Grimhuysen / 't Rode Slot
BASISREGISTRATIE [?]
algemeen |
omschrijving |
bezits- en bouwgeschiedenis |
afbeeldingen, literatuur en documentatie |
verdere informatie |
terug naar de lijst
Object
Grimhuysen / 't Rode Slot
Locatie
Adres: Slotstraat
Oud-Gastel
Gemeente Halderberge
Provincie Noord-Brabant
Restanten van een vermoedelijk object bevinden zich in nabijheid van / onder de boerderij Het Slot in Oud Gastel, een dorp enkele kilometers ten noorden van Roosendaal. De Slotstraat is gelegen ten zuidoosten van de dorpskern (tegen de A17).
Typologie
Omdat er slechts sprake is van een te vermoeden locatie van de resten van het voormalige kasteel (namelijk onder de boerderij Het Slot) kan er aan de hand van de huidige situatie niets worden gezegd over een mogelijke typologie. Wel is er één afbeelding van Grimhuysen te Oud Gastel beschikbaar. Deze anonieme tekening (jaartal onbekend) met het onderschrift ‘Het voormalig Kasteeltje 'Grimhuysen' te Gastel’ (bijlage I) is vanwege het ontbreken van verdere gegevens niet betrouwbaar genoeg voor het reconstrueren van het uiterlijk van Grimhuysen.
Archeologisch onderzoek is gewenst, al zal dit door de bebouwing boven het te vermoeden fundament niet of nauwelijks mogelijk zijn.
Etymologie
Grim komt mogelijk van isengrim, wolf [Van der Wielen].
Huidige situatie
Laatst bijgewerkt: 14-07-2011
Huidige functie:
Het middeleeuwse huis bestaat niet meer. Het kasteelterrein van het voormalige middeleeuwse huis is nu in gebruik als boerenerf.
Toestand van het middeleeuwse kasteel
Zichtbaar: (niet geheel met zekerheid te zeggen)
Grondgebruik:
Archeologisch onderzoek in maart 2007 heeft resten opgeleverd van een bijgebouw van kasteel Grimhuysen. Dit viel af te leiden aan de verkleuringen van de grond, veroorzaakt door gerotte houten palen die tevens gaten in de grond hebben achtergelaten. Archeoloog Arjan Schutte van Grontmij vermoedt dat de fundering van het kasteel zelf onder de boerderij aan de Slotstraat te vinden is.
Opgemerkt dient te worden dat de archeologische waarnemingen en enkele vondsten (16de en 17de eeuws aardewerk) geen definitief bewijs vormen voor de voormalige aanwezigheid van een kasteel. De opmerking van dhr. Schutte over de vermoedelijke locatie van het kasteel is voorbarig.
Afmetingen
De afmetingen zijn onbekend.
Oudste vermelding
Datum: Voor 1394
Bron: J.B. Krüger, Kerkelijke Geschiedenis van het Bisdom van Breda
Het slot zou afkomstig zijn van Jan van der Leck, welke in 1394 overleed. Het huis moet dus van daarvoor stammen [Van der Wielen].
Bezitsgeschiedenis
Het huis zou afkomstig zijn van Jan van der Leck, die in 1394 overleed. Het is echter niet zeker dat het hier werkelijk om de heer van Breda ging. Daarna kwam het aan François van den Zande, zoon van Jan, markies van Bergen op Zoom. In 1574 kwam het in handen van Lodewijk de Pottere. Het huis bleef in het bezit van de familie De Pottere tot aan de dood van Joannes Battista de Pottere, die in 1752 overleed. Daarna ging het over in handen van Pieter Andries van Mattemburgh. Via deze ging het over op George Hendrik van Rivecourt, en via hem op Willem Plevier. Diens dochter Anna Antonetta was de laatste bewoonster. Na de dood van haar echtgenoot Louis Auguste Joseph de Salengre vertrok zij naar Gouda en verkocht in 1830 het huis ter afbraak [Van der Wielen].
Historische betekenis
Het was waarschijnlijk een eenvoudige edelmanswoning.
Bouwgeschiedenis
Het huis werd gebouwd voor 1394 en was 'door eene breede en diepe gracht omgeven, en door eene poort van de Slotstraat afgescheiden, in de nabijheid van een bosch met aangename wandelpaden en koepeltjes'. Waarschijnlijk werd het huis later meerdere malen verbouwd, tot het uiteindelijk in verval raakte en in 1830 ter afbraak verkocht werd. Waarschijnlijk is het vrij kort daarna ook werkelijk afgebroken [Van der Wielen].
Afbeeldingen
- Kadastrale minuut, 1826, Gemeente Oud- en Nieuw-Gastel, Noord Brabant. Sectie E, blad 1, 187 (http://watwaswaar.nl/#Om-JM-6-ed-1v-1-2XbM-1JFw---1pO, geraadpleegd op 16-02-2011).
- Aquarel, 1832, Gezicht op het Dorp Oud-Gastel, Door D.T. Gevers van Endegeest (NKS documentatiecentrum).
- tekening, 1894(?)Het voormalig kasteeltje 'Grimhuysen' te Gastel (Juten 1894, 281).
- Google Earth foto, 2011, locatie grimhuizen te oud Gastel (documentatiecentrum NKS, digitale documentatie).
Bronnen
N.v.t.
Literatuur
- Boven, M.M.A. van, 1982, Kastelen in Brabant. Van burcht tot landhuis, ’s Hertogenbosch, 151.
- Juten, W.J.F., 1894, ’t Kasteeltje Grimhuysen, Taxandria, jg. 1 nr. 23, 278-280.
- Krüger, J.B., Kerkelijke Geschiedenis van het Bisdom van Breda dl. 3, p. 372. [vd Wielen]
- Nix, J.C., Jhr. Mr. D.T. Gevers van, 1983, Endegeest en de Belgische Opstand; Tekeningen van een Haagse Schutter 1831-1833, 126-127, tek. 55. [vd Wielen]
- Timmers, Frank, 2007, Restanten Grimhuizen, in: BN de Stem (editie Moerdijk) van 24-03-2007.
- Werff, Y.P.W. van der, 1972, Een Kabinet van Westbrabantse Gezichten bevattende de Baronie en het Markiezaat met Inbegrip van de Voormalige Hollandse Plaatsen, tek. 54. [vd Wielen]
Documentatie
Bescherming gebouw
Status:
Bescherming terrein
Status:
Bestemming
Bestemmingsplan: J
Bestemming:
Auteur en datum
Auteur: P.J. van der Wielen/J.J.A. Pennartz
Beschrijving gemaakt: 05-02-2004/04-11-2008
Bouwhistorisch onderzoek RCE
N.v.t.
Archeologisch onderzoek RCE
N.v.t.
Overig onderzoek
Geomorfologische codering
3K14, Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)
Bodemkundige codering
zEZ23-VI, Hoge zwarte enkeerdgronden; lemig fijn zand
Basisregistratie - er zijn in ieder geval gegevens over naam en locatie van het object, en verwijzingen naar de beschikbare afbeeldingen, literatuur, documentatie en bronnen. Aan de hand van deze informatie kan eenieder die geïnteresseerd is zich gaan verdiepen in het desbetreffende kasteel. Het is de bedoeling dat deze basisregistratie-beschrijvingen in de toekomst tot volwaardige beschrijvingen worden uitgebreid.
In bewerking - de beschrijvingen zijn veelal voorzien van meer uitgebreide informatie over de geschiedenis en bouwgeschiedenis van het kasteel. Deze beschrijvingen zijn echter nog niet door de wetenschappelijke redactie van het Kastelenlexicon gezien, of moeten nog bijgewerkt worden naar aanleiding van redactie-opmerkingen.
Volledig - deze beschrijvingen zijn door de redactie gezien en goedgekeurd.