Object
Doenrade

Locatie
Adres: Limpensweg 20-22, 6439 BE
Doenrade
Gemeente Schinnen
Provincie Limburg

Het huis is gelegen ten zuiden van het gelijknamige dorp aan de N276, de weg van Sittard naar Geleen. De aangegeven coördinaten van de hoekpunten betreffen die van de globale omtrek van het omgrachte kasteelterrein zoals die is aangegeven op de kadastrale minuutkaart gemeente Oirsbeek, 1811-1832, Limburg, sectie A, blad 02 en zijn ingeschat op basis van Google Earth.

Typologie
 (Betreft het oorspronkelijke huis)
 (Betreft het huidige huis)
Met de bouw van het huidige omgrachte adellijke huis is gestart in de zestiende eeuw. Hoe het daarvoor aanwezige huis er heeft uitgezien is niet bekend. Gezien de in de negentiende eeuw nog aanwezige cirkelvormige omgrachting zou er mogelijk sprake kunnen zijn geweest van een omgrachte woontoren.

Etymologie
Het huis werd vernoemd naar het dorp waarbij het werd gebouwd.

Huidige situatie
Laatst bijgewerkt: december 2014

Huidige functie:

Het gebouwencomplex is door de huidige eigenaar Hamshire Classics Hotels in 1993 grondig gerestaureerd, waarbij het hoofdgebouw is ingericht als hotel-restaurant.

Toestand van het middeleeuwse kasteel
Zichtbaar:  (Betreft het oorspronkelijke huis ten noordwesten van het huidige huis )
Zichtbaar:  (Betreft het huidige huis, waarvan de bouw in de zestiende eeuw is gestart. )
Grondgebruik:  (Het complex is in gebruik als hotel-restaurant)
Grondgebruik:

Van het oorspronkelijke huis zijn bovengronds geen resten meer aanwezig. Het in de zestiende, zeventien en achttiende eeuw gebouwde en in de twintigste eeuw sterk gewijzigde huidige huis is thans als hotel-restaurant in gebruik.

Afmetingen
Van het oorspronkelijk huis zijn geen gegevens bekend, waaruit de afmetingen ervan zouden kunnen worden afgeleid. De aangegeven totale afmetingen (ca. 90x100m) betreffen de globale afmetingen van het oorspronkelijk door een gracht omgeven kasteelterrein uit de zestiende eeuw met hoofdburcht en voorhof. Binnen dit kasteelterrein is gelegen het oorspronkelijk door een eigen gracht omgeven hoofdgebouw (ca. 40x40m) en het voorhof (ca. 35x40m). De noordelijk van het hoofdgebouw gelegen boerderij valt buiten dit kasteelterrein en de aangegeven afmetingen.

Oudste vermelding
Datum: 1224
Bron: Akte

In een akte uit 1224 wordt een lid van de adellijke familie Van Dobbelstein vermeld en in een akte uit 1324 wordt een lid van deze familie vermeld als Werner van Doenrath. In de tussenliggende periode worden in diverse aktes leden van de familie Van Dobbelstein vermeld.

Bezitsgeschiedenis
De oudst bekende eigenaren van kasteel Doenrade zijn leden van de adellijke familie Van Dobbelstein. Het eerste lid van deze familie, die zich ook naar het leengoed ging vernoemen was Werner, die als Werner van Doenrath in een akte van Thorn uit 1324 wordt vermeld. De eerste leden van de familie Dobbelstein, die als eigenaar in relatie kunnen worden gebracht met Doenrade zijn de broers Godart en Gielis Dobbelstey, die bij het leenhof van Valkenburg als zodanig worden vermeld. Via vererving blijft Doenrath of Doenrade tot eind vijftiende eeuw binnen de familie Van Dobbelstein. In 1462 kwam Doenrade in het bezit van Bella van Dobbelstein. Door haar huwelijk met Johan Van Brempt van Huis Lieck ging Doenrade over naar de adellijke familie Van Brempt. Haar kleinzoon, Steven van Brempt, ook wel "de oude Lieck" genoemd, was de eerste van zijn geslacht die zich "Brempt van Doenrade" ging noemen. Via vererving blijft Doenrade binnen de familie Van Brempt tot in de tweede helft van de zeventiende eeuw. Nadat Hans van Brempt, de laatste heer van Doenrade uit het geslacht Van Brempt, in 1679 was overleden, werd Doenrade verkocht aan Jean Fortuné Ernest baron de Fleron. Kort daarna in 1684 ging Doenrade via verkoop naar Peter Isacq en vervolgens in 1718 naar Jan Christiaan von Eschweiler. Door het huwelijk van diens dochter Catharina Agnes met Karel de Limpens in 1722 ging Doenrade over naar de familie De Limpens, waarbinnen het bleef tot eind negentiende eeuw. Na het overlijden van de laatste erfgenamen Ernest en Karel de Limpens in 1893 kwam Doenrade in handen van de door hen in 1886 opgerichte "Weldadige Stichting Jan de Limpens" die tot doel had om arme mensen uit de omliggende dorpen te helpen. In 1922 werd het Huis ingericht als verzorgingshuis, dat in 1957 werd gesloten. Hierna is er lange tijd een politieschool in gevestigd geweest. In 1970 werd het huis verkocht aan een meubelhandelaar, die het vervolgens in 1993 verkocht aan de huidige eigenaar, Hamshire Classics Hotels.

Historische betekenis
Het huis is lange tijd in het bezit geweest van een tweetal families die tot de belangrijke Limburgse adel behoorden, de familie Van Dobbelstein en de familie Van Lieck.

Bouwgeschiedenis
Wanneer en door wie het oorspronkelijke kasteel is gebouwd, is niet bekend. Het kasteel zou al begin twaalfde eeuw zijn gesticht. Uitgaande van het nog op de kadastrale minuutkaart gemeente Oirsbeek, 1811-1832, Limburg, sectie A, blad 02, zichtbare gedeelte van een gracht ten noorden van het huidige huis, zou er sprake geweest kunnen zijn van een door een gracht omgeven ronde woontoren met een diameter van ca. 15m. Op de locatie van het huidige hoofdgebouw zou dan mogelijk het oude voorhof kunnen hebben gelegen. Het huidige hoofdgebouw bestaat uit een drietal rondom een binnenplaats gesitueerde vleugels. De openzijde van dit u-vormige gebouw bevindt zich aan de westkant. De bouw ervan heeft in principe in 3 fasen plaats gevonden. Het oudste gedeelte is de noordvleugel, die is gebouwd in de zestiende eeuw toen de familie Van Brempt eigenaar van het huis was. In betreffende vleugel is nog een gedenksteen van het echtpaar Van Brempt-van Kukheim uit 1629 aanwezig. De oostelijke tussenvleugel stamt grotendeels uit de zeventiende eeuw. Van de twee aan de zijde van de binnenplaats aanwezige torens is de zuidelijkste ervan in de achttiende eeuw gebouwd. De zuidelijke vleugel is gebouwd in de achttiende eeuw als huiskapel. De in metselwerk uitgevoerde gebouwen hebben twee woonlagen en worden afgedekt door een met leien bekleed zadeldak. De voormalige kapelvleugel is herkenbaar aan de in metselwerk uitgevoerde steunberen. Momenteel zijn alle buitenmuren van het hoofgebouw wit gepleisterd. De bij huis Doenrade behorende hoeve is gelegen ten zuiden van het hoofdgebouw en bestaat uit diverse rondom een binnenplein gelegen bouwdelen. Een deel van deze gebouwen stamt uit de achttiende eeuw. In verband met het in gebruik nemen van het hoofdgebouw als bejaardenhuis werd het huis in het begin van de twintigste eeuw aanzienlijk verbouwd. Eind twintigste eeuw werd het gebouw door de huidige eigenaar gerestaureerd en als hotel-restaurant in gebruik genomen.

Afbeeldingen
- Google Earth, datum beeldmateriaal 2009, geraadpleegd december 2014; - kadastrale minuutkaart gemeente Oirsbeek, 1811-1832, Limburg, sectie A, blad 02, geraadpleegd december 2014; - Ferrariskaart 1777, nr. 209, Schinnen, http://www.kbr.be/collections/cart_plan/ferraris/ferraris_nl.html; - luchtfoto vanuit het westen gezien, Linssen, D., Rottier, H., Salden, H., 1980, Limburgse kastelen in vogelvlucht, Heerlen, 33; - aanzicht noordgevel, Heynen, L., 2005, Kastelen in Zuid-Limburg, in hernieuwde glans, Zutphen, 33;

Bronnen
- http://watwaswaar.nl/#dE-4e-7-1-1v-1-----3Mt, geraadpleegd december 2014; - http://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl/php/main.php, geraadpleegd december 2014; - http://archis2.archis.nl/archisii/html/index.html, geraadpleegd december 2014; - http://www.limburg.nl/e_Loket/Atlas_Limburg/Thematische_viewers/Kunst_en_Cultuur/ geraadpleegd december 2014; - http://ruimtelijkeplannen.nl, geraadpleegd december 2014; - http://www.kasteeldoenrade.nl/, geraadpleegd december 2014.

Literatuur
- Habets, J., 1884, Geschiedenis van het Leenhof en de Leenen van Valkenburg, Roermond, 352-369; - Heynen, L., 2005, Kastelen in Zuid-Limburg, in hernieuwde glans, Zutphen, 32-33; - Hupperetz,W., Olde Meierink,B. en Rommes,R. (red.), 2005, Kastelen in Limburg, Burchten en Landhuizen (1000-1800), Utrecht, Stichting Limburgse Kastelen, 310-311; - Linssen, D., Rottier, H., Salden, H., 1980, Limburgse kastelen in vogelvlucht, Heerlen, 32-33; - Vemer, J.C., 1966, Kastelen in Limburg, het verleden in steen, Tilburg, 53; - Vemer, J., 1966, Zuid Limburg land vol kastelen, Maastricht, 128-129;

Coördinaten
Coordinaten: 50°57'41.50''N,  5°54'31.92''O
Kaartblad: 60D , x: 191,66, y: 330,40, precisie 2

Bescherming gebouw
Status:  (Betreft het in de zestiende eeuw gebouwde huis)

Monumentnummer: 33353
 OMSCHRIJVING UIT ARCHIS: Huis Doenrade. Haakvormig herenhuis, XVI-XVIII, met vierkant torentje in de binnenhoek. Wapensteen 1629. Veel wijzigingen. Moderne kapel. Bouwhoeve met binnenplaats, XVII, opgetrokken van baksteen. Poortomlijsting van Naamse steen bekroond door een fronton.

Bescherming terrein
Status:

Bestemming
Bestemmingsplan: N (Op het kasteelterrein is van toepassing het door de gemeenteraad van Schinnen maart 2013 vastgestelde bestemmingsplan "Buitengebied Schinnen", met als enkelbestemmingen wonen, horeca en agrarisch en als dubbelbestemming Archeologie 2>)
Bestemming:  (enkelbestemming voor noordelijkgelegen boerderij)
Bestemming:  (enkelbestemming voor hoofdgebouw)
Bestemming:  (enkelbestemming voor zuidelijk gelegen voorhof)
Bestemming:  (dubbelbestemming Archeologie 2)

Auteur en datum
Auteur: J.H.Wendrich
Beschrijving gemaakt: december 2014

Geomorfologische codering
8E6: Plateauterras, bedekt met loss;

Bodemkundige codering
BLd6: Radebrikgronden; siltige leem;