Object
Heesbeen

Locatie
Adres: Grotestraat 41
Heesbeen
Gemeente Heusden
Provincie Noord-Brabant

Kasteel Heesbeen lag in het gelijknamige dorp, ten westen van Heusden, ten zuiden van de Grotestraat, zo'n 400 meter ten westen van de Ned. Hervormde kerk.

Typologie

De typologie van dit huis is onbekend.

Etymologie
Het huis werd genoemd naar de plaats waarbij het gebouwd werd.

Huidige situatie
Laatst bijgewerkt: 15-07-2011

Huidige functie:

Het kasteel bestaat niet meer. Her voormalige kasteelterrein is in gebuik als weiland en moestuin.

Toestand van het middeleeuwse kasteel
Zichtbaar:
Grondgebruik:

Op behoorlijke diepte zouden nog fundamenten van het huis in de grond zitten.

Oudste vermelding
Datum: Na 1260
Bron:

Bezitsgeschiedenis
Jan van Heusden de Jonge, zoon van Jan VI van Heusden en Catharina van Loon ontving voor zijn vaderlijk erfdeel het goed en de heerlijkheid Heesbeen, waar hij het kasteel stichtte. In 1383 was Arent van Heesbeen in het bezit van de heerlijkheid en het kasteel. Zijn enige dochter Geertruid werd in 1392 met de heerlijkheid beleend. Via haar huwelijk kwam het goed in handen van Hugeman van Strijen, heer van Zevenbergen. Rond 1492 kwam het bij de dood van Aernt van Strijen aan zijn dochter Maria, die getrouwd was met Cornelis de Glimes, heer van Grevenbroeck. Hun zoon Cornelis van Bergen droeg de heerlijkheid in 1555 over aan Willem Torck. In 1620 kwam het goed in handen van Willem van Renesse, heer van Mal. In 1880 verkocht Mathilda, gravin Wolff-Metternich, echtgenote van graaf Bela Pongracz het goed.

Historische betekenis
Het huis was de residentie van de heren van Heesbeen.

Bouwgeschiedenis
Het kasteel werd na 1260 gebouwd, en werd in 1589 door de inwoners van Heusden afgebroken, omdat het te dicht bij de stad lag, en de graaf van Mansfeld met een leger in dienst van de Spaanse koning Heusden wilde belegeren. Daarna werd het kasteel op kleinere schaal weer opgebouwd. Na 1880 is het verdwenen. De dubbele gracht werd gedempt, en de terp die overbleef is met de ruilverkaveling verdwenen.

Afbeeldingen
- Pentekening, 1710, 't Huis te Heesbeen, Tilburg, KUB H 41/820.11.- pentekening, 15 Augustus 1718,'t Huys te Heesbeen aan de Noord Zijde, H. Pola, Tilburg, KUB H 41/820.11 (Documentatiecentrum NKS, documentatiemap 'HEESBEEN').- pentekening, 15 Augustus 1718, 't Huys te Heesbeen aan de Zuid Zijde, H. Pola, Tilburg, KUB H 41/820.11 (Documentatiecentrum NKS, documentatiemap 'HEESBEEN').- penseeltekening, 1720, 't Huis te Heesbeen bij Heusden, door A. de Haen, Tilburg, KUB H 41/820.11.- Kadastrale minuut, 1811-1832, Gemeente Heesbeen, Eethen en Genderen, Noord Brabant, Sectie E, blad 2, nr. 335 (http://watwaswaar.nl/#VU-Mq-7-ed-1v-1-3AIq-1XAu---29J, geraadpleegd op 11-10-2010).- Google Earth foto, 2010, locatie Heesbeek (Documentatiecentrum NKS, digitale documentatie).

Bronnen
N.v.t.

Literatuur
- Aa, A.J. van der, 1844, Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden, Deel 5, Gorinchem, 314.- Boven, M.M.A. van, 1982, Kastelen in Brabant. ‘Van Burcht tot Landhuis’, ’s-Hertogenbosch, 152.- Bosch, M. van den, Het Slot te Heesbeen, Met Gansen Trou, jaargang?, 20-21 (NKS documentatiemap 'HEESBEEN')- Hornman, C., 1982, 'De Heren van Heesbeen', Met Gansen Trou, 11e jaargang, 181-183.- Sasse van IJsselt, A.F.O. van, 1918, Beschrijving van de kasteelen staande of gestaan hebbende in het Hollandsch deel van Noord-Brabant, 11-12', Met Gansen Trou, 22e jaargang 173-176.

Documentatie
N.v.t.

Bescherming gebouw
Status:

Bescherming terrein
Status:

Bestemming
Bestemmingsplan: N
Bestemming:

Auteur en datum
Auteur: P, van der Wielen / Maartje Verhoeckx
Beschrijving gemaakt: 11-10-2010

Bouwhistorisch onderzoek RCE
N.v.t.

Archeologisch onderzoek RCE
1965 Boring door Renaud

Overig onderzoek
1950 Heemkundekring Onsenoort 2003 BAAC

Geomorfologische codering
3K25, Rivieroeverwal

Bodemkundige codering
Rd10C-VII, Kalkloze ooivaggronden; lichte zavel.