Object
Eikenlust, Huize

Locatie
Adres: Loofaert 1, 5258 SN
Berlicum
Gemeente St. Michielsgestel
Provincie Noord-Brabant

De hoeve Eikenlust ligt tussen Rosmalen en Berlicum tegen het terrein van Coudewater aan, aan de weg van Rosmalen naar Loosbroek.

Typologie

Eens werd het huis omgeven door grachten.

Etymologie
Afgeleid van de grote hoeveelheid eiken op het landgoed.

Huidige situatie
Laatst bijgewerkt: 01-04-2003

Het huis ligt een paar honderd meter van de weg af, in een opengesteld natuurgebied. Het huis is gebouwd met baksteen die wit gepleisterd is. Het telt twee bouwlaag onder een pannen schilddak, dat aan de linkerzijde doorgetrokken is tot op de eerste bouwlaag. In het midden van de voorgevel is een zeskantige toren aangebracht. Links hiervan een raam met kruisvensters, hierboven nog een klein raampje. Links van het grote raam de voordeur met een gepaneeld bovenlicht, en ook links hiervan twee schuin boven elkaar geplaatste raampjes. Rechts van de toren de eigenlijke herenkamer met een raam met kruisvensters. De ramen op de benedenverdieping hebben allen luiken. Op de eerste verdieping van de toren een klein kruisvenstertje met luik. De toren heeft een leien spits met windvaan.

Toestand van het middeleeuwse kasteel
Zichtbaar:
Grondgebruik:

Het huis is voor het grootste deel nog middeleeuws.

Oudste vermelding
Datum: 1388
Bron: Oud Bossche Protocollen

Bezitsgeschiedenis
Henric Buc was de bouwheer van de hoeve, die eerst de Nieuwe Wamberg werd genoemd, en later de Kleine Wamberg. Het goed werd later opgedeeld in vieren. In 1452 werd het gehele goed verkocht en Roelof de Bever werd eigenaar van het huis en de gronden eromheen. In 1551 kwam het huis via vererving in handen van de familie van Mechelen en daarna in die van de familie van Breugel. In 1732 vinden het geslacht van Pullen; en in 1785 verhuurt toenmalige eigenaar Johannes Koppelaar het huis aan Jan van Doorn, met uitzondering van de speelkamer; deze behield hij voor eigen gebruik. Rond 1817 is Johannes van Someren eigenaar en in 1886 komt het huis via de familie Verhulst aan Frans Jacob Joseph Marie van Rijckevorsel, kamerheer van de koningin, en eigenaar van kasteel De Wamberg. In 1967 brengen de erven Van Rijckevorsel het huis onder bij hun oom, Joseph, baron de Weichs de Wenne. De laatste familie die het huis bewoonde was de familie Damen die in 1992 het huis verliet. De beheerder neemt sindsdien geen vaste huurders meer in verband met toekomstplannen.

Historische betekenis
In 1886 werd het huis onderdeel van kasteel De Wamberg; verder had het nauwelijks betekenis.

Bouwgeschiedenis
In 1388 geeft Henri Buc opdracht tot het bouwen van een hoeve, vijf spans wijd met gedeeltelijk stenen muren. In 1483 worden tijdens een renovatie ook de fitselstekwanden (gevlochten wilgentenen bekleed met leem), vervangen door steen. Er wordt een poort gebouwd, een gracht gegraven en er worden aarden wallen opgegooid. Tijdens het beleg van 's-Hertogenbosch in 1629 loopt het huis toch schade op, maar de muren bleven overeind. Men gaat er vanuit dat enkel het houtwerk door het leger hergebruikt werd, en dat het huis verder geen slachtoffer is geweest van de krijgshandelingen. Rond 1886 wordt het rietendak door een pannendak vervangen.

Afbeeldingen
-Eikenlust aan de voorzijde, foto, L.C.M. Zwijsen, 1961, Tilburg, KUB B 48.1/830.11 (14)

Literatuur
Heijden, W. van der, Eikenlust, Hoeve met Speelhuis te Berlicum, (ongepubliceerd)

Coördinaten
Coordinaten: , 
Kaartblad:  , x: , y: , precisie

Bescherming gebouw
Status:

Bescherming terrein
Status:

Bestemming
Bestemmingsplan: J
Bestemming:

Auteur en datum
Auteur: P.J. van der Wielen
Beschrijving gemaakt: 01-04-2003

Overig onderzoek
Heemkundekring De Plaets.