Object
Haanwijk

Locatie
Adres: Haanwijk 1, 5271 VG
Haanwijk
Gemeente St. Michielsgestel
Provincie Noord-Brabant

Het huis ligt aan de noordelijke oever van rivier de Dommel, in een opengesteld natuurgebied met wei- en akkerland tussen Oud- en Nieuw-Herlaer in.

Typologie

Het in 1649 gebouwde jachtslot is nog steeds de kern van het huidige huis. Waarschijnlijk is het vroegere huis ontstaan uit of met gebruikmaking van een boerenhoeve die in de zestiende eeuw reeds bestond.

Etymologie
Het huis werd vernoemd naar Johan van Hanwic, die hier in 1306 een huis bezat.

Huidige situatie
Laatst bijgewerkt: 17-03-2003

Het huidige gebouw bestaat uit een herenhuis met een langgerekte zijvleugel waar tegenover in de achttiende eeuw een boerderij werd gebouwd. Het huis is gebouwd met baksteen en heeft een leien schilddak met een zeskantige dakruiter op de westelijke punt. Het huis heeft twee bouwlagen van vijf traveeën met zeslichtvensters. Vanwege de afbraak van het westelijke deel is de voorgevel niet symmetrisch meer. Tussen de vleugel en de boerderij bevinden zich twee binnenplaatsen afgesloten door een hek. Aan de voorzijde een binnenplein afgesloten door een hek. De lange oprijlaan begint in Halder naast kasteel Nieuw-Herlaer. De achterzijde ligt gelijk aan de weg. Onder de monumentenbescherming vallen naast het huis ook nog de dienstgebouwen, stal en muren; de parkaanleg, oranjerie met muren, boerderij met schuur en bakhuisje.

Toestand van het middeleeuwse kasteel
Zichtbaar:
Grondgebruik:

De kern van het huidige huis wordt gevormd door het in 1649 gebouwde jachtslot, inclusief het torentje op het dak, eigenlijk een uit de kluiten gewassen dakruiter met ui-vormige spits.

Oudste vermelding
Datum: 1306
Bron: Brief van de Eindhovense schepenbank.

Bezitsgeschiedenis
In 1570 is er sprake van Christoffel Gevaertsz., welke de tocht van een-vierde van de pachthoeve Haanwijk overdraagt aan zijn dochters Machteld en Elisabeth. In 1599 wordt de hoeve met bijbehorende landerijen overgedragen aan Gregorius van der Meer Dirkz. Maarten Christiaan Sweerts de Landas, heer van Oirschot was in het midden van de zeventiende eeuw bezitter. Op vijvenvijftigjarige leeftijd huwde hij een zeventienjarig meisje, dat hem enkele kinderen schonk. In de achttiende eeuw was het huis in bezit van Onno Tamminga, baron du Tour, die het bij zijn dood in 1779 naliet aan zijn dochter Cornelia. Zij huwde met Charles de Senarclens de Grancy. Een van diens nakomelingen huwde mr. J.N. Brink, wiens familie het huis nog steeds bewoond. Sinds 1984 is het huis inclusief het landgoed eigendom van de Stichting Het Noord-Brabants Landschap.

Historische betekenis
Het huis werd genoemd als jachtslot in nauwe verbinding met kasteel Oud-Herlaer.

Bouwgeschiedenis
Hoe het er in 1306 heeft uitgezien, en wat voor huis hier gestaan heeft is niet bekend. Wel zeker is dat ene Johan van Hanwic met het goed beleend werd. De kern van het huidige huis stamt nog uit 1649, toen het jachtslot gebouwd werd. In zestiende eeuw is er sprake van een hoeve, die waarschijnlijk haaks op het slot stond. De ingangspartij werd in 1834 tijdens een verbouwing aangebracht. Indertijd werd een deel van het huis aan de westkant afgebroken, wat werd vervangen door serreachtige uitbouw onder een platdak. De huidige hoeve stamt uit de achttiende eeuw.

Afbeeldingen
-Haanwijk gezien vanuit het oosten, tekening, O.G.H. Heldring, 1879, 10x19, Tilburg KUB, S 62.6/820.11 Haan (6)-Haanwijk, tekening, A.J.M. Weimar, '79, 19,5x25, Tilburg, KUB S 62.6/820.11 Haan (5)-Haanwijk vanuit het noorden, tekening, J. Bouman, 15,5x11,5, Tilburg, KUB S 62.6/820.11 Haan (2)

Literatuur
Oirschot, A. van, Middeleeuwse kastelen van Noord-Bran, p. 75- 77

Coördinaten
Coordinaten: , 
Kaartblad:  , x: , y: , precisie

Bescherming gebouw
Status:

Bescherming terrein
Status:

Bestemming
Bestemmingsplan: N
Bestemming:

Auteur en datum
Auteur: P.J. van der Wielen
Beschrijving gemaakt: 30-03-2003