Object
Limburg

Locatie
Adres: Slotlaan 15, 4902 AD
Oosterhout
Gemeente Oosterhout
Provincie Noord-Brabant

Het slotje Limburg is gelegen aan de Slotlaan 15, in nabijheid van de Ridderstraat in het centrum van Oosterhout.

Typologie

Het object is al vóór 1550 enkele malen verbouwd (zie Bouwgeschiedenis), dus een eenduidige typologie van de middeleeuwse situatie is niet mogelijk. Vermoedelijk was het object in oorsprong een eenvoudig rechthoekig huis.

Etymologie
Peter die Hertoghe, die tot aan zijn dood in 1463 rentmeester in het hertogdom Limburg was, heeft zijn jachtslotje in Oosterhout die naam gegeven.

Huidige situatie
Laatst bijgewerkt: 03-05-2003

Huidige functie:

Het huis bevat twee bouwlagen onder een schilddak. De voorgevel telt vijf traveeën met kruisvensters. De voordeur bevindt zich in het midden. In het dak twee dakkapellen met kruisvensters in een geornamenteerde omlijsting. Op de beide hoeken ieder een lage, ronde hoektoren, van ongelijke hoogte en dikte, bekroond door achtkantige spitsen. De linkerspits steekt net boven de dakrand uit, de rechter reikt tot aan de bovendorpel van de ramen op de eerste verdieping. De voordeur is bereikbaar via een vaste, stenen brug. Haaks op de voorgevel staat het langgerekte poortgebouw van een bouwlaag onder een schilddak, dat zich in de lengte uitstrekt langs de Slotlaan. De poortdoorgang bevindt zich geheel links. Links hiervan nog een muur, verdeeld in delen van verschillende hoogte, de delen worden gescheiden door ongelijke pilasters bekroond met een bolornament. Zowel huis als poortgebouw zijn wit gepleisterd [Van der Wielen].

Toestand van het middeleeuwse kasteel
Zichtbaar:
Grondgebruik:

Als wordt aangenomen dat de voormalige raadzaal en de uitbreiding hierop van enkele decennia later tot de oorspronkelijke middeleeuwse elementen gerekend kunnen worden, is het waarschijnlijk dat er in de huidige toestand middeleeuws muurwerk schuilgaat. Het object is beschermd (monumentnr. 31681), evenals het terrein.

Oudste vermelding
Datum: 1312
Bron:

Bezitsgeschiedenis
In de loop der eeuwen heeft ook Limburg heel wat eigenaren en/of bewoners zien komen en gaan. Tot die eigenaren behoorde ook een Jacob van Alchemade, die eveneens in Tilburg bezittingen had. Tekenend is, dat het Slotje na 1871 in vijftien jaar tijds zes keer van eigenaar veranderde. Het kende tijden van leegstand en herbergde vier jaar nonnen uit Opper-Silezië (1875), Franse religieuzen en grootseminaristen van Redemptoristen (1880). Een Franse baron, die vijf dochters in het pensionaat van de O.L. Vrouwe abdij had, baron R.J.B. de Denesvres de Domecy, bezat Limburg van 1902-1910. In 1938 werd het ten slotte door de gemeente aangekocht (Pierre van Beek Heemkundeartikelen, 7 dec 1974 in Het Nieuwsblad van het Zuiden).

Historische betekenis
Het huis was aanvankelijk een jachtslot; de belangrijkste functie die het ooit vervuld heeft, was dat van gemeentehuis [Van der Wielen].

Bouwgeschiedenis
Het duiden van de bouwgeschiedenis van het slotje Limburg is een complexe aangelegenheid. Niet alleen in de afgelopen eeuwen is er veel verbouwd, ook is het uiterlijk in de middeleeuwse periode aan verandering onderhevig geweest. Het oudste deel van het object moet van vóór 1400 dateren. Het gaat hier waarschijnlijk om de noordelijke ruimte (de voormalige raadzaal toen het slotje van 1940 tot 1980 als raadhuis van de gemeente diende). Met hetgeen daar onder en boven is, moet dit het hoofdbestanddeel van dit vroege huis zijn geweest. Het geheel wordt in een dertigtal jaren later omschreven als een stede met huysinghe, hovinghe en landen. Het object heeft dus rond 1430 een uitbreiding ondergaan (mogelijk tot jachtslotje). De toen U-vormige plattegrond van het huis was mogelijk het gevolg van een uitbreiding omstreeks 1460, gepaard gaande met een omgrachting direct rond het gebouw. Vermoedelijk zijn toen ook de vierkante traptoren in de noordwesthoek van de binnenplaats en de drie hoektorens gebouwd. Hoewel de datering problematisch blijkt, kan worden aangenomen dat het middeleeuwse object (in grote lijnen) twee verschijningsvormen heeft gekend. Van eenvoudig huis is het omgebouwd tot een statig slotje met omgrachting en hoektorens. Hoe deze ombouw exact heeft plaatsgevonden, en welke vroegere resten daarbij behouden zijn gebleven, is niet geheel duidelijk. Nader onderzoek is gewenst. [A-rubriek = Van der Wielen].

Afbeeldingen
- Kadastrale minuut, 1821, Gemeente Oosterhout, Noord Brabant. Sectie M, blad 2, 165(http://watwaswaar.nl/#Su-Ku-7-ed-1v-1-2uTQ-1ObY---PK, geraadpleegd op 28-02-2011).- Google Earth foto, 2011, locatie Limburg te Oosterhout (Documentatiecentrum NKS, digitale documentatie).- Limburg zijdelings gezien, penseeltekening, J. Bulthuis, Tilburg, KUB O 31/820.11 Limb [Van der Wielen].- Limburg aan de achterzijde, tekening, C. Pronk, Haaren, coll. Anton van Oirschot [Van der Wielen].

Bronnen
N.v.t.

Literatuur
- Aa, A.J. van der, 1839, Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden, Gorinchem, deel VIII, 516.- Boven, M.M.A. van, 1985 Kastelen in Brabant, ’s Hertogenbosch, 82-84.- Kalf, J., 1912, De monumenten van geschiedenis en kunst in de provincie Noord-Brabant. De monumenten in de voormalige Baronie van Breda, Utrecht, 281.- Mosselveld, J.H. van, 1964, De slotjes te Oosterhout, in: De Oranjeboom, XVII, 71-79.- Oirschot, A. van, 1981., Middeleeuwse kastelen van Noord-Brabant. Hun bewoners en bewogen geschiedenis, Rijswijk, 248-251.- Schellart, A.I.J.M., 1975, Historische landhuizen, Deventer, 190.

Documentatie
N.v.t.

Bescherming gebouw
Status:

Monumentnummer: 31681
 ODB Beschrijving (www.kich.nl): Voormalig huis Limburg, thans Raadhuis. Gepleisterd omgracht gebouw met ronde torens op de hoeken aan de voorzijde. Gesticht in het begin van de 15e eeuw door een Ridder van St. Jan, in 1460 met twee vleugels uitgebreid, in 1798 in klassicistische trant verbouwd, in 1940 verbouwd en uitgebreid. Inwendig lodewijk XVI stucplafonds en schoorsteenmantels. In de burgemeesterskamer een rococo schouw en betimmering, afkomstig uit het huis Heuvel 9. Laat 18e eeuws koetshuis en arbeiderswoning tot kantoor verbouwd.

Bescherming terrein
Status:

Bestemming
Bestemmingsplan: J
Bestemming:

Auteur en datum
Auteur: P.J. van der Wielen / J.J.A. Pennartz
Beschrijving gemaakt: 03-05-2003 / 28-05-2008

Bouwhistorisch onderzoek RCE
Rapportage Rijksmonument (nr. 31681).

Archeologisch onderzoek RCE
N.v.t.

Overig onderzoek
N.v.t.

Geomorfologische codering
B, Bebouwing

Bodemkundige codering
|h Bebouwing