Object
Hattert

Locatie
Adres: Hattertweg, 5821 EB
Vierlingsbeek
Gemeente Boxmeer
Provincie Noord-Brabant

Aan het einde van de Hattertweg, even buiten Vierlingsbeek, schuin tegenover het NS-station liggen de schamele overblijfselen van kasteel de Hattert.

Typologie

Etymologie
Hattert is een verbastering van Hatert, afkomstig van de familie van de Hatert die in de zestiende eeuw het huis bewoonde.

Huidige situatie
Laatst bijgewerkt: 25-07-2003

Als men de Hattertweg uitrijdt, rijdt men het voormalige kasteelterrein op. Rechts bevindt zich aan de rand van het omgrachte terrein de huidige woning, nieuwbouw. Links bevindt zich een grote schuur die uit oudere en nieuwere delen bestaat. Opvallend hierbij is het oude klokgeveltje met dichtgezet raam en deur, dat als het ware als een postzegel tegen de nieuwere bouw is geplakt.

Toestand van het middeleeuwse kasteel
Zichtbaar:
Grondgebruik:

Van het kasteel resten nog een omgracht terrein en een gedeeltelijk dichtgezet klokgeveltje waartegen een schuur gebouwd is.

Oudste vermelding
Datum: 1362
Bron:

In 1362 is er sprake van een versterkte hoeve gelegen in de buurtschap Schafferden.

Bezitsgeschiedenis
In 1362 was het huis was eigendom van Jan IV van Cuijk. In de veertiende eeuw had de familie van Arnoud van Mirlaer van den Hattert het huis in leen. De jonkers van de Hattert hebben het huis tot ongeveer 1640 bewoond. Via het huwelijk van erfdochter Anna Sybilla met een zoon van de Engelse familie Roper van Teyham kwam het in het bezit van die familie. In 1693 werd het huis publiek verkocht aan de Graafse rentmeester Pieter Ruijl. Vervolgens werden Lodewijk de Stürler en Jean Stedman eigenaar, tot het tenslotte aan de Eindhovense familie Smits kwam, die zich toen Smits van Hattert ging noemen. Vanaf 1848 is het huis in gebruik door verschillende religieuze congregaties. De laatsten, de paters van de Heilige Harten vertrokken in 1920. De familie Smits van Hattert verkochten het toen aan de familie Jaeger, die het landgoed onmiddellijk gaan ontmantelen.

Historische betekenis
Waarschijnlijk gering.

Bouwgeschiedenis
In 1362 bestond er al een hoeve met de naam Hattert en werd waarschijnlijk in de loop van de tijd uitgebouwd tot een versterkt huis. Rond 1649 was het kasteel zo bouwvallig, dat het niet meer voor bewoning geschikt was. De toenmalige eigenaar liet tegen de zuidelijke gracht een nieuw kasteel bouwen, terwijl later het oude kasteel afgebroken werd. Na 1920 werd het landgoed ontmanteld. De bijbehorende boerderijen werden verkocht, de oude oprijlaan viel onder de bijl van de houthakker, de hoofdgrachten werden gedempt en de sierlijke brug werd gesloopt. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het kasteel verwoest, en vervolgens afgebroken waarbij nog slechts enkele stukken muur gespaard bleven. Later werd er op het terrein een nieuw huis gebouwd en de restanten van het oude huis werden verwerkt in een schuur.

Afbeeldingen
-'t Huis de Haeterd, ets, anoniem, Tilburg, KUB V 58 / 820.11 Hate (1) te samen met:-Aan de andere zijde, ets, anoniem, Tilburg, KUB V 58 / 820.11 Hate (1)-Kasteel de hatert, pentekening, 1738, J. de Beyer, 's-Hertogenbosch, Noordbrabants Museum.

Literatuur
-Beurden, A.F. van, De Hatert bij Vierlingsbeek, Taxandria, 1926-Aa, v.d., Aardrijkskundig Woordenboek, dl. 5, p. 23-Beltman, M./Cuijk, H.J. van, Kastelen, Kerken, Kapellen en Kloosters in de Gemeente Boxmeer, 2003, p. 28-29

Bescherming gebouw
Status:

Bescherming terrein
Status:

Bestemming
Bestemmingsplan: J
Bestemming:  (N)

Auteur en datum
Auteur: P.J. van der Wielen
Beschrijving gemaakt: 25-07-2003

Overig onderzoek
Stichting Cultureel Erfgoed Boxmeer