Willem I, heer van Horn en Altena, de bouwheer is geweest van het huidige kasteel van Horn en dat de bouw moet hebben plaats gevonden vóór 1243. Aangenomen wordt evenwel, dat op deze locatie eerder een door een houten palissade omgeven houten woontoren heeft gestaan. Begin dertiende eeuw werd deze houten behuizing vervangen door een in bakstenen uitgevoerde burcht met buiten de schildmuur uitspringende torens voor flankbestrijking. Deze burcht was gebouwd op een verhoging in het terrein aan de rand van de destijds meer westelijker gelegen bedding van de Maas. De burcht had een min of meer ronde grondvorm met een in baksteen uitgevoerde ring- of schildmuur voorzien van spaarbogen en met op regelmatige onderlinge afstanden een viertal buiten de muur uitstekende hoefijzervormige verdedigingstorens. Tussen de twee westelijke verdedigingstorens bevond zicht een vierkante buiten de schildmuur uitstekende toegangstoren. Tegen het zuidelijke gedeelte, de rivierzijde, van de schildmuur bevond zich een lage woonvleugel. In betreffende periode is het terrein binnen de schildmuur circa 5m opgehoogd. In de loop van de dertiende eeuw werden de ringmuur, de vier ronden verdedigingstorens en de toegangstorens verhoogd. Waarschijnlijk met het oog op gewichtsbesparing werd deze verhoging niet in baksteen uitgevoerd, maar met behulp van mergelstenen. In die periode werd de woonvleugel in oostelijke richting verlengd tot aan de verdedigingstoren op de zuid-oostelijke hoek. Tussen de verdedigingstorens in werd de ringmuur verstevigd middels steunberen, waarbij ter hoogte van de middelste steunbeer op de ringmuur een arkeltorentje werd geplaats als uitkijkpost voor schildwachten. Ten tijde van het bewind van graaf Jacob I werd halverwege de vijftiende eeuw, mogelijk na zware brandschade, het kasteel aanzienlijk verbouwd en uitgebreid. Hierbij werden de op de zuidoostelijke en zuidwestelijke hoek aanwezige hoefijzervormige verdedigingstorens gesloopt en de woonvleugel zowel in oostelijke als in westelijke richting verlengd tot voorbij de fundering van beide torens. Aan de westzijde werd de woonvleugel middels een L-vormige uitbreiding verbonden met het poortgebouw. De woonvleugel werd verder met een woonlaag verhoogd. Tussen het oorspronkelijke poortgebouw en de noordoostelijke verdedigingstoren werd een nieuw poortgebouw gerealiseerd. Het oude poortgebouw werd als onderdeel van de nieuwe woonvleugel opgehoogd en voorzien van een schilddak. Tijdens de periode van het bewind van de prins-bisschop van Luik werd het onderhoud van het kasteel verwaarloosd en raakte het kasteel in verval. Na het kasteel in 1794 te hebben gekocht, heeft de familie Magneé het sterk vervallen kasteel ingrijpend laten verbouwen en het geschikt laten maken voor bewoning. In de loop van de negentiende eeuw hebben zij de spaarbogen in de ringmuur laten openen om vanuit de binnenplaats uitzicht te hebben op het landschapspark. Tegen het eind van de Tweede Wereldoorlog kwam het kasteel in de vuurlinie te liggen, doch de schade bleef beperkt tot kapotte ramen en dakbedekking. Schadelijker was echter de brand, die in 1948 ontstond tijdens de restauratie, waardoor het hele woongedeelte aangetast werd. Pas in 1954 kon met de restauratie worden begonnen. De ridderzaal kreeg hierbij weer zijn oude aanzien. Het oostelijke gedeelte van de woonvleugel dat in de vijftiende eeuw was aangebouwd, werd daarbij niet herbouwd. Over de vormgeving en afmetingen van een mogelijke voorburcht zijn geen gegevens beschikbaar. Uit diverse beschikbare kaarten, waaronder de kadastrale minuutkaart gemeente Horn, 1811-1832, Limburg, sectie D, blad 03, kan worden afgeleid, dat ten noordoosten van het kasteel een neerhof aanwezig is geweest. Het nog aanwezige voorplein hiervan wordt thans nog omgeven door een kasteelboerderij uit de negentiende eeuw en twee tiendschuren uit de achttiende eeuw.
Op grond van de beschikbare informatie wordt ervan uit gegaan, dat Willem I, heer van Horn en Altena, de bouwheer is geweest van het huidige kasteel van Horn en dat de bouw moet hebben plaats gevonden vóór 1243. Aangenomen wordt evenwel, dat op deze locatie eerder een door een houten palissade omgeven houten woontoren heeft gestaan. Begin dertiende eeuw werd deze houten behuizing vervangen door een in bakstenen uitgevoerde burcht met buiten de schildmuur uitspringende torens voor flankbestrijking. Deze burcht was gebouwd op een verhoging in het terrein aan de rand van de destijds meer westelijker gelegen bedding van de Maas. De burcht had een min of meer ronde grondvorm met een in baksteen uitgevoerde ring- of schildmuur voorzien van spaarbogen en met op regelmatige onderlinge afstanden een viertal buiten de muur uitstekende hoefijzervormige verdedigingstorens. Tussen de twee westelijke verdedigingstorens bevond zicht een vierkante buiten de schildmuur uitstekende toegangstoren. Tegen het zuidelijke gedeelte, de rivierzijde, van de schildmuur bevond zich een lage woonvleugel. In betreffende periode is het terrein binnen de schildmuur circa 5m opgehoogd. In de loop van de dertiende eeuw werden de ringmuur, de vier ronden verdedigingstorens en de toegangstorens verhoogd. Waarschijnlijk met het oog op gewichtsbesparing werd deze verhoging niet in baksteen uitgevoerd, maar met behulp van mergelstenen. In die periode werd de woonvleugel in oostelijke richting verlengd tot aan de verdedigingstoren op de zuid-oostelijke hoek. Tussen de verdedigingstorens in werd de ringmuur verstevigd middels steunberen, waarbij ter hoogte van de middelste steunbeer op de ringmuur een arkeltorentje werd geplaats als uitkijkpost voor schildwachten. Ten tijde van het bewind van graaf Jacob I werd halverwege de vijftiende eeuw, mogelijk na zware brandschade, het kasteel aanzienlijk verbouwd en uitgebreid. Hierbij werden de op de zuidoostelijke en zuidwestelijke hoek aanwezige hoefijzervormige verdedigingstorens gesloopt en de woonvleugel zowel in oostelijke als in westelijke richting verlengd tot voorbij de fundering van beide torens. Aan de westzijde werd de woonvleugel middels een L-vormige uitbreiding verbonden met het poortgebouw. De woonvleugel werd verder met een woonlaag verhoogd. Tussen het oorspronkelijke poortgebouw en de noordoostelijke verdedigingstoren werd een nieuw poortgebouw gerealiseerd. Het oude poortgebouw werd als onderdeel van de nieuwe woonvleugel opgehoogd en voorzien van een schilddak. Tijdens de periode van het bewind van de prins-bisschop van Luik werd het onderhoud van het kasteel verwaarloosd en raakte het kasteel in verval. Na het kasteel in 1794 te hebben gekocht, heeft de familie Magneé het sterk vervallen kasteel ingrijpend laten verbouwen en het geschikt laten maken voor bewoning. In de loop van de negentiende eeuw hebben zij de spaarbogen in de ringmuur laten openen om vanuit de binnenplaats uitzicht te hebben op het landschapspark. Tegen het eind van de Tweede Wereldoorlog kwam het kasteel in de vuurlinie te liggen, doch de schade bleef beperkt tot kapotte ramen en dakbedekking. Schadelijker was echter de brand, die in 1948 ontstond tijdens de restauratie, waardoor het hele woongedeelte aangetast werd. Pas in 1954 kon met de restauratie worden begonnen. De ridderzaal kreeg hierbij weer zijn oude aanzien. Het oostelijke gedeelte van de woonvleugel dat in de vijftiende eeuw was aangebouwd, werd daarbij niet herbouwd. Over de vormgeving en afmetingen van een mogelijke voorburcht zijn geen gegevens beschikbaar. Uit diverse beschikbare kaarten, waaronder de kadastrale minuutkaart gemeente Horn, 1811-1832, Limburg, sectie D, blad 03, kan worden afgeleid, dat ten noordoosten van het kasteel een neerhof aanwezig is geweest. Het nog aanwezige voorplein hiervan wordt thans nog omgeven door een kasteelboerderij uit de negentiende eeuw en twee tiendschuren uit de achttiende eeuw.
Afbeeldingen
- Google Earth, datum beeldmateriaal 2005, geraadpleegd augustus 2012; - kadastrale minuutkaart gemeente Horn, 1811-1832, Limburg, sectie D, blad 03, geraadpleegd augustus 2012; - Mogelijke vormgeving kasteel Horn in 1100, Kasteel Horn, Graef, M., Magnée, R., Remy, A., Wijnands, J., 2011, Kasteel Horn en zijn bewoners, Uitgave Heemkundige vereniging Horn, 20; - Plattegrond kasteel Horn begin dertiende eeuw, Graef, M., Magnée, R., Remy, A., Wijnands, J., 2011, Kasteel Horn en zijn bewoners, Uitgave Heemkundige vereniging Horn, 21; - Reconstructie kasteel Horn begin dertiende eeuw, Graef, M., Magnée, R., Remy, A., Wijnands, J., 2011, Kasteel Horn en zijn bewoners, Uitgave Heemkundige vereniging Horn, 20; - Reconstructie kasteel Horn omstreeks 1300, Graef, M., Magnée, R., Remy, A., Wijnands, J., 2011, Kasteel Horn en zijn bewoners, Uitgave Heemkundige vereniging Horn, 23; - Reconstructie kasteel Horn omstreeks 1450, Graef, M., Magnée, R., Remy, A., Wijnands, J., 2011, Kasteel Horn en zijn bewoners, Uitgave Heemkundige vereniging Horn, 95; - Aanzicht kasteel Horn volgens vijftiende eeuwse memorietafel van Johanna van Meurs, Graef, M., Magnée, R., Remy, A., Wijnands, J., 2011, Kasteel Horn en zijn bewoners, Uitgave Heemkundige vereniging Horn, 94; - Reconstructie kasteel Horn omstreeks achttiende eeuw, Graef, M., Magnée, R., Remy, A., Wijnands, J., 2011, Kasteel Horn en zijn bewoners, Uitgave Heemkundige vereniging Horn, 152; - Pentekening kasteel Horn in achttiende eeuw van Jan de Beier, Reconstructie kasteel Horn omstreeks 1450, Graef, M., Magnée, R., Remy, A., Wijnands, J., 2011, Kasteel Horn en zijn bewoners, Uitgave Heemkundige vereniging Horn, 153; - Schilderij kasteel Horn vanuit westen gezien door J.A. van der Drift, Reconstructie kasteel Horn omstreeks 1450, Graef, M., Magnée, R., Remy, A., Wijnands, J., 2011, Kasteel Horn en zijn bewoners, Uitgave Heemkundige vereniging Horn, 229; - Plattegrond met bouwfasering kasteel Horn, Hupperetz,W., Olde Meierink,B. en Rommes,R. (red.), 2005, Kastelen in Limburg, Burchten en Landhuizen (1000-1800), Utrecht, Stichting Limburgse Kastelen, 202; - Luchtfoto kasteel Horn met neerhof vanuit oosten, Graef, M., Magnée, R., Remy, A., Wijnands, J., 2011, Kasteel Horn en zijn bewoners, Uitgave Heemkundige vereniging Horn, 241; - Luchtfoto kasteel Horn vanuit westen, Graef, M., Magnée, R., Remy, A., Wijnands, J., 2011, Kasteel Horn en zijn bewoners, Uitgave Heemkundige vereniging Horn, 302;
- Google Earth, datum beeldmateriaal 2005, geraadpleegd augustus 2012; - kadastrale minuutkaart gemeente Horn, 1811-1832, Limburg, sectie D, blad 03, geraadpleegd augustus 2012; - Mogelijke vormgeving kasteel Horn in 1100, Kasteel Horn, Graef, M., Magnée, R., Remy, A., Wijnands, J., 2011, Kasteel Horn en zijn bewoners, Uitgave Heemkundige vereniging Horn, 20; - Plattegrond kasteel Horn begin dertiende eeuw, Graef, M., Magnée, R., Remy, A., Wijnands, J., 2011, Kasteel Horn en zijn bewoners, Uitgave Heemkundige vereniging Horn, 21; - Reconstructie kasteel Horn begin dertiende eeuw, Graef, M., Magnée, R., Remy, A., Wijnands, J., 2011, Kasteel Horn en zijn bewoners, Uitgave Heemkundige vereniging Horn, 20; - Reconstructie kasteel Horn omstreeks 1300, Graef, M., Magnée, R., Remy, A., Wijnands, J., 2011, Kasteel Horn en zijn bewoners, Uitgave Heemkundige vereniging Horn, 23; - Reconstructie kasteel Horn omstreeks 1450, Graef, M., Magnée, R., Remy, A., Wijnands, J., 2011, Kasteel Horn en zijn bewoners, Uitgave Heemkundige vereniging Horn, 95; - Aanzicht kasteel Horn volgens vijftiende eeuwse memorietafel van Johanna van Meurs, Graef, M., Magnée, R., Remy, A., Wijnands, J., 2011, Kasteel Horn en zijn bewoners, Uitgave Heemkundige vereniging Horn, 94; - Reconstructie kasteel Horn omstreeks achttiende eeuw, Graef, M., Magnée, R., Remy, A., Wijnands, J., 2011, Kasteel Horn en zijn bewoners, Uitgave Heemkundige vereniging Horn, 152; - Pentekening kasteel Horn in achttiende eeuw van Jan de Beier, Reconstructie kasteel Horn omstreeks 1450, Graef, M., Magnée, R., Remy, A., Wijnands, J., 2011, Kasteel Horn en zijn bewoners, Uitgave Heemkundige vereniging Horn, 153; - Schilderij kasteel Horn vanuit westen gezien door J.A. van der Drift, Reconstructie kasteel Horn omstreeks 1450, Graef, M., Magnée, R., Remy, A., Wijnands, J., 2011, Kasteel Horn en zijn bewoners, Uitgave Heemkundige vereniging Horn, 229; - Plattegrond met bouwfasering kasteel Horn, Hupperetz,W., Olde Meierink,B. en Rommes,R. (red.), 2005, Kastelen in Limburg, Burchten en Landhuizen (1000-1800), Utrecht, Stichting Limburgse Kastelen, 202; - Luchtfoto kasteel Horn met neerhof vanuit oosten, Graef, M., Magnée, R., Remy, A., Wijnands, J., 2011, Kasteel Horn en zijn bewoners, Uitgave Heemkundige vereniging Horn, 241; - Luchtfoto kasteel Horn vanuit westen, Graef, M., Magnée, R., Remy, A., Wijnands, J., 2011, Kasteel Horn en zijn bewoners, Uitgave Heemkundige vereniging Horn, 302;
Bronnen
- http://watwaswaar.nl/#dc-AS-7-1-1v-1-3zE0-iRc---1kK, geraadpleegd augustus 2012; - http://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl/php/main.php, geraadpleegd augustus 2012; - http://www.kich.nl/#a=1;b=1, geraadpleegd augustus 2012; - http://archis2.archis.nl/archisii/html/index.html, geraadpleegd augustus 2012; - http://portal.prvlimburg.nl/gisviewer/viewer.do?appCode=2b7ef4d2aba6c0c2163d6d9b2ad6a8f3; geraadpleegd augustus 2012.
- http://watwaswaar.nl/#dc-AS-7-1-1v-1-3zE0-iRc---1kK, geraadpleegd augustus 2012; - http://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl/php/main.php, geraadpleegd augustus 2012; - http://www.kich.nl/#a=1;b=1, geraadpleegd augustus 2012; - http://archis2.archis.nl/archisii/html/index.html, geraadpleegd augustus 2012; - http://portal.prvlimburg.nl/gisviewer/viewer.do?appCode=2b7ef4d2aba6c0c2163d6d9b2ad6a8f3; geraadpleegd augustus 2012.
Literatuur
- Agt, J.J.F.W. en Hovell tot Westerflier, J. baron van, 1964, Het kasteel van Horn en De gedenktafel van gravin Johann van Meurs, echtgenote van graaf Jacob van nHorne, Overdruk uit Bulletin KNOB zesde serie jaargang 17; - De Nerée tot Babberich, 1924, Horn, Limburgs 's jaarboek, Sittard; - Geurts, P.A.M., 1968, Filips van Montmorency, graaf van Horne 1568-1968, Spiegel der Historie, maandblad voor de geschiedenis der Nederlanden, uitgave april 1968, Zaltbommel, 105-144; - Graef, M., Magnée, R., Remy, A., Wijnands, J., 2011, Kasteel Horn en zijn bewoners, Uitgave Heemkundige vereniging Horn; - Hupperetz,W., Olde Meierink,B. en Rommes,R. (red.), 2005, Kastelen in Limburg, Burchten en Landhuizen (1000-1800), Utrecht, Stichting Limburgse Kastelen, 199-203; - Linssen, D., Rottier, H., Salden, H., 1980, Limburgse Kastelen in vogelvlucht, Heerlen, 60-61; - Loosjes, A., 1932, Limburg in Beeld, Amsterdam, 166-171; - Overvoorde, J.C., 1926, Voorlopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst, deel VIII, de provincie Limburg, 's Gravenhage, 139-140; - Renaud, J.G.N., 1961, Middeleeuwse kastelen in Limburg, overdruk van KNOB, 6, jaargang 14, aflevering 3; - Romen, J.J., 1871, De Loonsche leenen in het tegenwoordige hertogdom Limburg, 4, het graafschap Horne, Publications de la Société Historique et Archéologique dans le Limbourg, Maastricht; - Stenvert, R., Kolman, C., Ginkel-Meester, S. van, Broekhoven, S., Stades-Vischer, E., 2003, Monumenten on Nederland, Limburg, Zeist, 160-161; - Thewissen, M.A.F.Ch., Ons kastelenrijk Nederland, eerste serie, Limburg, Heerlen; - Timmers, J.J.M.J., 1976, Kijk op Limburg, Amsterdam, afb. 159; - Vemer, J.C.,1967, Kastelen in het land van Midden- en Noord-Limburg, Maastricht, 65-67; - Vemer, J.C., 2003, Kastelen in Limburg, het verleden in steen, Tilburg, 84-85; - Win, J.T.H. de, 1978, Kastelen van Limburg, Hoensbroek, 23 en 83;
- Agt, J.J.F.W. en Hovell tot Westerflier, J. baron van, 1964, Het kasteel van Horn en De gedenktafel van gravin Johann van Meurs, echtgenote van graaf Jacob van nHorne, Overdruk uit Bulletin KNOB zesde serie jaargang 17; - De Nerée tot Babberich, 1924, Horn, Limburgs 's jaarboek, Sittard; - Geurts, P.A.M., 1968, Filips van Montmorency, graaf van Horne 1568-1968, Spiegel der Historie, maandblad voor de geschiedenis der Nederlanden, uitgave april 1968, Zaltbommel, 105-144; - Graef, M., Magnée, R., Remy, A., Wijnands, J., 2011, Kasteel Horn en zijn bewoners, Uitgave Heemkundige vereniging Horn; - Hupperetz,W., Olde Meierink,B. en Rommes,R. (red.), 2005, Kastelen in Limburg, Burchten en Landhuizen (1000-1800), Utrecht, Stichting Limburgse Kastelen, 199-203; - Linssen, D., Rottier, H., Salden, H., 1980, Limburgse Kastelen in vogelvlucht, Heerlen, 60-61; - Loosjes, A., 1932, Limburg in Beeld, Amsterdam, 166-171; - Overvoorde, J.C., 1926, Voorlopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst, deel VIII, de provincie Limburg, 's Gravenhage, 139-140; - Renaud, J.G.N., 1961, Middeleeuwse kastelen in Limburg, overdruk van KNOB, 6, jaargang 14, aflevering 3; - Romen, J.J., 1871, De Loonsche leenen in het tegenwoordige hertogdom Limburg, 4, het graafschap Horne, Publications de la Société Historique et Archéologique dans le Limbourg, Maastricht; - Stenvert, R., Kolman, C., Ginkel-Meester, S. van, Broekhoven, S., Stades-Vischer, E., 2003, Monumenten on Nederland, Limburg, Zeist, 160-161; - Thewissen, M.A.F.Ch., Ons kastelenrijk Nederland, eerste serie, Limburg, Heerlen; - Timmers, J.J.M.J., 1976, Kijk op Limburg, Amsterdam, afb. 159; - Vemer, J.C.,1967, Kastelen in het land van Midden- en Noord-Limburg, Maastricht, 65-67; - Vemer, J.C., 2003, Kastelen in Limburg, het verleden in steen, Tilburg, 84-85; - Win, J.T.H. de, 1978, Kastelen van Limburg, Hoensbroek, 23 en 83;
Documentatie
Coördinaten
Coordinaten: 51°12'29.59'N, 5°57'6.10'O
Kaartblad: 58D , x: 194,40, y: 357,80, precisie 2
Coordinaten: 51°12'29.59'N, 5°57'6.10'O
Kaartblad: 58D , x: 194,40, y: 357,80, precisie 2
Bescherming gebouw
Status: (Bestaande bouwwerk)
Monumentnummer: 510030
OMSCHRIJVING UIT ODB: BUITENPLAATS HORN: De buitenplaats HORN bestaat uit een imposant in oorsprong middeleeuws kasteelcomplex met bijgebouwen in een relatief eenvoudige parkaanleg (XIX). Het complex ligt direct ten zuidoosten tegen de oude kern van het dorp Horn en is omgeven door weilanden en boomgaarden. Aan de zuidkant wordt het complex begrensd door de Rijksweg en een kort stuk van de Roermondseweg (weg langs het Lateraal kanaal), aan de westzijde door de Kerkstraat, de kerk plus kerkhof en de Wal, aan de noordkant door bebouwing plus erven aan de Schoolstraat en verder oostwaarts door de Breeweg en aan de oostkant door een boomsingel, die van de Breeweg naar het kanaal loopt. Het complex bestaat uit : KASTEEL (1), PARKAANLEG (2), BIJGEBOUWEN (3), BRUG (4), POMP (5), MUREN (6), POORTEN (7) en TUINSIERADEN (8). Op de bij de omschrijving behorende kaart is de omgrenzing van het complex alsmede de aanduiding der onderdelen aangegeven.Waardering De historische buitenplaats HORN is van algemeen cultuurhistorisch belang vanwege de ouderdom van met name het kasteel en de bijgebouwen; verder vanwege de markante ligging van het complex in het landschap in samenhang met het dorp.
Monumentnummer: 510029
OMSCHRIJVING UIT ODB: KASTEEL: Omschrijving: KASTEEL op -eertijds- omgracht opgehoogd terrein, bestaande uit een haakvormig woongedeelte in het zuidoosten, waarop een ringmuur aansluit met twee (oorspronkelijk vier) rond uitgebouwde hoektorens, midden XIII-XV e.v.; gewijzigd XVIII en XIX. Gerestaureerd in 1954-1957 na de brand van 1948. Het complex omsluit een min of meer eivormige binnenplaats; in de lange zuidvleugel, XIV, de grote zaal, die twee verdiepingen omvat; in de oostvleugel de inrijpoort met hardstenen omlijsting, XV; iets zuidelijker in de oostgevel is de oorspronkelijke ingang herkenbaar (XIII). Onderste deel van ringmuur in baksteen, daarboven mergel; de onderste rij spaarbogen zijn rond het midden van de 19e eeuw geopend en voorzien van neogotische balustrades in zandsteen; daken alle gedekt met grijze leisteen. Van de zuidwestelijke toren resteren de funderingen en een klein deel opgaand werk. Meerruitsvensters. Waardering: KASTEEL van algemeen belang - vanwege de ouderdom - vanwege de architectuur en de oorspronkelijke plattegrond - vanwege het grote aantal bouwkundige onderdelen uit de 13e eeuw - vanwege de markante ligging in relatie tot het dorp en het Maasdallandschap
Monumentnummer: 510031
OMSCHRIJVING UIT ODB: PARKAANLEG: Omschrijving: PARKAANLEG, bestaande uit a. oprijlaan b. parkgedeelte rond het kasteel c. parkgedeelte met lange vijver d. Franse tuin e. moestuin f. weilanden ad a.: de oprijlaan is het verlengde van de Kasteelstraat en loopt verder in zuidoostelijke richting waar hij eindigt op de weg langs het Lateraal kanaal; vroeger, voordat het kanaal gegraven was, kwam de laan via een flauwe bocht uit op de Rijksweg. De laan heeft een puinverharding en wordt aan beide zijden geflankeerd door een enkele rij oude zomereiken; aan het kanaaleinde van de laan staan geen bomen. Het tracee van de laan is XVIII of ouder. Ter hoogte van de toegangsdam naar het kasteel ontbreken bomen en verbreedt de verharding zich tot een soort vaaggevormd voorplein, waaraan liggen: de twee poorten (zie 7) naar het park en de moestuin, de Fransetuin en enkele bijgebouwen (zie 3). ad b.: het parkgedeelte rond het kasteel ligt in de -inmiddels- droge bedding van de kasteelgracht; het noordwestelijke stuk gracht voerde in het begin van de 20e eeuw nog water, zeker in de winter; in dit deel nog de restanten van twee bakstenen bruggehoofden; verder een ijskelder (XVIII/XIX) in de oksel van de ringmuur en één der steunberen; baksteen, maakt bouwkundig onderdeel uit van de muur. De verbinding (over de droge gracht) tussen de Kasteelstraat en het kasteel wordt gevormd door een brede oplopende aarden dam; vroeger (tot begin XIX?) lag hier een brug. Vanaf de dam loopt een pad helemaal rondom het kasteel door de oude bedding. ad c.: dit parkdeel sluit aan de noordkant direct aan op het hiervoor genoemde deel en wordt in de lengte in twee nagenoeg gelijke stukken gedeeld door een lange smalle vijver, een laagte die wellicht te maken heeft met de vroegere winterbedding van de Maas. Er zijn resten van een wilgetenen beschoeiing. De aanleg stamt waarschijnlijk uit de tweede helft van de 19e eeuw, waarbij het zuidelijk gedeelte het jongst is. Vanuit het kasteel is er een gezicht over de vijver op Roermond. Er zijn via halfverharde paden verschillende wandelingen mogelijk; over de vijver liggen twee bruggen (zie onder 4). Gezien de aanwezigheid van enkele solitairen op bepaalde plekken is het park vroeger opener van structuur geweest. Het park wordt van de oprijlaan gescheiden door een muur en een lage beukenhaag in het verlengde daarvan. ad d.: Franse tuin, XXa; eenvoudige geometrische aanleg aan de noordkant van de Kasteelstraat tegenover de dam: gazon met vaas (zie onderdeel 8), waar omheen een brede border met o.a.rozen en bloeiende struiken. ad e.: de moestuin ligt achter de grote schuren (zie 3), i.e. aan de oostzijde ervan; de toegang is via een poort (zie 7) naast de remise; gedeeltelijk is de moestuin omgeven door muren (zie 6), deels verdwenen of ingestort. Tussen moestuin en oprijlaan een lage beukenhaag, die aansluit op de toegangspoort. Verder de restanten van een druivekas, midden XIX: ijzeren skelet op bakstenen borstwering, waarin op regelmatige afstand van elkaar hardstenen uitkragende achthoekige pilasters, die als basis dienen voor gietijzeren halfronde pilasters met korintische kapitelen; deze dragen het dakskelet. ad f.: de weilanden (sommige vroeger gedeeltelijk boomgaard) vormen de rest van het complex; behoren niet strict tot de parkaanleg, maar zijn wel beschermenswaard als landschappelijk-visuele buffer.Waardering: PARKAANLEG van algemeen belang - vanwege de ouderdom van -met name- de laan - vanwege de cultuurhistorische waarde op zich en in relatie tot de andere complexonderdelen - vanwege de visueel-landschappelijke waarde
Monumentnummer: 510032
OMSCHRIJVING UIT ODB: BIJGEBOUWEN: Omschrijving: BIJGEBOUWEN, bestaand uit (van west naar oost): boerderij (a), varkenschuur (b), dienstwoning met schuur (c), grote schuur (d) en remise (e). De bijgebouwen liggen alle ten noorden van de Kasteelstraat. ad a.: boerderij, Kasteelstraat 11, XIX-XX; baksteen, schilddak in U-vorm met rode pannen ad b.: losstaande varkenschuur, XIX; baksteen, zadeldak met rode pannen ad c.: dienstwoning met schuur, Kasteelstraat 13; XVIII-XIX, baksteen, schiddak, licht ingezwenkt aan de dakvoet, rode pannen ad d.: grote schuur, XVIII-XIX; baksteen, zadeldak met rode pannen ad e.: remise, XVIII-XIX; baksteen, zadeldak (rode pannen), onderaan licht ingezwenkt; twee lichtgetoogde inrijdeuren in westelijke topgevel. Inwendig o.m. paardestallen en -boxen, XIXd, hout en gietijzer (volgens reliëfstempels Engelse import).Waardering: BIJGEBOUWEN van algemeen belang - vanwege de ouderdom - als wezenlijke cultuurhistorische onderdelen van het totale complex, zowel in functionele als visuele zin
Monumentnummer: 510033
OMSCHRIJVING UIT ODB: BRUG: Omschrijving: BRUG, XIXd?, gedeeltelijk. Het betreft een onderdeel van de grote brug in het park, nl. de bakstenen brughoofden, gedekt met hardstenen platen, waarop de drie parallelgelegen lichtgetoogde ijzeren H-balken rusten, die het brugdek dragen. N.B: de houten leuningen zijn nieuw en vallen buiten de bescherming, evenals de andere, kleine brug in het park.Waardering: BRUG van algemeen belang - vanwege de ouderdom van met name de ijzeren liggers en de brughoofden - vanwege de vormgeving - als wezenlijk onderdeel van de parkaanleg
Monumentnummer: 510034
OMSCHRIJVING UIT ODB: POMP: Omschrijving: POMP, XVIII, in Lodewijk XVI-stijl; ligt aan het voorplein rechts van de dam naar de kasteelpoort; smalle rechthoekige oude hardstenen paardetrog als waterbak op bakstenen voeting van zelfde formaat; de -inmiddels niet meer aanwezige- pompkraan zat in bakstenen achterwand, die bekroond is door in- en uitzwenkende natuurstenen banden. De wand wordt geschraagd door een steunbeer.Waardering: POMP van algemeen belang - vanwege de ouderdom - vanwege de architectonische vormgeving - als cultuurhistorisch onderdeel van de historische buitenplaats
Monumentnummer: 510035
OMSCHRIJVING UIT ODB: MUREN: Omschrijving: MUREN; er loopt een kort stuk muur van de zuidhoek van de remise naar de poort (zie 7) van de moestuin; deze muur begint op een hoogte van ong 2.50 m. tegen de remisemuur en daalt over een lengte van ong 3 m. tot ong. 80 cm.; baksteen met rollaag; gerestaureerd in de jaren 80. Verder staat er een stuk muur van ong. 40 m. langs de zuidzijde van de oprijlaan, XXa; deze begint met een pijler bij het begin van de dam en eindigt bij de ene pijler van het toegangshek naar het park; baksteen met ezelsrug van platte bakstenen. De moestuin is gedeeltelijk omgeven door bakstenen tuinmuren, XVIII-XIX; het deel achter de remise en de schuur is onlangs gerestaureerd; de andere muurdelen verkeren in ruïneuze toestand.Waardering: MUREN van algemeen belang - vanwege de ouderdom - vanwege de cultuurhistorische waarde in relatie tot de andere onderdelen van het complex
Monumentnummer: 510046
OMSCHRIJVING UIT ODB: POORTEN: Omschrijving: POORTEN; het betreft vier poorten, die min of meer identiek zijn; alle XVIII of XIX, bestaande uit twee vierkante bakstenen pijlers met rijke natuurstenen bekroningen. Poort 1 geeft toegang tot de moestuin; gerestaureerd in dezelfde tijd als de aansluitende muur. Poort 2 geeft toegang tot het wandelpark; de bekroningen zijn onlangs vernieuwd; de ijzeren hekvleugels zijn nieuw. De poorten 3 en 4 staan verderop tegenover elkaar in de laan en geven links en rechts ervan toegang tot de weilanden; deze poorten verkeren in slechte toestand; de bovenkanten van de bekroningen zijn verdwenen.Waardering: POORTEN van algemeen belang - vanwege de ouderdom - vanwege de architectonische vormgeving - vanwege de cutuurhistorische waarde in relatie tot de andere onderdelen van het complex
Monumentnummer: 510047
OMSCHRIJVING UIT ODB: TUINSIERADEN te weten: tuinvaas (a), ijzeren beeld (b), 8 balusters (c) en gedenksteen (d), druivenkas.ad a.: in Franse tuin ronde tuinvaas in Lodewijk XIV-stijl, XXa, op vierkante pedestal met ramskoppen op de hoeken; cement.ad b.: in het park tenzuiden van de vijver naast het doorzicht op Roermond: gietijzeren tuinbeeld, voorstellende een rennend hert, XIXd, Duits?ad c.: verspreid op en bij het voorplein: hardstenen achtkantige, naar boven versmallende balusters (XIX), die vroeger links en rechts op de dam stonden als balustrade, onderling verbonden door ijzeren stangen.ad d.: aan de Kasteelstraat nabij de boerderij; platte verticaal geplaatste natuurstenen gedenksteen op gemetseld voetstuk, 1935; steen met ingekleurd gekanteld wapen van de familie Magnée de Horn.ad.e.: druivenkas uit ca. 1880; ijzeren skelet op bakstenen borstwering, waarin op reglmatige afstand van elkaar hardstenen uitkragende achthoekige pilasters met korintische kapitelen; deze dragen het dakskelet; de kas is geheel onderkelderd; in de kelder de oorspronkelijke verwarmingsketel. Waardering: TUINSIERADEN van algemeen belang - vanwege de ouderdom - als cultuurhistorische onderdelen van het totale complex.
Status:
Monumentnummer: O6085BH6
Het kasteel
Status: (Bestaande bouwwerk)
Monumentnummer: 510030
OMSCHRIJVING UIT ODB: BUITENPLAATS HORN: De buitenplaats HORN bestaat uit een imposant in oorsprong middeleeuws kasteelcomplex met bijgebouwen in een relatief eenvoudige parkaanleg (XIX). Het complex ligt direct ten zuidoosten tegen de oude kern van het dorp Horn en is omgeven door weilanden en boomgaarden. Aan de zuidkant wordt het complex begrensd door de Rijksweg en een kort stuk van de Roermondseweg (weg langs het Lateraal kanaal), aan de westzijde door de Kerkstraat, de kerk plus kerkhof en de Wal, aan de noordkant door bebouwing plus erven aan de Schoolstraat en verder oostwaarts door de Breeweg en aan de oostkant door een boomsingel, die van de Breeweg naar het kanaal loopt. Het complex bestaat uit : KASTEEL (1), PARKAANLEG (2), BIJGEBOUWEN (3), BRUG (4), POMP (5), MUREN (6), POORTEN (7) en TUINSIERADEN (8). Op de bij de omschrijving behorende kaart is de omgrenzing van het complex alsmede de aanduiding der onderdelen aangegeven.Waardering De historische buitenplaats HORN is van algemeen cultuurhistorisch belang vanwege de ouderdom van met name het kasteel en de bijgebouwen; verder vanwege de markante ligging van het complex in het landschap in samenhang met het dorp.
Monumentnummer: 510029
OMSCHRIJVING UIT ODB: KASTEEL: Omschrijving: KASTEEL op -eertijds- omgracht opgehoogd terrein, bestaande uit een haakvormig woongedeelte in het zuidoosten, waarop een ringmuur aansluit met twee (oorspronkelijk vier) rond uitgebouwde hoektorens, midden XIII-XV e.v.; gewijzigd XVIII en XIX. Gerestaureerd in 1954-1957 na de brand van 1948. Het complex omsluit een min of meer eivormige binnenplaats; in de lange zuidvleugel, XIV, de grote zaal, die twee verdiepingen omvat; in de oostvleugel de inrijpoort met hardstenen omlijsting, XV; iets zuidelijker in de oostgevel is de oorspronkelijke ingang herkenbaar (XIII). Onderste deel van ringmuur in baksteen, daarboven mergel; de onderste rij spaarbogen zijn rond het midden van de 19e eeuw geopend en voorzien van neogotische balustrades in zandsteen; daken alle gedekt met grijze leisteen. Van de zuidwestelijke toren resteren de funderingen en een klein deel opgaand werk. Meerruitsvensters. Waardering: KASTEEL van algemeen belang - vanwege de ouderdom - vanwege de architectuur en de oorspronkelijke plattegrond - vanwege het grote aantal bouwkundige onderdelen uit de 13e eeuw - vanwege de markante ligging in relatie tot het dorp en het Maasdallandschap
Monumentnummer: 510031
OMSCHRIJVING UIT ODB: PARKAANLEG: Omschrijving: PARKAANLEG, bestaande uit a. oprijlaan b. parkgedeelte rond het kasteel c. parkgedeelte met lange vijver d. Franse tuin e. moestuin f. weilanden ad a.: de oprijlaan is het verlengde van de Kasteelstraat en loopt verder in zuidoostelijke richting waar hij eindigt op de weg langs het Lateraal kanaal; vroeger, voordat het kanaal gegraven was, kwam de laan via een flauwe bocht uit op de Rijksweg. De laan heeft een puinverharding en wordt aan beide zijden geflankeerd door een enkele rij oude zomereiken; aan het kanaaleinde van de laan staan geen bomen. Het tracee van de laan is XVIII of ouder. Ter hoogte van de toegangsdam naar het kasteel ontbreken bomen en verbreedt de verharding zich tot een soort vaaggevormd voorplein, waaraan liggen: de twee poorten (zie 7) naar het park en de moestuin, de Fransetuin en enkele bijgebouwen (zie 3). ad b.: het parkgedeelte rond het kasteel ligt in de -inmiddels- droge bedding van de kasteelgracht; het noordwestelijke stuk gracht voerde in het begin van de 20e eeuw nog water, zeker in de winter; in dit deel nog de restanten van twee bakstenen bruggehoofden; verder een ijskelder (XVIII/XIX) in de oksel van de ringmuur en één der steunberen; baksteen, maakt bouwkundig onderdeel uit van de muur. De verbinding (over de droge gracht) tussen de Kasteelstraat en het kasteel wordt gevormd door een brede oplopende aarden dam; vroeger (tot begin XIX?) lag hier een brug. Vanaf de dam loopt een pad helemaal rondom het kasteel door de oude bedding. ad c.: dit parkdeel sluit aan de noordkant direct aan op het hiervoor genoemde deel en wordt in de lengte in twee nagenoeg gelijke stukken gedeeld door een lange smalle vijver, een laagte die wellicht te maken heeft met de vroegere winterbedding van de Maas. Er zijn resten van een wilgetenen beschoeiing. De aanleg stamt waarschijnlijk uit de tweede helft van de 19e eeuw, waarbij het zuidelijk gedeelte het jongst is. Vanuit het kasteel is er een gezicht over de vijver op Roermond. Er zijn via halfverharde paden verschillende wandelingen mogelijk; over de vijver liggen twee bruggen (zie onder 4). Gezien de aanwezigheid van enkele solitairen op bepaalde plekken is het park vroeger opener van structuur geweest. Het park wordt van de oprijlaan gescheiden door een muur en een lage beukenhaag in het verlengde daarvan. ad d.: Franse tuin, XXa; eenvoudige geometrische aanleg aan de noordkant van de Kasteelstraat tegenover de dam: gazon met vaas (zie onderdeel 8), waar omheen een brede border met o.a.rozen en bloeiende struiken. ad e.: de moestuin ligt achter de grote schuren (zie 3), i.e. aan de oostzijde ervan; de toegang is via een poort (zie 7) naast de remise; gedeeltelijk is de moestuin omgeven door muren (zie 6), deels verdwenen of ingestort. Tussen moestuin en oprijlaan een lage beukenhaag, die aansluit op de toegangspoort. Verder de restanten van een druivekas, midden XIX: ijzeren skelet op bakstenen borstwering, waarin op regelmatige afstand van elkaar hardstenen uitkragende achthoekige pilasters, die als basis dienen voor gietijzeren halfronde pilasters met korintische kapitelen; deze dragen het dakskelet. ad f.: de weilanden (sommige vroeger gedeeltelijk boomgaard) vormen de rest van het complex; behoren niet strict tot de parkaanleg, maar zijn wel beschermenswaard als landschappelijk-visuele buffer.Waardering: PARKAANLEG van algemeen belang - vanwege de ouderdom van -met name- de laan - vanwege de cultuurhistorische waarde op zich en in relatie tot de andere complexonderdelen - vanwege de visueel-landschappelijke waarde
Monumentnummer: 510032
OMSCHRIJVING UIT ODB: BIJGEBOUWEN: Omschrijving: BIJGEBOUWEN, bestaand uit (van west naar oost): boerderij (a), varkenschuur (b), dienstwoning met schuur (c), grote schuur (d) en remise (e). De bijgebouwen liggen alle ten noorden van de Kasteelstraat. ad a.: boerderij, Kasteelstraat 11, XIX-XX; baksteen, schilddak in U-vorm met rode pannen ad b.: losstaande varkenschuur, XIX; baksteen, zadeldak met rode pannen ad c.: dienstwoning met schuur, Kasteelstraat 13; XVIII-XIX, baksteen, schiddak, licht ingezwenkt aan de dakvoet, rode pannen ad d.: grote schuur, XVIII-XIX; baksteen, zadeldak met rode pannen ad e.: remise, XVIII-XIX; baksteen, zadeldak (rode pannen), onderaan licht ingezwenkt; twee lichtgetoogde inrijdeuren in westelijke topgevel. Inwendig o.m. paardestallen en -boxen, XIXd, hout en gietijzer (volgens reliëfstempels Engelse import).Waardering: BIJGEBOUWEN van algemeen belang - vanwege de ouderdom - als wezenlijke cultuurhistorische onderdelen van het totale complex, zowel in functionele als visuele zin
Monumentnummer: 510033
OMSCHRIJVING UIT ODB: BRUG: Omschrijving: BRUG, XIXd?, gedeeltelijk. Het betreft een onderdeel van de grote brug in het park, nl. de bakstenen brughoofden, gedekt met hardstenen platen, waarop de drie parallelgelegen lichtgetoogde ijzeren H-balken rusten, die het brugdek dragen. N.B: de houten leuningen zijn nieuw en vallen buiten de bescherming, evenals de andere, kleine brug in het park.Waardering: BRUG van algemeen belang - vanwege de ouderdom van met name de ijzeren liggers en de brughoofden - vanwege de vormgeving - als wezenlijk onderdeel van de parkaanleg
Monumentnummer: 510034
OMSCHRIJVING UIT ODB: POMP: Omschrijving: POMP, XVIII, in Lodewijk XVI-stijl; ligt aan het voorplein rechts van de dam naar de kasteelpoort; smalle rechthoekige oude hardstenen paardetrog als waterbak op bakstenen voeting van zelfde formaat; de -inmiddels niet meer aanwezige- pompkraan zat in bakstenen achterwand, die bekroond is door in- en uitzwenkende natuurstenen banden. De wand wordt geschraagd door een steunbeer.Waardering: POMP van algemeen belang - vanwege de ouderdom - vanwege de architectonische vormgeving - als cultuurhistorisch onderdeel van de historische buitenplaats
Monumentnummer: 510035
OMSCHRIJVING UIT ODB: MUREN: Omschrijving: MUREN; er loopt een kort stuk muur van de zuidhoek van de remise naar de poort (zie 7) van de moestuin; deze muur begint op een hoogte van ong 2.50 m. tegen de remisemuur en daalt over een lengte van ong 3 m. tot ong. 80 cm.; baksteen met rollaag; gerestaureerd in de jaren 80. Verder staat er een stuk muur van ong. 40 m. langs de zuidzijde van de oprijlaan, XXa; deze begint met een pijler bij het begin van de dam en eindigt bij de ene pijler van het toegangshek naar het park; baksteen met ezelsrug van platte bakstenen. De moestuin is gedeeltelijk omgeven door bakstenen tuinmuren, XVIII-XIX; het deel achter de remise en de schuur is onlangs gerestaureerd; de andere muurdelen verkeren in ruïneuze toestand.Waardering: MUREN van algemeen belang - vanwege de ouderdom - vanwege de cultuurhistorische waarde in relatie tot de andere onderdelen van het complex
Monumentnummer: 510046
OMSCHRIJVING UIT ODB: POORTEN: Omschrijving: POORTEN; het betreft vier poorten, die min of meer identiek zijn; alle XVIII of XIX, bestaande uit twee vierkante bakstenen pijlers met rijke natuurstenen bekroningen. Poort 1 geeft toegang tot de moestuin; gerestaureerd in dezelfde tijd als de aansluitende muur. Poort 2 geeft toegang tot het wandelpark; de bekroningen zijn onlangs vernieuwd; de ijzeren hekvleugels zijn nieuw. De poorten 3 en 4 staan verderop tegenover elkaar in de laan en geven links en rechts ervan toegang tot de weilanden; deze poorten verkeren in slechte toestand; de bovenkanten van de bekroningen zijn verdwenen.Waardering: POORTEN van algemeen belang - vanwege de ouderdom - vanwege de architectonische vormgeving - vanwege de cutuurhistorische waarde in relatie tot de andere onderdelen van het complex
Monumentnummer: 510047
OMSCHRIJVING UIT ODB: TUINSIERADEN te weten: tuinvaas (a), ijzeren beeld (b), 8 balusters (c) en gedenksteen (d), druivenkas.ad a.: in Franse tuin ronde tuinvaas in Lodewijk XIV-stijl, XXa, op vierkante pedestal met ramskoppen op de hoeken; cement.ad b.: in het park tenzuiden van de vijver naast het doorzicht op Roermond: gietijzeren tuinbeeld, voorstellende een rennend hert, XIXd, Duits?ad c.: verspreid op en bij het voorplein: hardstenen achtkantige, naar boven versmallende balusters (XIX), die vroeger links en rechts op de dam stonden als balustrade, onderling verbonden door ijzeren stangen.ad d.: aan de Kasteelstraat nabij de boerderij; platte verticaal geplaatste natuurstenen gedenksteen op gemetseld voetstuk, 1935; steen met ingekleurd gekanteld wapen van de familie Magnée de Horn.ad.e.: druivenkas uit ca. 1880; ijzeren skelet op bakstenen borstwering, waarin op reglmatige afstand van elkaar hardstenen uitkragende achthoekige pilasters met korintische kapitelen; deze dragen het dakskelet; de kas is geheel onderkelderd; in de kelder de oorspronkelijke verwarmingsketel. Waardering: TUINSIERADEN van algemeen belang - vanwege de ouderdom - als cultuurhistorische onderdelen van het totale complex.
Status:
Monumentnummer: O6085BH6
Het kasteel
Bescherming terrein
Status:
Status:
Bestemming
Bestemmingsplan: J (Overeenkomstig het vigerend bestemmingsplan van de gemeente Leudal zijn de aanwezige gronden bestemd voor de instandhouding van kasteel Horn met de daarbij behorende kasteeltuin, alsmede voor het behoud van de aldaar voorkomende cultuurhistorische waarden.)
Bestemming: (Kasteel met kasteeltuin)
Bestemmingsplan: J (Overeenkomstig het vigerend bestemmingsplan van de gemeente Leudal zijn de aanwezige gronden bestemd voor de instandhouding van kasteel Horn met de daarbij behorende kasteeltuin, alsmede voor het behoud van de aldaar voorkomende cultuurhistorische waarden.)
Bestemming: (Kasteel met kasteeltuin)
Auteur en datum
Auteur: J.H.Wendrich
Beschrijving gemaakt: september 2012
Auteur: J.H.Wendrich
Beschrijving gemaakt: september 2012
Bouwhistorisch onderzoek RCE
Archeologisch onderzoek RCE
Overig onderzoek
Geomorfologische codering
B: Bebouwing;
B: Bebouwing;
Bodemkundige codering
|h BEBOUW: Bebouwing
|h BEBOUW: Bebouwing
Basisregistratie - er zijn in ieder geval gegevens over naam en locatie van het object, en verwijzingen naar de beschikbare afbeeldingen, literatuur, documentatie en bronnen. Aan de hand van deze informatie kan eenieder die geïnteresseerd is zich gaan verdiepen in het desbetreffende kasteel. Het is de bedoeling dat deze basisregistratie-beschrijvingen in de toekomst tot volwaardige beschrijvingen worden uitgebreid.
In bewerking - de beschrijvingen zijn veelal voorzien van meer uitgebreide informatie over de geschiedenis en bouwgeschiedenis van het kasteel. Deze beschrijvingen zijn echter nog niet door de wetenschappelijke redactie van het Kastelenlexicon gezien, of moeten nog bijgewerkt worden naar aanleiding van redactie-opmerkingen.
Volledig - deze beschrijvingen zijn door de redactie gezien en goedgekeurd.
In bewerking - de beschrijvingen zijn veelal voorzien van meer uitgebreide informatie over de geschiedenis en bouwgeschiedenis van het kasteel. Deze beschrijvingen zijn echter nog niet door de wetenschappelijke redactie van het Kastelenlexicon gezien, of moeten nog bijgewerkt worden naar aanleiding van redactie-opmerkingen.
Volledig - deze beschrijvingen zijn door de redactie gezien en goedgekeurd.