Groenhuis

IN BEWERKING [?]

Object
Groenhuis

Locatie
Adres: Gebied De Hasselt, nabij de oude dorpskern De Plaets.
Berlicum
Gemeente St. Michielsgestel
Provincie Noord-Brabant

Van het terrein is niets meer over. Het land wordt nu gebruikt als akkergrond.

Typologie

Op een kaart van gebied De Hasselt wordt het huis aangegeven als een rechthoekje met uitstulpingen binnen een gracht.

Etymologie
Waarschijnlijk had het huis groene kozijnen e.d.

Huidige situatie
Laatst bijgewerkt: 08-04-2003

Het terrein waarop het huis heeft gestaan wordt gebruikt als bouwland; er herinnert niets meer aan het huis.

Toestand van het middeleeuwse kasteel
Zichtbaar:
Grondgebruik:

Van het huis is niets meer over; enkel een vlak terrein dat als bouwland wordt gebruikt.

Afmetingen

Oudste vermelding
Datum: 1568
Bron: Oude belastinglijsten

"In oude belastingenlijsten is sprake van 'het Groenhuysken mette lant'."

Het testament van Clara Michiels Jacobs vermeld in 1625 'een bloote hoffstadt met werff daer eertijds een huys, speelhuys ofte slootken gestaen heeft, genoempt 't Groenhuiskenslant ende erffenisse daeraen liggende, deels groes, hoylant ende ackerlant, groot 5 à 6 lopensen'.

Bezitsgeschiedenis
In 1566 wordt jonkvrouw Maria van Domborch genoemd als eigenaar, en later jonker Christoffel Bacx. Jonker mr. Gerart van Broeckhoven is in 1618 eigenaar, en in 1625 vermaakt Clara Michiels Jacobs het goed aan haar zoon Jan Peters van Helmondt. Op het huis rusten dan lasten te vergelijken met drie hypotheken. Het feit dat er nog geen hectare land bij ligt, houdt in dat het huis een grote waarde vertegenwoordigd moet hebben. In 1630 vinden we Hens Coolen Peeters als eigenaar van het goed; en in 1721 Teunis Roelof Smulders. In 1820 wordt het goed gekocht door Jan Hartman.

Historische betekenis
Het was een van de vele speelhuizen die destijds in Berlicum en Middelrode gebouwd werden.

Bouwgeschiedenis
Het huis moet gebouwd zijn voor 1500, daar het al voorkomt op een kaart van dat gebied. Het gekke is dat op een zelfde kaart uit 1610 het huis inclusief de grachten verdwenen is. Nu is er in het testament van Clara Michiels Jacobs sprake van een 'bloote hoffstadt', wat inhoudt dat het huis afgebroken is. Wellicht heeft men later een nieuw huis gebouwd, daar Jan Peters van Helmondt een schuldenlast had, van wat nu drie hypotheken zouden zijn. Op een kaart uit 1720 komt het huis ook niet voor, wat betekent dat het nieuwe huis toen ook al verdwenen moet zijn. Alleen het daarboven gelegen bouwland draagt dan nog de naam Groen Huyskens Acker.

Afbeeldingen
Geen

Bronnen

Literatuur
Heijden, W. van der, Een Slotje 't Groenhuyske in de Hasselt (ongepubliceerd)

Documentatie

Bescherming gebouw
Status:

Bescherming terrein
Status: (N)

Bestemming
Bestemmingsplan: N
Bestemming:

Auteur en datum
Auteur: P.J. van der Wielen
Beschrijving gemaakt: 08-04-2003

Bouwhistorisch onderzoek RCE

Archeologisch onderzoek RCE

Overig onderzoek
Heemkundekring De Plaets.

Geomorfologische codering

Bodemkundige codering

Basisregistratie - er zijn in ieder geval gegevens over naam en locatie van het object, en verwijzingen naar de beschikbare afbeeldingen, literatuur, documentatie en bronnen. Aan de hand van deze informatie kan eenieder die geïnteresseerd is zich gaan verdiepen in het desbetreffende kasteel. Het is de bedoeling dat deze basisregistratie-beschrijvingen in de toekomst tot volwaardige beschrijvingen worden uitgebreid.
In bewerking - de beschrijvingen zijn veelal voorzien van meer uitgebreide informatie over de geschiedenis en bouwgeschiedenis van het kasteel. Deze beschrijvingen zijn echter nog niet door de wetenschappelijke redactie van het Kastelenlexicon gezien, of moeten nog bijgewerkt worden naar aanleiding van redactie-opmerkingen.
Volledig - deze beschrijvingen zijn door de redactie gezien en goedgekeurd.