Puth
IN BEWERKING [?]
algemeen | omschrijving | bezits- en bouwgeschiedenis | afbeeldingen, literatuur en documentatie | verdere informatie | terug naar de lijst
Object
Puth
Puth
Locatie
Adres: Steinweg 1-3, 6367 GM
Voerendaal;
Gemeente Voerendaal;
Provincie Limburg
Het kasteelterrein is gelegen tussen Heerlen en Voerendaal, buiten de bebouwde kom van Voerendaal, ten noorden van de spoorlijn Maastricht-Heerlen en ten westen van de A76.
Adres: Steinweg 1-3, 6367 GM
Voerendaal;
Gemeente Voerendaal;
Provincie Limburg
Het kasteelterrein is gelegen tussen Heerlen en Voerendaal, buiten de bebouwde kom van Voerendaal, ten noorden van de spoorlijn Maastricht-Heerlen en ten westen van de A76.
Typologie
Het huidige huis is een omgrachte adellijke woning met bijbehorende kasteelboerderij.
Het huidige huis is een omgrachte adellijke woning met bijbehorende kasteelboerderij.
Etymologie
Voor zover bekend, werd het oorspronkelijke huis vernoemd naar de bouwheer ervan.
Voor zover bekend, werd het oorspronkelijke huis vernoemd naar de bouwheer ervan.
Huidige situatie
Laatst bijgewerkt: februari 2017
Huidige functie:
Laatst bijgewerkt: februari 2017
Huidige functie:
Toestand van het middeleeuwse kasteel
Zichtbaar:
Grondgebruik: (Biologisch akkerbouwbedrijf)
In zowel de rechterzijgevel als de achtergevel zijn nog delen aanwezig van de 16e eeuwse bebouwing, terwijl delen van de kelder mogelijk nog onderdeel hebben gevormd van de oorspronkelijke bebouwing uit de 14e eeuw.
Zichtbaar:
Grondgebruik: (Biologisch akkerbouwbedrijf)
In zowel de rechterzijgevel als de achtergevel zijn nog delen aanwezig van de 16e eeuwse bebouwing, terwijl delen van de kelder mogelijk nog onderdeel hebben gevormd van de oorspronkelijke bebouwing uit de 14e eeuw.
Afmetingen
De aangegeven totale afmetingen (ca. 110x330m) betreffen de globale afmetingen van het oorspronkelijke kasteelterrein inclusief omgrachting en visvijver. De aangegeven afmetingen van de hoofdburcht (ca. 10x16m) betreffen de globale afmetingen van het hoofdgebouw, terwijl die van de voorburcht (ca. 42x54m) de globale afmetingen betreffen van de buitenomtrek van de kasteelhoeve.
De aangegeven totale afmetingen (ca. 110x330m) betreffen de globale afmetingen van het oorspronkelijke kasteelterrein inclusief omgrachting en visvijver. De aangegeven afmetingen van de hoofdburcht (ca. 10x16m) betreffen de globale afmetingen van het hoofdgebouw, terwijl die van de voorburcht (ca. 42x54m) de globale afmetingen betreffen van de buitenomtrek van de kasteelhoeve.
Oudste vermelding
Datum: ca. 14e eeuw;
Bron: leenregister van Valkenburg
De oudst bekende bezitters van het leengoed werden in de veertiende eeuw voor het eerst vermeld in het leenregister van Valkenburg.
Datum: ca. 14e eeuw;
Bron: leenregister van Valkenburg
De oudst bekende bezitters van het leengoed werden in de veertiende eeuw voor het eerst vermeld in het leenregister van Valkenburg.
Bezitsgeschiedenis
De oudst bekende bezitter van het Valkenburgse leengoed Huis en Hof Puth is ridder Johan van Putt, die het goed in de veertiende eeuw voor de leenzaal van Valkenburg heeft verheven. Door het huwelijk van zijn dochter Bela gingen huis en hof Puth over naar de familie van haar man Eustache van den Bongard. In 1386 werd hun zoon Adam met het goed beleend. Via vererving bleef het goed vervolgens tot 1455 binnen de familie Van den Bongard. In dat jaar ging het huis met bijbehorende grond over naar Steven van Brempt genaamd Lieck. Door het huwelijk van diens erfgename Bela van Brempt met Jan van Tzevel aan het einde van de 15e eeuw ging Puth met toebehoren over naar de familie van haar echtgenoot. In 1537 werd hun zoon Jan van Tzevel met Puth beleend. Via vererving bleef Puth tot 1616 in het bezit van de familie Van Tzevel. In dat jaar was de toenmalige bezitter ervan van wege financiële overwegingen genoodzaakt Puth te verkopen aan zijn neef Diederik Dobbelstein van Doenrade tot Eynenborch, de zoon van zijn zuster Anna. Als gevolg van financiële overwegingen waren de erfgenamen van Diederik Dobbelstein in de zeventiende eeuw genoodzaakt om het goed in delen te verkopen, waarbij omstreeks 1650 het huis overging naar Nicolaas Rulands, en koopman uit Aken. Na het huis zelf enige jaren te hebben bewoond, werd het huis door Nicolaas omstreeks 1676 verkocht aan Ignatius de Rougemont, raad en auditeur- generaal der ruiterij van de koning van Spanje. Zijn weduwe verkocht het goed in 1726 aan Laurens Joseph de Hayme, waarna het vervolgens via huwelijk begin 19e eeuw in het bezit kwam van graaf Oscar De Marchant et d'Ansembourg. Door het huwelijk van diens kleindochter met graaf Franz van Stolberg tot Stolberg ging Puth over naar diens familie. Deze familie woonde op hun kasteel in Duitsland en verpachtte Puth. In 2011 is het kasteel door de familie verkocht.
De oudst bekende bezitter van het Valkenburgse leengoed Huis en Hof Puth is ridder Johan van Putt, die het goed in de veertiende eeuw voor de leenzaal van Valkenburg heeft verheven. Door het huwelijk van zijn dochter Bela gingen huis en hof Puth over naar de familie van haar man Eustache van den Bongard. In 1386 werd hun zoon Adam met het goed beleend. Via vererving bleef het goed vervolgens tot 1455 binnen de familie Van den Bongard. In dat jaar ging het huis met bijbehorende grond over naar Steven van Brempt genaamd Lieck. Door het huwelijk van diens erfgename Bela van Brempt met Jan van Tzevel aan het einde van de 15e eeuw ging Puth met toebehoren over naar de familie van haar echtgenoot. In 1537 werd hun zoon Jan van Tzevel met Puth beleend. Via vererving bleef Puth tot 1616 in het bezit van de familie Van Tzevel. In dat jaar was de toenmalige bezitter ervan van wege financiële overwegingen genoodzaakt Puth te verkopen aan zijn neef Diederik Dobbelstein van Doenrade tot Eynenborch, de zoon van zijn zuster Anna. Als gevolg van financiële overwegingen waren de erfgenamen van Diederik Dobbelstein in de zeventiende eeuw genoodzaakt om het goed in delen te verkopen, waarbij omstreeks 1650 het huis overging naar Nicolaas Rulands, en koopman uit Aken. Na het huis zelf enige jaren te hebben bewoond, werd het huis door Nicolaas omstreeks 1676 verkocht aan Ignatius de Rougemont, raad en auditeur- generaal der ruiterij van de koning van Spanje. Zijn weduwe verkocht het goed in 1726 aan Laurens Joseph de Hayme, waarna het vervolgens via huwelijk begin 19e eeuw in het bezit kwam van graaf Oscar De Marchant et d'Ansembourg. Door het huwelijk van diens kleindochter met graaf Franz van Stolberg tot Stolberg ging Puth over naar diens familie. Deze familie woonde op hun kasteel in Duitsland en verpachtte Puth. In 2011 is het kasteel door de familie verkocht.
Historische betekenis
De betekenis van het huis Puth is waarschijnlijk gering geweest.
De betekenis van het huis Puth is waarschijnlijk gering geweest.
Bouwgeschiedenis
Het oorspronkelijke huis werd in de veertiende eeuw gebouwd door Johan van Puth. Hoe dat huis er moet hebben uitgezien, is niet bekend. Het huidige door een gracht omgeven huis heeft zijn oorsprong in de zestiende eeuw. Het westelijk gedeelte van de huidige kelders met het tongewelf heeft waarschijnlijk nog onderdeel gevormd van het oorspronkelijke gebouw uit de veertiende eeuw. Het oostelijk gedeelte van de kelders en het grootste gedeelte van de in mergel uitgevoerde westelijke en zuidelijke gevel hebben onderdeel gevormd van het gebouw uit de zestiende eeuw. In de loop van de achttiende eeuw is het huis ingrijpend verbouwd, waarbij met name de noordelijke en de oostelijke gevel zijn aangepast en thans in metselwerk zijn uitgevoerd. De aan de noordzijde gelegen voorgevel is daarbij middels natuurstenen pilasters in traveeën onderverdeeld. Verder is daarbij het oorspronkelijke zadeldak vervangen door een met leien gedekte mansardekap. In het inwendige van het huis werd de afwerking van met name de schouwen uitgevoerd in Empire-stijl. Na de verkoop ervan in 2011 is het kasteel grondig gerestaureerd. De ten noorden van het kasteel aanwezige kasteelhoeve stamt uit de zeventiende en achttiende eeuw. Het betreft een u-vormig rondom een binnenplaats gesitueerde gebouwencomplex met de openzijde gericht naar het kasteel. Of er op deze locatie eerder gebouwen hebben gestaan is niet bekend. In eerste opzet was er sprake van een drietal los van elkaar staande gebouwen, die elkaar alleen met de inwendige hoekpunten raakten. De hierdoor ontstane buitenhoeken van de boerderij zijn in de loop van de negentiende eeuw ingevuld met loodsen, die zijn afgedekt met lessenaarsdaken. In de beide langsvleugels zijn schuren, stallen en een woning ondergebracht. Ze worden afgedekt door een van leien voorzien zadeldak. In de tussenvleugel bevindt zich de toegangspoort tot het complex. Zowel de poort, als de vensters, als de nog aanwezige schietgaten hebben een hardstenen omlijsting. In de gevel van het poortgebouw bevindt zich een steen met het jaartal 1731, het jaar waarin de boerderij werd gebouwd, en daaronder een steen met het jaartal 1964, het jaar waarin een grondige verbouwing van de boerderij plaatsvond.
Het oorspronkelijke huis werd in de veertiende eeuw gebouwd door Johan van Puth. Hoe dat huis er moet hebben uitgezien, is niet bekend. Het huidige door een gracht omgeven huis heeft zijn oorsprong in de zestiende eeuw. Het westelijk gedeelte van de huidige kelders met het tongewelf heeft waarschijnlijk nog onderdeel gevormd van het oorspronkelijke gebouw uit de veertiende eeuw. Het oostelijk gedeelte van de kelders en het grootste gedeelte van de in mergel uitgevoerde westelijke en zuidelijke gevel hebben onderdeel gevormd van het gebouw uit de zestiende eeuw. In de loop van de achttiende eeuw is het huis ingrijpend verbouwd, waarbij met name de noordelijke en de oostelijke gevel zijn aangepast en thans in metselwerk zijn uitgevoerd. De aan de noordzijde gelegen voorgevel is daarbij middels natuurstenen pilasters in traveeën onderverdeeld. Verder is daarbij het oorspronkelijke zadeldak vervangen door een met leien gedekte mansardekap. In het inwendige van het huis werd de afwerking van met name de schouwen uitgevoerd in Empire-stijl. Na de verkoop ervan in 2011 is het kasteel grondig gerestaureerd. De ten noorden van het kasteel aanwezige kasteelhoeve stamt uit de zeventiende en achttiende eeuw. Het betreft een u-vormig rondom een binnenplaats gesitueerde gebouwencomplex met de openzijde gericht naar het kasteel. Of er op deze locatie eerder gebouwen hebben gestaan is niet bekend. In eerste opzet was er sprake van een drietal los van elkaar staande gebouwen, die elkaar alleen met de inwendige hoekpunten raakten. De hierdoor ontstane buitenhoeken van de boerderij zijn in de loop van de negentiende eeuw ingevuld met loodsen, die zijn afgedekt met lessenaarsdaken. In de beide langsvleugels zijn schuren, stallen en een woning ondergebracht. Ze worden afgedekt door een van leien voorzien zadeldak. In de tussenvleugel bevindt zich de toegangspoort tot het complex. Zowel de poort, als de vensters, als de nog aanwezige schietgaten hebben een hardstenen omlijsting. In de gevel van het poortgebouw bevindt zich een steen met het jaartal 1731, het jaar waarin de boerderij werd gebouwd, en daaronder een steen met het jaartal 1964, het jaar waarin een grondige verbouwing van de boerderij plaatsvond.
Afbeeldingen
- Google Earth, datum beeldmateriaal 2016, geraadpleegd februari 2017; - kadastrale minuutkaart gemeente Voerendaal, 1811-1832, Limburg, sectie A, blad 03, (MIN11119A03), geraadpleegd februari 2017; - De Tranchotkaart 74 Oost Valkenburg- 75 Heerlen, onderdeel van de Tranchotkaart van het gebied tussen Maas en Rijn, 1803-1820, geraadpleegd februari 2017; - Ferrariskaart 1777, nr. 210, Fauquemont, geraadpleegd februari 2107; - Plattegrond woonhuis, beeldbank RCE, geraadpleegd februari 2017; - Luchtfoto huis Puth, Hupperetz, W., B., Olde Meierink en Rommes, R., (red.), 2005, Kastelen in Limburg, Burchten en Landhuizen (1000-1800), Utrecht, Stichting Limburgse Kastelen, 409; - Aanzicht voorgevel woonhuis, Haans, F.A.C. en Delmee, V., 2010, Kasteel Puth, bouwhistorische verkenning en monumentale waardenbepaling van kasteel met brug, terras, kasteelhoeve, bakhuis en tuinmuur, Voerendaal, 8; - Detail voorgevel woonhuis, Haans, F.A.C. en Delmee, V., 2010, Kasteel Puth, bouwhistorische verkenning en monumentale waardenbepaling van kasteel met brug, terras, kasteelhoeve, bakhuis en tuinmuur, Voerendaal, 8; - Aanzicht achtergevel woonhuis, Haans, F.A.C. en Delmee, V., 2010, Kasteel Puth, bouwhistorische verkenning en monumentale waardenbepaling van kasteel met brug, terras, kasteelhoeve, bakhuis en tuinmuur, Voerendaal, 7; - Aanzicht oostelijke zijgevel woonhuis, Haans, F.A.C. en Delmee, V., 2010, Kasteel Puth, bouwhistorische verkenning en monumentale waardenbepaling van kasteel met brug, terras, kasteelhoeve, bakhuis en tuinmuur, Voerendaal, 7; - Details schouwboezems in woonhuis, Haans, F.A.C. en Delmee, V., 2010, Kasteel Puth, bouwhistorische verkenning en monumentale waardenbepaling van kasteel met brug, terras, kasteelhoeve, bakhuis en tuinmuur, Voerendaal, 9; - Plattegrond kasteelhoeve, Haans, F.A.C. en Delmee, V., 2010, Kasteel Puth, bouwhistorische verkenning en monumentale waardenbepaling van kasteel met brug, terras, kasteelhoeve, bakhuis en tuinmuur, Voerendaal, 107; - Gevelaanzichten kasteelhoeve, Haans, F.A.C. en Delmee, V., 2010, Kasteel Puth, bouwhistorische verkenning en monumentale waardenbepaling van kasteel met brug, terras, kasteelhoeve, bakhuis en tuinmuur, Voerendaal, 98-99;
- Google Earth, datum beeldmateriaal 2016, geraadpleegd februari 2017; - kadastrale minuutkaart gemeente Voerendaal, 1811-1832, Limburg, sectie A, blad 03, (MIN11119A03), geraadpleegd februari 2017; - De Tranchotkaart 74 Oost Valkenburg- 75 Heerlen, onderdeel van de Tranchotkaart van het gebied tussen Maas en Rijn, 1803-1820, geraadpleegd februari 2017; - Ferrariskaart 1777, nr. 210, Fauquemont, geraadpleegd februari 2107; - Plattegrond woonhuis, beeldbank RCE, geraadpleegd februari 2017; - Luchtfoto huis Puth, Hupperetz, W., B., Olde Meierink en Rommes, R., (red.), 2005, Kastelen in Limburg, Burchten en Landhuizen (1000-1800), Utrecht, Stichting Limburgse Kastelen, 409; - Aanzicht voorgevel woonhuis, Haans, F.A.C. en Delmee, V., 2010, Kasteel Puth, bouwhistorische verkenning en monumentale waardenbepaling van kasteel met brug, terras, kasteelhoeve, bakhuis en tuinmuur, Voerendaal, 8; - Detail voorgevel woonhuis, Haans, F.A.C. en Delmee, V., 2010, Kasteel Puth, bouwhistorische verkenning en monumentale waardenbepaling van kasteel met brug, terras, kasteelhoeve, bakhuis en tuinmuur, Voerendaal, 8; - Aanzicht achtergevel woonhuis, Haans, F.A.C. en Delmee, V., 2010, Kasteel Puth, bouwhistorische verkenning en monumentale waardenbepaling van kasteel met brug, terras, kasteelhoeve, bakhuis en tuinmuur, Voerendaal, 7; - Aanzicht oostelijke zijgevel woonhuis, Haans, F.A.C. en Delmee, V., 2010, Kasteel Puth, bouwhistorische verkenning en monumentale waardenbepaling van kasteel met brug, terras, kasteelhoeve, bakhuis en tuinmuur, Voerendaal, 7; - Details schouwboezems in woonhuis, Haans, F.A.C. en Delmee, V., 2010, Kasteel Puth, bouwhistorische verkenning en monumentale waardenbepaling van kasteel met brug, terras, kasteelhoeve, bakhuis en tuinmuur, Voerendaal, 9; - Plattegrond kasteelhoeve, Haans, F.A.C. en Delmee, V., 2010, Kasteel Puth, bouwhistorische verkenning en monumentale waardenbepaling van kasteel met brug, terras, kasteelhoeve, bakhuis en tuinmuur, Voerendaal, 107; - Gevelaanzichten kasteelhoeve, Haans, F.A.C. en Delmee, V., 2010, Kasteel Puth, bouwhistorische verkenning en monumentale waardenbepaling van kasteel met brug, terras, kasteelhoeve, bakhuis en tuinmuur, Voerendaal, 98-99;
Bronnen
- http://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl/php/main.php, geraadpleegd februari 2017; - https://zoeken.cultureelerfgoed.nl, voor het zoeken naar archeologisch informatie, geraadpleegd februari 2017; - http://www.limburg.nl/e_Loket/Atlas_Limburg/Thematische_viewers/Kunst_en_Cultuur/ geraadpleegd februari 2017; - http://ruimtelijkeplannen.nl, geraadpleegd februari 2017; - http://www.kbr.be/collections/cart_plan/ferraris/ferraris_nl.html, geraadpleegd februari 2017; - http://imagebase.ubvu.vu.nl/cdm/deepzoom/collection/krt/id/5629, Tranchotkaarten, geraadpleegd februari 2017; - http://archeologieinnederland.nl/bronnen-en-kaarten/amk-en-ikaw, geraadpleegd februari 2017; - http://beeldbank.cultureelerfgoed.nl/alle-afbeeldingen/?q=Cortenbach&mode=gallery&view=horizontal, geraadpleegd februari 2017; - http://www.atlas1868.nl/li/houthem.html, geraadpleegd februari 2017; - http://beeldbank.cultureelerfgoed.nl/alle-afbeeldingen/?mode=gallery&view=horizontal&q=Puth&rows=25&page=2, geraadpleegd februari 2017; - http://www.landvanherle.nl/, geraadpleegd februari 2017; - http://www.rijckheyt.nl/cultureel-erfgoed/puth-huis-voerendaal, geraadpleegd februari 2017;
- http://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl/php/main.php, geraadpleegd februari 2017; - https://zoeken.cultureelerfgoed.nl, voor het zoeken naar archeologisch informatie, geraadpleegd februari 2017; - http://www.limburg.nl/e_Loket/Atlas_Limburg/Thematische_viewers/Kunst_en_Cultuur/ geraadpleegd februari 2017; - http://ruimtelijkeplannen.nl, geraadpleegd februari 2017; - http://www.kbr.be/collections/cart_plan/ferraris/ferraris_nl.html, geraadpleegd februari 2017; - http://imagebase.ubvu.vu.nl/cdm/deepzoom/collection/krt/id/5629, Tranchotkaarten, geraadpleegd februari 2017; - http://archeologieinnederland.nl/bronnen-en-kaarten/amk-en-ikaw, geraadpleegd februari 2017; - http://beeldbank.cultureelerfgoed.nl/alle-afbeeldingen/?q=Cortenbach&mode=gallery&view=horizontal, geraadpleegd februari 2017; - http://www.atlas1868.nl/li/houthem.html, geraadpleegd februari 2017; - http://beeldbank.cultureelerfgoed.nl/alle-afbeeldingen/?mode=gallery&view=horizontal&q=Puth&rows=25&page=2, geraadpleegd februari 2017; - http://www.landvanherle.nl/, geraadpleegd februari 2017; - http://www.rijckheyt.nl/cultureel-erfgoed/puth-huis-voerendaal, geraadpleegd februari 2017;
Literatuur
- Gerards, F.M., 2014, een adellijke echtscheiding op kasteel Puth, het land van Herle, Historisch tijdschift voor Parkstad Limburg, jaargang 2014, nummer 4, 141-153; - Haans, F.A.C. en Delmee, V., 2010, Kasteel Puth, bouwhistorische verkenning en monumentale waardenbepaling van kasteel met brug, terras, kasteelhoeve, bakhuis en tuinmuur, Voerendaal; - Habets, J., 1884, Geschiedenis van het leenhof en de leenen van Valkenburg, Roermond, 476-482; - Habets, P.J., 1963, Laathoven te Voerendaal in het algemeen en enige bijzonderheden over de Laathof Puth, tijdschrift het Land van Herle, Heerlen, 60- 62; - Hommerrich, L. v. en Welters, F., 1949, Gedenkboek Voerendaal, Heerlen, 46-50; - Hommerrrich. L.v., 1961, Over Kastelen in het historisch Heerlener land, Jubileumboek 1950-1960, uitgave Historische Kring Het Land van Herle, Heerlen, 23-33; - Hupperetz, W., B., Olde Meierink en Rommes, R., (red.), 2005, Kastelen in Limburg, Burchten en Landhuizen (1000-1800), Utrecht, Stichting Limburgse Kastelen, 409-411; - Linssen, D., Rottier, H., Salden, H., 1980, Limburgse kastelen in vogelvlucht, Heerlen, 84-85; - Overvoorde, J.C., 1926, Voorlopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst, deel VIII, de provincie Limburg, 's Gravenhage, 528-529; - Stenvert, R., Kolman, C., Ginkel-Meester, S. van, Broekhoven, S. Stades-Vischer, E., 2003, Monumenten in Nederland, Limburg, Zeist/Zwolle, 401; - Vemer, J.C., 1966, Zuid-Limburg, land vol kastelen, Maastricht, 92- 93; - Win, J.T.H. de, 1978, Kastelen in Limburg, Hoensbroek,109;
- Gerards, F.M., 2014, een adellijke echtscheiding op kasteel Puth, het land van Herle, Historisch tijdschift voor Parkstad Limburg, jaargang 2014, nummer 4, 141-153; - Haans, F.A.C. en Delmee, V., 2010, Kasteel Puth, bouwhistorische verkenning en monumentale waardenbepaling van kasteel met brug, terras, kasteelhoeve, bakhuis en tuinmuur, Voerendaal; - Habets, J., 1884, Geschiedenis van het leenhof en de leenen van Valkenburg, Roermond, 476-482; - Habets, P.J., 1963, Laathoven te Voerendaal in het algemeen en enige bijzonderheden over de Laathof Puth, tijdschrift het Land van Herle, Heerlen, 60- 62; - Hommerrich, L. v. en Welters, F., 1949, Gedenkboek Voerendaal, Heerlen, 46-50; - Hommerrrich. L.v., 1961, Over Kastelen in het historisch Heerlener land, Jubileumboek 1950-1960, uitgave Historische Kring Het Land van Herle, Heerlen, 23-33; - Hupperetz, W., B., Olde Meierink en Rommes, R., (red.), 2005, Kastelen in Limburg, Burchten en Landhuizen (1000-1800), Utrecht, Stichting Limburgse Kastelen, 409-411; - Linssen, D., Rottier, H., Salden, H., 1980, Limburgse kastelen in vogelvlucht, Heerlen, 84-85; - Overvoorde, J.C., 1926, Voorlopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst, deel VIII, de provincie Limburg, 's Gravenhage, 528-529; - Stenvert, R., Kolman, C., Ginkel-Meester, S. van, Broekhoven, S. Stades-Vischer, E., 2003, Monumenten in Nederland, Limburg, Zeist/Zwolle, 401; - Vemer, J.C., 1966, Zuid-Limburg, land vol kastelen, Maastricht, 92- 93; - Win, J.T.H. de, 1978, Kastelen in Limburg, Hoensbroek,109;
Documentatie
Coördinaten
Coordinaten: 50°53'19.00''N, 5°55'31.18''O
Kaartblad: 62B , x: 192,87, y: 322,23, precisie 2
Coordinaten: 50°53'19.00''N, 5°55'31.18''O
Kaartblad: 62B , x: 192,87, y: 322,23, precisie 2
Bescherming gebouw
Status:
Monumentnummer: 509870
OMSCHRIJVING COMPLEX UIT RCE: De buitenplaats Puth, waarvan het huis een middeleeuwse oorsprong heeft, ligt ten noorden van de plaats Voerendaal en wordt daarvan gescheiden door een spoorlijn en agrarische gronden in het dal van de Hoensbeek en de Molenbeek. Het complex bestaat uit een omgracht rechthoekig kasteel met symmetrisch daarvoor gelegen bijgebouwencomplex op U-plattegrond. De parkaanleg, op een langgerekt rechthoekig terrein langs de Steinweg, is zeer eenvoudig en wordt vooral gekenmerkt door de aanwezigheid van grote oude solitairbomen, met name indrukwekkende platanen. Het complex wordt aan de noordzijde begrensd door de Steinweg, aan de oostkant door de weg van Voerendaal naar Nuth, aan de zuidkant door de Hoensbeek en westelijk door een fietspad, waarnaast agrarische gronden. De historische buitenplaats Puth omvat de volgende onderdelen: KASTEEL (509866), PARKAANLEG (509871), BIJGEBOUWEN (509874), BRUG met KEERMUREN (509875), TUINMUUR en HEKKEN (509876) en BAKHUIS (509877). Binnen het complexgebied is de nieuwe poort tussen het oostelijke bouwhuis en de tuinmuur niet beschermenswaard. Op de bij de omschrijving behorende kaart is de omgrenzing van het complex alsmede de aanduiding der onderdelen aangegeven.
Monumentnummer: 509866
OMSCHRIJVING KASTEEL UIT RCE: KASTEEL, XVI-XVII-XVIII, op lichttrapeziumvormig rechthoekige plattegrond; twee bouwlagen op kelderverdieping; het huis heeft tussen twee topgevels een leiengedekte mansardekap, XVIII, waarvan de voet uitzwenkt. Blijkens een gotisch boogfries op goothoogte, direct boven de tweede bouwlaag, langs achtergevel en rechterzij(= west)gevel is het kasteel in de 16e eeuw gebouwd, mogelijk op oudere kelders. De rechterzijgevel en de achtergevel zijn in mergel; deze zijgevel heeft op goothoogte een gotisch bogenfries met driepasmotief; de linker zijgevel in baksteen op onderlaag van mergel; boven de tweede bouwlaag speklagen. De strengsymmetrische bakstenen voorgevel stamt uit de 18e eeuw en heeft naast de brede middentravee -toegangsdeur met links en rechts een raam- twee smalle, één raam brede traveeën; de drie traveeën zijn gescheiden door natuurstenen geblokte pilasters, ook op de hoeken; hierop een kroonlijst direct onder de goot; de getoogde ramen hebben stenen omlijstigen, evenals de deurpartij met bovenlicht; drie traptreden leiden naar de deur. Het kasteel is omgeven door een brede gracht; de voet is aangeaard. Inwendig o.m. schouwen, XVIII en XIXa, eiken trappenhuis, XVIII, en in de kelder grote gebakken wandtegels in blauw en oker. Waardering: KASTEEL is van algemeen belang, vanwege a) de ouderdom; b) de architectuur.
Monumentnummer: 509874
OMSCHRIJVING BIJGEBOUWEN UIT RCE: BIJGEBOUWEN; het bijgebouwencomplex, XVII-XVIII, is geheel symmetrisch opgezet op een U-plattegrond en ligt ten noorden van het kasteel direct aan de Steinweg; het bestaat uit twee bouwhuizen, die op de binnenste noordhoeken met elkaar verbonden zijn door een poortgebouw; de beide aldus gevormde hoeken aan de wegzijde zijn gevuld met later gebouwde (XIX?) loodsen. De bouwhuizen hebben twee bouwlagen onder een zadeldak; de topgevels hebben speklagen. Het poortgebouw, eveneens twee bouwlagen, heeft een schilddak, dat lager is dan die van de bouwhuizen; in de buitengevel loopt de muur boven de poort driehoekig door; de poort heeft een hardstenen omlijsting tussen pilasters van hetzelfde materiaal. De loodsen, waarvan de westelijke naar de weg toe open is, hebben een lessenaarsdak; de bovenkanten ervan sluiten aan op de bouwhuizen. Het gehele complex is in baksteen, de daken gedekt met grijze pannen; de meeste ramen en deuren met hardstenen omlijstingen; in de onderste bouwlaag kijkspleten, met name in de buitengevels. Inwendig o.m.: in het westelijke bouwhuis vormen de verdieping en de zolder één ruimte, waarin 5 hoge spitsbogen, XVII, in baksteen met sluitsteen in mergel in de spits. Waardering: BIJGEBOUWEN zijn van algemeen belang, vanwege: a) de ouderdom; b) de architectuur van met name het interieur van het westelijke bouwhuis op de verdieping; c) als cultuurhistorisch onderdeel van het complex.
Status:
Monumentnummer: 509870
OMSCHRIJVING COMPLEX UIT RCE: De buitenplaats Puth, waarvan het huis een middeleeuwse oorsprong heeft, ligt ten noorden van de plaats Voerendaal en wordt daarvan gescheiden door een spoorlijn en agrarische gronden in het dal van de Hoensbeek en de Molenbeek. Het complex bestaat uit een omgracht rechthoekig kasteel met symmetrisch daarvoor gelegen bijgebouwencomplex op U-plattegrond. De parkaanleg, op een langgerekt rechthoekig terrein langs de Steinweg, is zeer eenvoudig en wordt vooral gekenmerkt door de aanwezigheid van grote oude solitairbomen, met name indrukwekkende platanen. Het complex wordt aan de noordzijde begrensd door de Steinweg, aan de oostkant door de weg van Voerendaal naar Nuth, aan de zuidkant door de Hoensbeek en westelijk door een fietspad, waarnaast agrarische gronden. De historische buitenplaats Puth omvat de volgende onderdelen: KASTEEL (509866), PARKAANLEG (509871), BIJGEBOUWEN (509874), BRUG met KEERMUREN (509875), TUINMUUR en HEKKEN (509876) en BAKHUIS (509877). Binnen het complexgebied is de nieuwe poort tussen het oostelijke bouwhuis en de tuinmuur niet beschermenswaard. Op de bij de omschrijving behorende kaart is de omgrenzing van het complex alsmede de aanduiding der onderdelen aangegeven.
Monumentnummer: 509866
OMSCHRIJVING KASTEEL UIT RCE: KASTEEL, XVI-XVII-XVIII, op lichttrapeziumvormig rechthoekige plattegrond; twee bouwlagen op kelderverdieping; het huis heeft tussen twee topgevels een leiengedekte mansardekap, XVIII, waarvan de voet uitzwenkt. Blijkens een gotisch boogfries op goothoogte, direct boven de tweede bouwlaag, langs achtergevel en rechterzij(= west)gevel is het kasteel in de 16e eeuw gebouwd, mogelijk op oudere kelders. De rechterzijgevel en de achtergevel zijn in mergel; deze zijgevel heeft op goothoogte een gotisch bogenfries met driepasmotief; de linker zijgevel in baksteen op onderlaag van mergel; boven de tweede bouwlaag speklagen. De strengsymmetrische bakstenen voorgevel stamt uit de 18e eeuw en heeft naast de brede middentravee -toegangsdeur met links en rechts een raam- twee smalle, één raam brede traveeën; de drie traveeën zijn gescheiden door natuurstenen geblokte pilasters, ook op de hoeken; hierop een kroonlijst direct onder de goot; de getoogde ramen hebben stenen omlijstigen, evenals de deurpartij met bovenlicht; drie traptreden leiden naar de deur. Het kasteel is omgeven door een brede gracht; de voet is aangeaard. Inwendig o.m. schouwen, XVIII en XIXa, eiken trappenhuis, XVIII, en in de kelder grote gebakken wandtegels in blauw en oker. Waardering: KASTEEL is van algemeen belang, vanwege a) de ouderdom; b) de architectuur.
Monumentnummer: 509874
OMSCHRIJVING BIJGEBOUWEN UIT RCE: BIJGEBOUWEN; het bijgebouwencomplex, XVII-XVIII, is geheel symmetrisch opgezet op een U-plattegrond en ligt ten noorden van het kasteel direct aan de Steinweg; het bestaat uit twee bouwhuizen, die op de binnenste noordhoeken met elkaar verbonden zijn door een poortgebouw; de beide aldus gevormde hoeken aan de wegzijde zijn gevuld met later gebouwde (XIX?) loodsen. De bouwhuizen hebben twee bouwlagen onder een zadeldak; de topgevels hebben speklagen. Het poortgebouw, eveneens twee bouwlagen, heeft een schilddak, dat lager is dan die van de bouwhuizen; in de buitengevel loopt de muur boven de poort driehoekig door; de poort heeft een hardstenen omlijsting tussen pilasters van hetzelfde materiaal. De loodsen, waarvan de westelijke naar de weg toe open is, hebben een lessenaarsdak; de bovenkanten ervan sluiten aan op de bouwhuizen. Het gehele complex is in baksteen, de daken gedekt met grijze pannen; de meeste ramen en deuren met hardstenen omlijstingen; in de onderste bouwlaag kijkspleten, met name in de buitengevels. Inwendig o.m.: in het westelijke bouwhuis vormen de verdieping en de zolder één ruimte, waarin 5 hoge spitsbogen, XVII, in baksteen met sluitsteen in mergel in de spits. Waardering: BIJGEBOUWEN zijn van algemeen belang, vanwege: a) de ouderdom; b) de architectuur van met name het interieur van het westelijke bouwhuis op de verdieping; c) als cultuurhistorisch onderdeel van het complex.
Bescherming terrein
Status:
Status:
Bestemming
Bestemmingsplan: J (Op het kasteelterrein is van toepassing het door de gemeenteraad van Voerendaal in november 2014 vastgestelde bestemmingsplan BPBuitengebied2013 met als "enkelbestemming Gemengd-Landgoed bestemd voor gemengd" en als "dubbelbestemming Waarde- Archeologie, resp. - Complex historische buitenplaats, bestemd voor waarde.)
Bestemming: (enkelbestemming Gemengd-Landgoed )
Bestemming: (dubbelbestemming Waarde- Archeologie, resp. - Complex historische buitenplaats)
Bestemmingsplan: J (Op het kasteelterrein is van toepassing het door de gemeenteraad van Voerendaal in november 2014 vastgestelde bestemmingsplan BPBuitengebied2013 met als "enkelbestemming Gemengd-Landgoed bestemd voor gemengd" en als "dubbelbestemming Waarde- Archeologie, resp. - Complex historische buitenplaats, bestemd voor waarde.)
Bestemming: (enkelbestemming Gemengd-Landgoed )
Bestemming: (dubbelbestemming Waarde- Archeologie, resp. - Complex historische buitenplaats)
Auteur en datum
Auteur: J.H.Wendrich
Beschrijving gemaakt: februari 2017
Auteur: J.H.Wendrich
Beschrijving gemaakt: februari 2017
Bouwhistorisch onderzoek RCE
Archeologisch onderzoek RCE
Overig onderzoek
Geomorfologische codering
Bodemkundige codering
Basisregistratie - er zijn in ieder geval gegevens over naam en locatie van het object, en verwijzingen naar de beschikbare afbeeldingen, literatuur, documentatie en bronnen. Aan de hand van deze informatie kan eenieder die geïnteresseerd is zich gaan verdiepen in het desbetreffende kasteel. Het is de bedoeling dat deze basisregistratie-beschrijvingen in de toekomst tot volwaardige beschrijvingen worden uitgebreid.
In bewerking - de beschrijvingen zijn veelal voorzien van meer uitgebreide informatie over de geschiedenis en bouwgeschiedenis van het kasteel. Deze beschrijvingen zijn echter nog niet door de wetenschappelijke redactie van het Kastelenlexicon gezien, of moeten nog bijgewerkt worden naar aanleiding van redactie-opmerkingen.
Volledig - deze beschrijvingen zijn door de redactie gezien en goedgekeurd.
In bewerking - de beschrijvingen zijn veelal voorzien van meer uitgebreide informatie over de geschiedenis en bouwgeschiedenis van het kasteel. Deze beschrijvingen zijn echter nog niet door de wetenschappelijke redactie van het Kastelenlexicon gezien, of moeten nog bijgewerkt worden naar aanleiding van redactie-opmerkingen.
Volledig - deze beschrijvingen zijn door de redactie gezien en goedgekeurd.