Object
Vinningen

Locatie
Adres: Zee- en inlaagdijk van Hoedekenskerke
Hoedekenskerke
Gemeente Borsele
Provincie Zeeland

Voormalige kasteelberg, opgenomen in inlaagdijk. De coördinaten geven een benadering aan van de ligging van het voormalige, verdronken dorp Vinningen.

Typologie

Mottekasteel; opbouw onbekend. Omstreeks het tweede kwart van de zestiende eeuw werd ongeveer ter plaatse mogelijk een nieuw kasteel gebouwd.

Etymologie
Naar het nabijgelegen dorp Vinningen, dat na de volledige afdamming van de Ee is opgegaan in het dorp Hoedekenskerke.

Huidige situatie
Van het kasteel rest niets meer. Benoorden de Havenstraat in Hoedekenskerke herinneren de straatnamen Oostendestraat en Kasteelhoekstraat nog aan de oude situatie.

Toestand van het middeleeuwse kasteel
Zichtbaar:
Grondgebruik:

Tussen 1750 en 1800 is een inlaagdijk over de kasteelberg gelegd. De precieze ligging van het mogelijke kasteel is niet bekend. Er zijn in ieder geval geen resten van bewaard gebleven en het komt ook niet voor in Archis.

Afmetingen
De overloper uit 1638 geeft drie percelen 'achter den Berch', 'den Berch' en 'voor den Berch', die toen al agrarisch werden gebruikt, met respectieve maten 1 gemet 165 roeden, 192 roeden en 1 gemet 95 roeden. Het totale kasteelterrein had dus een oppervlakte van 3 gemet en 52 (Blooise) roeden, waarbij een vierkante roe is 13,08 m2 (de landmaat van 1 gemet Bloois is 0,3924 ha; de lengtemaat van 1 Blooise roede 3,617 m).

Oudste vermelding
Datum: Onbekend
Bron: Onbekend

Onbekend

Bezitsgeschiedenis
De oudste vermeldingen van het geslacht Van Oostende zijn die van Gerard van Oostende in de periode 1256-1260. In 1266 wordt een Jan van Vinningen vermeld, samen met zijn zoon Hendrik. Zij bewoonden mogelijk de kasteelberg van Vinningen. Het is de enige keer dat leden van het geslacht Van Oostende zich Van Vinningen (naar hun woonplaats) noemden.

Historische betekenis
Binnen de ambachtsheerlijkheid Oostende-Vinningen lagen twee verdedigbare huizen. De hoofdtak van het geslacht Van Oostende huisde op het kasteel te Oostende en een zijtak te Vinningen. Beide kastelen lagen zeer strategisch aan het water. Het kasteel Oostende beheerste De Zwake en het kasteel te Vinningen grendelde de landinwaarts snijdende kreek de Ee af.

Bouwgeschiedenis
De in 1266 vermelde Jan van Vinningen was mogelijk de bouwheer van het mottekasteel. Een tweede bouwfase vond wellicht plaats, toen het stamslot van Oostende in de winter van 1520/1521 met het dorp Oostende in zee was verdwenen. Er zal toen bij de berg een nieuwe behuizing zijn gebouwd. Met de dood in 1542 van Vriese van Oostende, de laatste ongehuwde mannelijke telg, stierf de familie uit. Vriese' s bezittingen kwamen toe aan de dochters van zijn zuster Maria. Een van hun kinderen, Thomas de Pleyves, zou alle goederen erven. Hij heeft nooit op het kasteel gewoond, zodat dit spoedig tot een bouwval verviel. Op de Visscher-Romankaart van Zeeland (1655) is ten noorden van Hoedekenskerke een ruïne getekend, zodat in de zeventiende eeuw nog resten van het kasteel te zien moeten zijn geweest. De veldhoek ter plaatse heet 'Kasteelhoek'.

Afbeeldingen
De enige bekende afbeelding is een schetsmatig aangeduide ruïne op de Visscher-Romankaart van 1655. Het tekeningetje toont een kennelijk rechthoekig kasteel met één toren en puinresten, mogelijk ter plaatse van de voorburcht. Niets te zien op kadastrale minuut.

Bronnen
N.v.t.

Literatuur
- Encyclopedie van Zeeland III, 218-219, trefw. 'Vinninge'.- Ruiter, J. De, 1994, Hoedekenskerke, dorp tussen Zeedijk en Zaaidijk, Goes, 8.- Visscher-Roman kaart van Zeeland, 1655 (Alphen aan den Rijn, 1973).

Documentatie
PDB Middelburg, 48H/9N

Bescherming gebouw
Status:

Bescherming terrein
Status:

Bestemming
Bestemmingsplan:
Bestemming:

Auteur en datum
Auteur: J. de Ruiter / J.J.B. Kuipers
Beschrijving gemaakt: 1 september 1997 / 12 december 1997

Bouwhistorisch onderzoek RCE
N.v.t.

Archeologisch onderzoek RCE
N.v.t.

Overig onderzoek
N.v.t.

Geomorfologische codering
LPO

Bodemkundige codering
XXX